تێكه‌تن و وێره‌كى

تێكه‌تن و وێره‌كى

82

هنده‌ك جاران، ب هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ هه‌بت، مرۆڤ تێدكه‌ڤت كو بڕیاره‌كا ب له‌ز د ره‌وشه‌كا هه‌لچوونى (انفعالى) یا نه‌چاڤه‌رێكرى دا دده‌ت و گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ت ژ وێ بڕیارێ لێڤه‌ببت.. ئه‌ڤه‌ سه‌ره‌رایى كو پشتى هینگێ خوه‌دیێ مرۆڤى ژى دزانت كو ئه‌ یێ شاشه‌ د وێ بڕیارێ دا؛ لێ تێدكه‌ڤت و دووڤبه‌ردانێ ژ بڕیارا خوه‌ ناكه‌ت و به‌رده‌وام ل سه‌ر هه‌لوه‌ستێ خوه‌ یێ تاكى رژددبت.. به‌هرا بهتر ژى داویا ڤى جۆره‌ هه‌لوه‌ستى ئه‌نجام په‌شێمانى و مالۆێرانیه‌.
ئه‌ڤ جۆره‌ ره‌فتاره‌‌ به‌هرا بهتر د جڤاكێن بابسالارى و گرتى دا به‌ربه‌لاڤه‌، ژ به‌ر كو هه‌ردم بڕیار تنێ بریاڕا سه‌میانێ مالێ، سه‌ركێشێ ئووجاخێ و ئه‌شیرێیه‌، كه‌سانێن ل ده‌وروبه‌رێن وى، ب هه‌ر پالده‌ره‌كێ هه‌یى، نه‌وێرن هه‌لوه‌ستێ خوه‌ یێ راسته‌قینه‌ كو هه‌ڤدژى گۆتنا وى‌ دیار بكن و وژدانا خوه‌ ته‌نابكن، ژ به‌ر كو یان هه‌ر ژ زاڕۆكینى، ئه‌و ئه‌ده‌بداینه‌ و ترساندینه‌؛ دڤێت وه‌ك رۆبۆتى ل سه‌ر هه‌مان میتۆدێ وى بچن، دا كو به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ ژ ده‌ستنه‌دن، چونكى هه‌كه‌‌ راستى هاته‌ گۆتن و هه‌لوه‌ستێ خوه‌ هه‌ڤدژى هه‌لوه‌ستێ كه‌سێ تێكه‌تى دیار كر، هینگێ كه‌سێ راستى گۆتى دبته‌ دسه‌رداچوویى و نفرین لێدهێنه‌ باراندن.
ل وه‌لاتێن خودان سه‌ربۆهر و هشیار، ئه‌ڤ جۆره‌ هه‌لوه‌سته‌ هه‌كه‌ هه‌بن ژى دكێمن، ژ به‌ر كو ده‌ستۆر و قانوونێن وان وه‌لاتان ئه‌و ده‌ستهه‌لات نه‌داینه‌ چو كه‌سان كو ره‌ها و سه‌ر به‌خوه‌ بڕیاران بده‌ت، ژبلى ده‌ربرینا هه‌لوه‌ستێ خوه‌ د ناڤ جڤات و سازیێن شه‌رعى یێن جڤاكى دا. واته‌ ده‌مێ ئه‌و دیتنا خوه‌ ده‌رباره‌ى مژاره‌كێ دیار دكت، هینگێ دمینته‌ ل سه‌ر هه‌لوه‌ستێن هه‌ڤچه‌په‌رێن وى، كانێ چه‌ند ل گه‌ل دانه‌ و چه‌ند نێزیك بۆچوونا وى نه‌ و چ قاس دگه‌ل نینن؟ كه‌واته‌ هه‌تا ئه‌و كه‌سێ خودان جهه‌ك بلند و كاریگه‌ر د جڤاكى دا ل سه‌ر دیتنا خوه‌ رژد ژى بت، هینگێ ب رێكا ده‌نگدانێ دێ مژارێ (حسم) كن ب داوى هینن. ل په‌ى ڤێ دیتنێ، هنده‌ك جاران د ناڤ وان جڤاكان دا دیار دبت كو كه‌سه‌ك نه‌ ژ حزبه‌كییه‌؛ لێ دبت د هنده‌ك هه‌لوه‌ستان دا دیتنا وى نه‌ ل گه‌ل دیتنا حزبا وى بت و ل گه‌ل حزبه‌كا دى بت، لێ رێز ل بۆچوونا وى دهێته‌ گرتن و تووشى گڤاشتن و دووڤچۆنێن قانوونى نابت.
راسته‌ كرمانج دبێژن: ((هه‌ر سه‌ره‌ك ئاقله‌كه‌)) لێ ئه‌ڤ گۆتنه‌ تنێ گۆتنه‌ و د كیستێ خه‌لكه‌كى دمینت، ژ به‌ر كو د جڤاكێ مه‌ دا پێگیرى پێ ناهێته‌ كرن و كه‌س ژ مه‌ زوو ب زوو دانپێدانێ ناكت كو ئه‌و یێ شاشه‌ و كه‌سه‌ك ژ وى كێمتر یێ دروسته‌، باشترین هه‌لوه‌ست ئه‌وه‌ كه‌سێ شاش بووى دێ بۆ خوه‌ هنده‌ك هێجه‌تان هینت و دێ هه‌ر هه‌قیێ بۆ خوه‌ ده‌ینت. نموونه‌ ده‌مێ مامۆستایه‌ك ده‌رسێ دبێژت و تووشى خه‌له‌تیه‌كێ دبت و قوتابیه‌ك خه‌له‌تیا وى دگرت، شوونا ئه‌و ده‌ستخوه‌شیێ ل قوتابى بكت كو شاشیا وى زانیه‌، نه‌رمترین به‌رسڤ، دێ ب گرنژینڤه‌ وه‌سا دیار كت كو وى قوتابى جه‌رباندن، كانێ ئه‌و دێ زانن وى خه‌له‌تى كریه‌ یان نزانن، یان دێ ل وى قوتابى حه‌یتینت و ره‌فتارا توندوتووژیێ دگه‌ل كه‌ت و ئێدى گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ت قوتابى جاره‌كا دى جساره‌تكن كو شاشى و كێماسیێن وى مامۆستاى دیار بكن.
كه‌واته‌ هندى ئه‌م خودانێن خوه‌ و ڤى جۆره‌ هه‌لوه‌ستى بین و یا كێم بۆ خوه‌ نه‌دانین و یێ به‌رامبه‌ر ژى وژدانا خوه‌ ته‌نانه‌كه‌ت و نه‌بته‌ خودان هه‌لوه‌ست و رووب روو بۆچوونا خوه‌ بۆ یێ د سه‌ر خوه‌ دا ب وێره‌كى نه‌بێژت، تاك و جڤاكێن مه‌ هه‌ر دێ مینن بێ هه‌لوه‌ست و مه‌یدان دێ بۆ گیانێن دكتاتۆرى و ته‌خێن سه‌ر ده‌ست مینت.

کۆمێنتا تە