جه‌نه‌ڕاڵ ئه‌ردۆغان شه‌رخوازه
سه‌رۆكێ توركیا ره‌جه‌ب ته‌یب ئه‌ردۆغانی ل مه‌راسیما ب داوای هاتنا مه‌زنترین پاپۆر ل باژێرێ بوَرسا(3. 10. 2015) كراسێ سوَفیتی و دلنه‌وازیا خوه هاڤێت و ب روویێ راسته‌قینه‌یێ خوه هاته ناڤ مه‌یدانا سیاسه‌تێ، لێ نه‌وه‌ك سیاسه‌تمه‌دار به‌لكو ب كنجێن مارشاڵ و گه‌نه‌راڵان و ب دله‌كێ تژی شه‌رخازی ل دژی پرۆسه‌سا ئاشتی، دیموكراتی و علمانیا ده‌وله‌تا توركی هاته مه‌یدانێ كو ئه‌ڤه‌ژی ل دژی بنه‌مایێن ده‌ستوورێ بنگه‌هینێ توركیایه؛ ئه‌و ده‌ستوورێ ب چ ئاوایا رێ ناده‌ته سه‌رۆك كۆماری پشته‌ڤانیا خوه بۆ پارته‌كا سیاسی ده‌ربكه‌ت و مه‌رجه یێ بێ لایه‌ن بت. د وێ مه‌راسیمێ دا ئه‌ردۆغانی گوت:” مه نه‌خشه‌رێ ئانكو ئاكپارتی هه‌ر ل ساڵا 2002ێ بۆ ساڵا 2023ێ نه‌خشه كریه و بۆ گه‌هشتنا ڤێ ئارمانجێ ژی ئه‌م قه‌ت ده‌ستبه‌ردای نابین، هه‌روه‌سا گوت ژی: بۆ ب ده‌ستڤه ئینانا ئاشتیێ ل توركیا پێدڤیه ئه‌م شه‌ری بكه‌ین. ” به‌ری هلبژارتنێن هه‌یڤا حه‌فت ئه‌ردۆغان ب زمانه‌كی دئاحڤت یێ تژی گوتنێن پێغمبه‌ری و ئایه‌تێن قورئانا پیرۆز بوون و خوه مینا سۆفیه‌كێ دلپاقژ و كه‌ڤۆكێ ئاشتیێ و براتیێ و فه‌ریاد ره‌سێ هه‌موو كێشێن توركیا ددا نیاسین؛ هه‌لبه‌ت ئه‌ڤه ته‌ڤ دووروویاتی بوو بۆ ب سه‌ردا برنا خه‌لكێ بوسلمان و ب تایبه‌ت كوردان چونكو ئه‌ڤه بۆجارا ئێكێ یه پارتیه‌ك ب ناڤێ كوردان پشكداری هلبژارتنان ببت و ترس ئێحستبوو دلێ ته‌ڤ پارتیێن توركیا و ئه‌ڤ ترسا وان لجه بوو و هه‌ده‌پ شیا مێشا ته‌ڤان ل كوردستانا باكوور ببڕت و ببته پارتا یه‌كه‌مین و پارتا ئه‌ردۆعانی مه‌زترین شكه‌ستن ڤێ كه‌فت و نه‌شیا پرانیا كورسیێن په‌رله‌مانی بده‌ست بێخت و بڤی ره‌نگی ته‌ڤنێ ئه‌ردۆعانی بۆڤه ریس. ئه‌ڤێ چه‌ندێ ئه‌ردۆغان و نه‌ته‌وه‌په‌رێسێن تورك شێت و هار كرن و ب تایبه‌ت پارتیا ئه‌ردۆغانی ب تایبه‌ت پشتی هه‌ده‌پێ خوه ئێكلا كری و ته‌ڤی حكومه‌ته‌كا هه‌ڤپه‌یمانی ل گه‌ل ئاكپارتی ره‌تكری ب دیتنا من ئه‌ڤه مه‌زنترین شاشی بوو هه‌ده‌پ توشبووی و دڤیا ل گه‌ل ئاكپارتی حكومه‌ت پێك ئینا بایه