داكو گه‌نجێن مینا حه‌سنا ئایه‌ت بولحه‌سه‌ن ل ڤی وه‌لاتی په‌یدا نه‌بن

داكو گه‌نجێن مینا حه‌سنا ئایه‌ت بولحه‌سه‌ن ل ڤی وه‌لاتی په‌یدا نه‌بن

154

به‌ری ساله‌ك و چه‌ند هه‌یڤان ژ به‌ر لێگه‌ریانه‌كێ من سه‌ره‌دانا نێزیكی بیست تا بیست و پێنج مزگه‌فت و جهێن ئاینی یێن مسلمانان كر ل ولایه‌تا نورد راین فێست فالن یا ئه‌لمانی. هنده‌ك ژ وان مزگه‌فت بوون مینا ئه‌وێن ل وه‌لاتێ مه‌، جهێ نڤێژێ و خوه‌ چه‌ماندنا بۆ خودێ. لێ هنده‌ك جهـ ده‌ما ئه‌ز دچوم ژورڤه‌، ڤێجا چ خانی بوون (شوقه‌) یان ژی بناڤ سه‌نته‌رێ ئاینی- كه‌لتوری، من هه‌ست دكر ڤێره‌ چه‌رخه‌كێ دی یێ ژیانێ یه‌: گه‌نجێن رهـ درێژ، دشداشه‌ و شه‌لوال د سه‌ر گوزه‌كێ دا، و ده‌ما سحبه‌ت ڤه‌ دبوو ل ده‌ستپێكێ دڤیا مروڤی گوتبا ئه‌گه‌ر خودێ حه‌ز كه‌ت ئه‌ز ژی دێ رابم ئاخڤم و بناڤێ خودێ.. .
راپورتا ده‌زگایێ پاراستنا ده‌ستورێ ئه‌لمانی گه‌هشت ده‌زگایێن راگه‌هاندنێ و به‌لاڤ بوو (ژ كارێن ڤی ده‌زگایی چاڤدێریا هه‌می گروپێن توندره‌وه‌). ل گوره‌یی پێزانینێن ڤی ده‌زگای 800 گه‌نج ژ ویلایه‌تا ناڤ بری گه‌هشتنه‌ ده‌وله‌تا خیلافه‌تێ ل سوریا و عیراقێ، گوره‌یی پێزانینێن ده‌زگاهێن ئێمناهیێ ل ئه‌لمانیا و پێزانینێن سیاسه‌تمه‌دارێن وان یێن فه‌رمی كوكا ڤان توندره‌وان ڤه‌دگه‌ریت بو جهێن ده‌لنگ كورت و رهـ درێژا، ئه‌لمان دبێژنێ دی سه‌له‌فیستن. و گه‌له‌ك سیاسه‌تمدارێن ئه‌لمان گازندا حالێ خوه‌ دكه‌ن ژبه‌ر كو یاسایێن ئازادیان رێ ب ده‌زگاهێن ئێمناهیێ ناده‌ن كو جهێن ڤان جوره‌ توند ره‌وان بگرن.
پرسیار؟
ئایا مه‌ ل كوردستانێ ئه‌و كه‌س نینن ئه‌وێن ژ مسلمانه‌تیێ ته‌نها ئه‌وا حشك نیشانی گه‌نجێن مه‌ دده‌ن؟
ئایا كوردستان ژی نه‌ ژ وان جهایه‌، ئه‌وێن هنده‌ك گه‌نجان به‌رێ خوه‌ دایی ده‌وله‌تا خه‌لیفه‌یی و ته‌رورێ؟
به‌رسڤ:
به‌لێ. راسته‌ مزگه‌فت و مه‌لایێن مه‌ دگه‌ل ئێش و ئازارێن ملله‌تێ خوه‌ دژین و دبیت هندی مه‌لایێن مه‌ ل هه‌مبه‌ری داعش و توندره‌وان دراوه‌ستن مه‌لایێن چ ملله‌تێن دی وه‌كی وان نه‌راوه‌ستابن. لێ ئه‌ڤێن دبن سه‌ره‌كانیا توندره‌وان نه‌ مه‌لایێن مه‌نه‌، ئه‌گه‌ر چی هنده‌ك توندره‌وان بڤێ رێكێ و یا دی خوه‌ گه‌هاندبیت مزگه‌فت و مینبه‌ران. ئه‌وێن توندره‌وان خودان دكه‌ن مروڤێن خودان مه‌به‌ستێن سیاسی نه‌، ئه‌و گه‌نجان گوره‌یی رێبازا خوه‌ و ژ مێژ وه‌ره‌ د كونجێن خوه‌ڤه‌ ‌ خودان دكه‌ن، دخاپینن.
