حكومهت یا حهقه.. وهلاتیێ ژی یێ حهقه و عیسێ دهلا ژی یێ حهق بوو
ئهڤروَ وهكو ئهم ههمی دزانین حوكمهتا ههرێما كوردستانێ بوَ دهمێ پتر ژ دو سالان یا تووشی گهلهك ئاریشه و گرفتاری و قهیرانان بووی، ههر ژ قهیرانا دارایی و نههنارتنا بوَدجا ههرێما كوردستانێ و برینا مۆچێ فهرمانبهران ژ لایێ حوكمهتا عیراقا فیدرال ڤه و نزمبوونا نهرخێ ئێك بهرمیلا گازێ شهڕێ داعش ئهوێ ل سهر ههرێما كوردستانێ هاتیه سهپاندن و ب درێژاهیا 1050 كم، پێشمهركێن قارهمان یێن شهرێ داعش دكهن وهك تاكه هێز پێدڤی گهلهك مهزاختنایه، قهیرانا سیاسی و هێشتا رێخستنا مالا كوردی نه د ئاستێ پێدڤی دا یه لاوازیا ژێرخانا كوردستانێ. داهاتێن ههیڤانه گهلهك كێمترن ژ خهرجیان، بارودۆخێن دهولهتێن ههڤسۆیی یێن خراب و ههستیار د ناڤبهرا بهغدا و ههولێرێ دا ههتا نوكه ئاریشه و ئاستهنگێن ههین ئهڤنه ههمی بهرپرسایهتی و بارێ حوكمهتا ههرێمێ یێ گرانكری، نهبوونا بۆدجێ و داهاتیێن كێم بوونه ئهگهرێ نهبوونا موَچهیی و راوهستاندنا پرۆژان و ئهم كورد دبێژین (گرارا رۆهن ژ كێم دانی یه) لێ سهره رایی ڤێ چهندێ ههیكهلێ حكومی ب ههمی وهزارهتان و پێكهاتیا و پێكهه و دامودهزگههان یا برێڤه دبهت و یێن ب ئهركێ خوه رادبن ل بهرانبهری وهلاتیان و پاراستنا خاك وهلات و نیشتیمان و بهردهوامبوونا ئارامی و سهقامگێریێ یا پێدڤی یه ئهم ههمی دهاریكاربین و ب سهبر و تهحمول بین، چنكو پشتی ههر تهنگاڤیهكێ سهركهفتن و نهجاتبوونا ههیی، پێخهمهت دهربازبین ژ ڤێ قووناغا ههستیار و قورس قهدهرێ مللهتێ كورد ئهڤه و حوكمهت وهك دایوبابانه نهڤێت چ زیان و خرابی ب گهیه وهلاتیێن خوه. لهورا حوكمهت یا تهقهشفێ دكهت و خهرجیا یاكیم دكهت و پلانهكا دارایی یا دانیت ل دووڤ داهاتیا و بارودۆخان.
وهلاتی ژی یێ حهقه چنكو پرانیا خهلكێ كوردستانێ پالپشتا وانه ل سهر مۆچێ ههیڤانهیه بوَ رێڤهبرنا ژین و ژیارا خوه و هندهك یێن د دهراڤهكێ تهنك دا ب تایبهتی ئهگهر كرێداربیت و خودان ژمارهكا زارۆ و قوتابیان بیت و قستێن ههمهجۆر ل سهربن. زێدهباری ئاریشێن نهبوون و لاوازیا دهستهبهكرنا پێدڤیێن رۆژانه ژبهر ههبوونا تهخهكا فهقیر و ههژار و ئاریشێن سهر ڤی دهمی و ههكه كازنده و گهلهیێ كرن یا پێدڤی یه لێنهگرن و یێن شیان ههبن د هاریكاربن و سیستهمهك بوَ دابینكرنا مۆچان ههبیت.
