حه‌فت ساله‌ ب تنێ‌ 7% قه‌رێن خانوبه‌ران هاتینه‌ ڤه‌گه‌راندن

حه‌فت ساله‌ ب تنێ‌ 7% قه‌رێن خانوبه‌ران هاتینه‌ ڤه‌گه‌راندن

19

ئه‌ڤرۆ، سالار محه‌مه‌د دۆسكی:

رێڤه‌به‌رێ‌ بانكا خانوبه‌ران ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ ئاشكراكر كو پتریا وه‌لاتیێن گوندان قه‌رێن خانووبه‌ران ل سه‌ر مۆچێن خوه‌ گرێداینه‌ و نوكه‌ قه‌ر ژێ‌ ناهێنه‌ وه‌رگرتن، ژ 2014 هه‌تا نوكه‌ ب تنێ‌ 7% خه‌لكی قه‌رێن خوه‌ ڤه‌گه‌راندینه‌ و گۆت: زێده‌تر خه‌لكێ‌ باژێران پابه‌ندن ب ڤه‌گه‌راندنا قه‌رێن خوه‌ ژ گوندان، 80% ژ خه‌لكێ‌ گوندان ئه‌وێ، قه‌ر وه‌رگرتین هاڤێتنه‌ سه‌ر مۆچێ‌ خوه‌ نوكه‌ ئه‌و ژی راوستیاینه‌، ب تنێ‌ خه‌لكێ‌ گوندان كفاله‌ت دروستكرن، چونكو چ سه‌نه‌د و تاپۆ نه‌بوو و پشتی هاڤێینه‌ سه‌ر مۆچێ‌ خوه‌ كێشه‌ چاره‌سه‌ربووین و گۆت: هه‌كه‌ ئه‌و كه‌سێ‌ قه‌ر وه‌رگرتی شه‌هیدێ‌ شه‌رێ‌ داعش بیت دهێته‌ ئازاكرن ژ زڤراندنا قه‌ران و چه‌ند پاران ل سه‌ر بیت دهێته‌ ئازاكرن.

 

جه‌میل ئیسماعیل مه‌عروف، رێڤه‌به‌رێ‌ بانكا خانوبه‌ران ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ بانكێن خانووبه‌ران ل دهۆك، زاخۆ، ئامێدی، شێخان هه‌نه‌ و ژ سالا 2008 هه‌تا 2014 حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ قه‌ر بۆ ئاڤاكرنا یه‌كیێن ئاكنجیبوونێ‌ داینه‌ وه‌لاتیان و ل گه‌ل دروستبوونا شه‌رێ‌ داعش قه‌رێن مه‌ بۆ خه‌لكی راوستیاینه‌ و نوكه‌ ب تنێ‌ رادبین ب كومكرنا وی قه‌رێ‌ ل سه‌ر وه‌لاتیان هاتیه‌ به‌لاڤه‌كرن    و هه‌تا نوكه‌ ب تنێ‌ 7% ژ وی پارێ‌ حوكمه‌تێ‌ ب قه‌ر دایه‌ خه‌لكی بۆ بانكان هاتیه‌ ڤه‌گه‌راندن.

رێڤه‌به‌رێ‌ بانكا خانوبه‌ران ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ گۆت: ده‌مێ‌ قه‌ر هاتینه‌دان بۆ ئاڤاكرنا خانیان ل سه‌ر دو پیڤه‌ران بوو بۆ باژێران 20 ملیون دینار و بۆ گوندان 25 ملیون دینار دهاتنه‌ دان، یا گوندان زێده‌تر بوو، چونكو ئه‌و كرێكارێ‌ دچوونه‌ گوندان گرانتر بوو و دیسا ئه‌و كه‌رستێن ئاڤاهیان ژی گرانتر بوون ژ باژێری هه‌تا دگه‌هشته‌ گوندی و پتریا خه‌لكێ‌ گوندان پێشمه‌رگه‌نه‌ و ژ شه‌رێ‌ داعش هه‌تا نوكه‌ وه‌ك هاریكاری بۆ پێشمه‌رگه‌ی هه‌ر كه‌سه‌كێ‌ ئازاد و دشیا بێخیته‌ سه‌ر مۆچێ‌ خوه‌ و نوكه‌ ژێ‌ ناهێته‌ برین.

خویاژی كر، زێده‌تر خه‌لكێ‌ باژێران پابه‌ندن ب ڤه‌گه‌راندنا قه‌رێن خوه‌ ژ گوندان، 80% ژ خه‌لكێ‌ گوندان ئه‌وێ، قه‌ر وه‌رگرتین هاڤێتنه‌ سه‌ر مۆچێ‌ خوه‌ نوكه‌ ئه‌و ژی راوستیاینه‌، ب تنێ‌ خه‌لكێ‌ گوندان كفاله‌ت دروستكرن چنكو چ سه‌نه‌د و تاپۆ نه‌بوو و پشتی هاڤێینه‌ سه‌ر مۆچێ‌ خوه‌ كێشه‌ چاره‌سه‌ربووین و گۆت: هه‌كه‌ ئه‌و كه‌سێ‌ قه‌ر وه‌رگرتی شه‌هیدێ‌ شه‌رێ‌ داعش بیت دهێته‌ ئازاكرن ژ زڤراندنا قه‌ران و چه‌ند پاران ل سه‌ر بیت دهێته‌ ئازاكرن.