ئه‌ڤه‌ چه‌ندین كار بو ده‌وله‌تا خیلافه‌تێ ل ئه‌وروپا هاتن ئه‌نجام دان. ناسناما ڤان كه‌سان هات خوه‌یاكرن، باگره‌وه‌ندێ ژیانا وان هاته‌ دیاركرن: به‌شه‌ك ژ وان ئه‌ون ئه‌وێن ل وان كونجێن دی سه‌له‌فیستن هاتین په‌روه‌رده‌كرن. ب باوه‌ری و ئیمان گه‌هشتنه‌ داعش و خه‌لیفه‌یی..
به‌شه‌ك دی ژ وان كور و كچێن په‌نابه‌رانه‌، ناسناما ئه‌لمانی و فه‌ره‌نسی و بریتانی و به‌لجیكی.. . وه‌رگرتینه‌، د قوناغه‌كا ژیانا خوه‌ دا هه‌ولدانه‌ خوه‌ دگه‌ل ژیانا جحێلێن ئه‌وروپی و جڤاكا ئه‌وروپی بگونجینن: دیسكو، مه‌یی و شه‌راب، شه‌ڤبێری، خواندن و كار. لێ جڤاكا ئه‌وروپی ئه‌و گه‌نج گوره‌یی ناسناما وان یا فه‌رمی نه‌ نیاسین. به‌رسڤا ئه‌وروپیان ژ به‌ر چ ئه‌گه‌ری بیت یه‌ك به‌رسڤ بوو: تو نه‌ ژ مه‌یی، تو ل كنارێ جڤاكێ راوه‌سته‌، پاشه‌روژا ته‌ ل ڤێره‌ نینه، تو نینی‌‌. ئه‌ڤ گه‌نج بون وه‌كو كورد دبێژنێ: ژ دێر و مزگه‌فتان كه‌فتی. و جڤاك ناس دبێژنێ ازمه‌ الهویه‌: ئاریشا ناسنامێ.
توندره‌و په‌یدابوون ب ساناهی گوت ڤان گه‌نجان وه‌ره‌ تو ژ مه‌یی، ئه‌ڤه‌ مالا ته‌یه‌ و تو خودانێ ڤێ مالێی و پاشه‌روژا ته‌ ل ڤێره‌ گه‌شه‌. و حه‌سنا ئایه‌ت بولحه‌سه‌ن، خودان ناسناما فه‌ره‌نسی كو ل پاریسێ دژیا و خوه‌ ل سان دولی په‌قاندی به‌ری ساله‌كێ ژ كه‌فیا ره‌ش و ناڤ چاڤێن ڤه‌شارتی دگوتنێ كچا كابویی، ژبه‌ر عشقا وێ بۆ وان پانترونێن ته‌نگ، ئه‌وێن ل به‌ر وێ.
راسته‌ ل كوردستانێ گه‌نجێن خودان ئاریشه‌ دگه‌ل ناسنامێ، مه‌ نینن، ب سالانه‌ دبێژنێ كوردو سه‌رێ خوه‌ بلند كه‌ ب شانازی، وه‌لات ل به‌ندا ته‌ یه‌.