و ب ڤی ره‌نگی دا رێ ل به‌ر ڤێ خوین رێتنێ ئێته گرتن و ره‌وش نه دگه‌هشته ئه‌ڤرۆ؛ لێ دیسا دڤێت نه‌هێته ژبیركرن كو ئاكپارتی چ نه‌خشه رێ بۆ چاره‌سه‌ریا پرسگرێكا كوردی نه‌بوون و تنێ دخاست كورد چه‌كی دانن و پاشی دانوستاندن بهێنه كرن كو ئه‌ڤه ب خوه نیه‌ت پاكیێ نیشان ناده‌ت. شكه‌ستنا بزاڤێن پێك ئینانا حكومه‌تێ ئاكپارتی وه‌ك تۆلڤه‌كرن ژ خه‌لكێ ده‌نگێ خوه نه‌دایێ ب تایبه‌ت كوردان پرۆسه‌سا ئاشتیێ ل گه‌ل كوردان راوه‌ستاند و هێرشێن خوه ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێن كوردان و لایه‌نگرێن هه‌ده‌پێ و رۆژنامه‌ڤان و كه‌سێن دیمۆكراتخاز خۆرتكرن و ره‌وشا ئاوورته راگه‌هاند و ب ڤی ره‌نگی ره‌وشا ناڤحوه‌یا توركیا ڤه‌گه‌رانده بۆ سالێن 1990ان. سه‌ده‌مێن توركیا گه‌هاندی ره‌وشا ئه‌ڤرۆ سیاسه‌تا تاكڕه‌ویا ئه‌ردۆغانی یه و پشتدانه ل پرۆسه‌سا دیمۆكراتی و ئاشتی و علمانیا ده‌وله‌تێ یه و هه‌رچه‌نده هه‌تا به‌ری ده‌مه‌كی ژی هه‌ر لافا دیمۆكراتی و ئاشتیێ ددا و بانگه‌شا تورك و كورد برانه ددا لێ ل مه‌رسیما بوَرسایێ روویێ خوه راسته‌قینه نیشاندا و سه‌فه‌ربه‌رلكا شه‌ری ل دژی كوردان و هێزێن دیمۆكراتخاز دیاركر. شه‌ر بۆ ئاشتیێ ناهێت كرن به‌لكو ل سه‌ر مێزا دانوستاندنان هێدی و ل سه‌ر خوه و بێی گرژی و بزمانه‌كێ نه‌رم و ب روویه‌كێ تژی گرنژین و ب دیالۆگێ ب ئه‌رگومێنتێن مرۆڤانه دهێته كرن و ئاشتی به‌رقه‌رار دبت. شه‌ر مالوێرانیه و كه‌سه‌كی براوه نینه و ته‌ڤ زیان پێكه‌فتینه و مه نه‌بهیستیه شه‌ر بۆ ئاشتیێ بهێته كرن چ جار ئاشتی بێدڤی ب شه‌ری نه‌بوویه، تنێ دوژمنێن ئاشتیێ نه‌بن كو ئه‌و ژی گه‌نه‌ڕاڵ و بازرگانێن شه‌رینه كو ئه‌گه‌ر شه‌ر نه‌بن دێ مینن بێكار و ل مالێن خوه پالدایی و ئه‌ڤه ژی ب دلێ ئه‌ردۆغانی نینه ب تایبه‌ت پشتی بۆ دیار بووی ئێدی نه‌خشێ وی بۆ توركیا كێشای ل ڤی سه‌رده‌می مه‌حاله بجه بهێت و له‌وما جلكێن گه‌نه‌ڕاڵان ل خوه كرن و جاردانا شه‌ری ل دژی هێزێن دیمۆكراتخاز و كوردان و علمانیێن توركیا دا، پرسیار ئه‌ڤه‌یه ئه‌رێ دێ ئه‌ڤ داخوازا وی بجه هێت؟