عیسێ دهلا ژی یێ حهق بوو ل دهمێ گۆتی: میرم بۆری. ئهڤه 25 سال بۆرین ل سهر پێكئینانا حوكمهتا ههرێما كوردستانێ. ههر چهنده گهلهك دهستكهفتی و كارێن باش و گرنك یێن ئهنجامداین د گهلهك بیاڤان دا ههر ل سهر ئاستێ ناڤخوهیی و دهرڤه یێ ههرێمێ و یێ دیپلۆماسی ههتا بهرگری ژ گهلێ كوردستانێ و ههولدان بوَ بهر ب پاشهروَژهكا گهشتر. لێ د بیاڤێ موكومكرنا ژێر خانهكا ئابووری یا خۆرستی دا چ پێنگاڤێن پراكتیكی نههاتنه هاڤێتن كو ل قووناغێن وهكو ئهڤرَو پالبشتیێ ل سهر بكهین، بۆ نموونه ل پارێزگهها دهوَكێ پرۆژێ خودانكرنا مریشكا ل سێمێلێ ل بهدهلیا
هاته راوهستاندن وهك پێنجهمین پرۆژه ل دهڤهرا رۆژههلاتا ناڤین مه ههمیان پشتگوهێ خوه ڤه هاڤێت. ههروهسا سهبارهت كارگهها تهعلیبێ و كارگهها جلوبهرگێن كوردی و كارگهها سپیاتیێ ل سێمێلێ. ل سالا 2011 كۆمپانیا سافی یا سپییاتیێ قهستا پارێزگهها دهۆكێ كر بۆ دانانا مهزنترین پرۆژێ خودانكرنا شهش هزارسهرێن چێلێن شیری و گۆشتی و پیشهسازیا سپییاتیا ههتا نوَكه ج دیارنینه. ههروهسا دانانا كارگهها چیكرنا چیمانتۆیێ ل بهرێ بهار. لهورائهگهر ئهڤ پرۆژه و یێن پارێزگههێن دی یێن ههرێما كوردستانێ كهفتبانه كاری و بهرههمئینانێ و ل جاتی هندهك پرۆژێن موَل و ماركێت و پاركان.. . هتد، پرۆژێن پیشهسازی و چاندنێ و دهرمانسازی و بینهسازی.. . هتد هاتبوونه دانان دا قهیرانا دارایی گهلهك یا سڤك بیت ل سهر وهلاتی. لێ سهرایی ڤێ ههمیێ. بلا ئهم پشتراست بین مادهمكی ئهم خودان حوكمهتین و سهرۆكهكێ دلسۆز و خهمخۆر و پهرلهمان و چڤاتا وهزیرانین. دگهشبینین ب وان پێنگاڤێن دهێنه هاڤێتن و ئهنجامێن كۆمبوونا سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ مهسعود بارزانی ل گهل لایهنێنن حزبی ل رۆژا 26-1-2016 و دهستنیشانكرنا دهمێ جێبهجێكرنا بریاران. ههروهسا كۆمبوونێنن سهرۆكێ جڤاتا وهزیران نێجیرڤان بارزانی ب تایبهتی كۆمبوونا رۆژا 27-1-2016 و پێكئینانا لژنێن بالا بۆ دووڤچوونێ و جێبهجێكرنا بریاران و سهرهدانا وی بۆ شاندهكا بالا ل رۆژا31-1-2016 بوَ بهغدا. ل دوایی بلا ئهم ههمی پێكڤه د سهنگهرهكی دابین دهست د ناڤ دهستی دا بۆ بهرگریا قهیرانا دارایی. چنكو ئهم ههمی یێن د ئێك پاپۆرێ دا ب ئێك ههلۆیست و ئارمانج. دابگههینه كنارێ ئێمن نهخاسمه ئهم یێن بهر ب ریفراندومێ ڤه دچین و دامهزراندنا دهولهتا كوردی و ل بیرامهبیت خهلكێ ئیسرائیلی وهك وهلاتی حهفت سالان مانه ل بن تهنهكا و خیڤهتا تابووینه دهولهت. وهها ئهڤه باشۆرێ سودانێ و كۆسۆڤۆ و تهیموور وئهریتیریا بوونه دهولهت و ئهندام ل نهتهوهیێن ئێكگرتی و كهتهلۆنیا ژی یا بهر ب ڤێ چهندێ ڤه دچیت و دێ گوهۆۆینێن رۆژههلاتا ناڤین و بۆرینا 100 سالان ل سهر پهیمانا ساكس پیكۆ. كوردان دی سهنگ و رۆل و به هرا خوه ههبیت.