به‌لێ پرسیاره‌ك؟
ئایا ل ڤی وه‌لاتی ده‌زگاهێن راگه‌هاندنێ یێن زه‌به‌لاح و پارتێن سیاسی نینن كو دگه‌ل گه‌نجان ته‌نها یه‌ك ئارمانج هه‌بیت ئه‌وژی: گه‌نجو تو بێ پاشه‌روژی دگه‌ل ڤی وه‌لاتی. تو پاشڤه‌ خستی كه‌سی ئاگه‌هـ ژ ته‌نینه‌، تو نینی؟
به‌شێ سیێ یێ وان گه‌نجێن گه‌هشتین توندره‌و و ده‌وله‌تا خه‌لیفه‌یی و كار بو وان ئه‌نجام دایین و ئه‌وروپا هه‌ژاندین گه‌نجێن خودان بانگره‌وه‌نده‌كا گونه‌هباریانه‌: ژ خوه‌ندنێ دوركه‌فتین، كار ناكن، ئێشێن ده‌رونی ل وان په‌یدا دبن، به‌ره‌ف مادێن هوشبه‌ر ڤه‌ دچن، و لیسته‌كا گونه‌هباریان ل بنگه‌هێن پولیسان پر كرنه‌. تاخێ مولینك ل بروكسێلا به‌لجیكی نمونه‌كا پێگوتی یه‌ بو ڤان جوره‌ گه‌نجان.
توندره‌و ل ڤان ژی په‌یدا بوون، هه‌ر زوو هه‌مبێز كرن و هنارتن چالاكیێن ته‌رورێ.
پرسیار ژی ئه‌ڤه‌:
ئایا ل كوردستانێ ئه‌ڤ جوره‌ گه‌نجێن تێر ئاریشه‌ نینن؟ ته‌نگاڤیێ كه‌س به‌ره‌ف گونه‌هـ‌باریێ و ئێشێن ده‌رونی و بگره‌ خوه‌ كوشتنێ نه‌ بری یه‌؟
چاره‌؟
چ ل ئه‌وروپا و چ ژی ل وه‌لاتێ مه‌ گه‌له‌ك جاران چارێ د هندێ دا دبینن كو ئایه‌ت ئایه‌ت پێدا بچن و ب نه‌رمی شروڤه‌بكن.
باوه‌ر بكن ئه‌ڤه‌ چاره‌نینه‌ بو نه‌هێلانا توندره‌وه‌یێ. ئه‌ڤه‌ ب ده‌هان سالن ئه‌زهه‌ر و مه‌لایێن مه‌زن دبێژن و هه‌ولددن توندره‌ویا ئبن ته‌یمی یه‌ و حه‌سه‌ن ئه‌لبه‌نا ب ئایه‌تان ره‌د بكن، لێ ئه‌ڤ كار بێ ئه‌نجام مایه‌. ڤێجا چی، ئه‌گه‌ر كه‌سه‌ك ژ ده‌وله‌تا مه‌ده‌نی بڤی كاری رابیت و ئه‌و ئایه‌ت و حه‌دیسان شروڤه‌ بكت. قه‌ت ب ڤێ یه‌كێ چاره‌ نابیت.
دڤێت كونجێن توندره‌وان بێن داخستن، بده‌سته‌كێ حشك به‌رسڤا توندره‌وی كرنا ئاینی بێت دان.
دڤێت ده‌زگایێن راگه‌هاندنێ و “پارتێن سیاسی”، ئه‌ڤێن گه‌نجان ژ ڤی وه‌لاتی بێ ئو‌مێد دكن پاشه‌روژێ ل به‌ر چاڤان تاری دكن بێن راوه‌ستاندن.
دڤێت جڤاك و حكومه‌ت ئاریشا گه‌نجێن بێ ئومێد چاره‌كه‌ت: فێربون، كار و ساناهیكرنا ژیانێ بو گه‌نجێن مه‌.

کۆمێنتا تە