رێڤه‌به‌رێ‌ بانكا خانوبه‌ران ئه‌و ژی گۆت: پتریا قه‌رێن ل سه‌ر خه‌لكێ‌ گوندان هاتینه‌ به‌لاڤكرن حوكمه‌تێ‌ هاریكاری بۆ كر و هه‌ر كه‌سه‌كێ‌ ئازاد بوو وی قه‌ری ب هاڤێته‌ سه‌ر مۆچێ‌ خوه‌ یێ‌ هه‌یڤانه‌ و پتریا خه‌لكی دانایه‌ سه‌ر مۆچێن خوه‌ و نوكه‌ ئه‌و قه‌ر ژێ‌ ناهێته‌ برین ژ به‌ركێشێن ئابووری و ئه‌ڤێ‌ ژی كارتێكرن ل سه‌ر داهاتێ‌ مه‌كریه‌، چونكو كاودانێن ئابووری نه‌ د دروستن خه‌لك لده‌مێ‌ خوه‌ دا قه‌را ناڤه‌گه‌رینیت و ئالۆزی په‌یدا بووینه‌ و كار وه‌كی به‌رێ‌ نه‌ماینه‌ و ب هه‌می رێكا هاریكاریا خه‌لكێ‌ خوه‌ دكه‌ین.

ل دور رێنمایێن نوو ژی، ناڤبری گۆت: ژ هه‌یڤا حه‌فتا سالا بووری هه‌تا 30/6/2021 رێنمایێن نوو ل سه‌ر وه‌رگرتنا قه‌ران ژ وه‌لاتیان هاتبوون و هه‌ر كه‌سه‌كێ‌ قه‌رێ‌ خوه‌ دابا 15% دهاته‌ ئازاكرن و بۆ نموونه‌ هه‌كه‌ ئێكی 20 ملیون وه‌رگرتبان و هه‌می ل سه‌ر ئێك ئینابا 3 ملیون دیناران دهاته‌ ئازاكرن و گه‌له‌ك هه‌نه‌ ئه‌ڤه‌ چه‌ندین ساله‌ قه‌رێن خوه‌ نه‌داینه‌ و ئه‌گه‌ر ئه‌و ژی هاتبا هاریكاری بۆ دهاته‌كرن و خه‌لكی مفا ژڤێ‌ رێنمایێ‌ وه‌رگرتن.

ئه‌و ژی گۆت: هه‌ر كه‌سه‌كێ‌ قه‌ر وه‌رگرت بیت دڤێت وی پاره‌ی هه‌موویێ‌ ڤه‌گه‌رینیت هه‌كه‌ هات و خانیێ‌ خوه‌ ب فرۆشیت، چونكو ئه‌و خانی ناهێته‌ ڤه‌گوهاستن بۆ سه‌ر وی كه‌سێ‌ دكریت و دیسا ئه‌و 15% یا بۆ دهاته‌ هێلان ژی نه‌مایه‌ ژ 30/6 وه‌ره‌ و دسا ئه‌ف پارێ‌ دهاته‌دان بۆ خه‌لكی ژی هه‌ر وه‌كی پێشتر چه‌ند مه‌ دانیێ‌ مه‌ هند ڤه‌دگه‌راندن و مه‌ داخازا زێده‌تر نه‌كریه‌ و ژ رۆژا مه‌ قست دایه‌ وه‌لاتیان چو ساله‌كا دی ل وێ‌ مێژوویێ‌ مه‌ داخازا قسته‌كی كربیت و هه‌كه‌ قستێ‌ خوه‌ ل ده‌مێ‌ وی نه‌ئینا سزادان دچیته‌ سه‌ر بۆ هه‌ر رۆژه‌كێ‌ 500 دینار دچنه‌ سه‌ر..

ل دور دانا قستا ژی، رێڤه‌به‌رێ‌ بانكا خانوبه‌ران گۆت: ل ده‌سپێكێ‌ 9 بۆ 12 ملیون دیناران دهاتنه‌دان و دووڤ دا بوونه‌ 15 و دووڤ دا 20 هه‌تا 25 و چه‌ند پاره‌ زێده‌ دبوو حوكمه‌تێ‌ ژی پارێ‌ قه‌ران زێده‌كرن.

ئه‌و ژی گۆت: دانا قه‌ران بۆ خه‌لكێ‌ گوندان پیچه‌كێ‌ یا بزحمه‌ت بوو چنكو چ بنیات نه‌بوو، هه‌می ب هیڤیا موختاری ڤه‌ بوو  چو سه‌نه‌د و تاپۆ نه‌بوو و گه‌له‌ك جاران كێشه‌ دروست بوون و تایبه‌ت وه‌رزێ‌ زڤستانێ‌ كه‌سه‌ك نه‌شیا بچیته‌ گوندان و بتنێ‌ هه‌یڤێ‌ دو جاران سه‌ردان هه‌بوون، هه‌ر هه‌می زانیاری دكه‌تنه‌ سه‌ر ملێن موختاری و چ راست و دروست چنكو مه‌ زانیاری ل سه‌ر گوندان نین و بتنێ‌ 15 رۆژان ل ناحیێ‌ دهاته‌راگه‌هان كو داخاز قه‌ری كریه‌ و هه‌كه‌ چ خودان لێ‌ په‌یدا نه‌بانه‌ داهێته‌ ره‌وانه‌كرن و دا قه‌ری ده‌ینێ‌.

ناڤبری گۆت: حوكمه‌تێ‌ گه‌له‌ك هاریكاریا خه‌لكی كر ئه‌ڤان كاودان ل سه‌ر ڤه‌گه‌راندنا قه‌ران و به‌رامبه‌ر هه‌ر خه‌لكی نینه‌، چونكو هه‌كه‌ هه‌بان دا قه‌رێن خوه‌ ڤه‌گه‌رینن.

 

کۆمێنتا تە