ده‌رزه‌كا دى ل دۆر هه‌بوونا هێزێن ئه‌مریكى ل ئیراقێ
ئه‌حمه‌د عارف ئامێدى
هه‌ر ژ رۆخیانا رژێما ئیراقى ل سالا 2003، ئه‌مریكیان ب ئاشكرایى حوكمرانى ل ئیراقێ كربوو، هینگى (پۆل برێمه‌ر) ده‌سهه‌لاتدارێ فعلى یێ سه‌رانسه‌رى ئیراقێ بوو، ژ هینگى و هه‌تا نوكه به‌رده‌وام شه‌ڕ و په‌ڤچوون د ناڤبه‌را هێزێن ئه‌مریكى و ملیشیاتان دا رووداینه؛ ئه‌ڤه ل ژێر بهانه‌یێن حزبى و سیاسى بووینه كو نها بۆ كابینه‌یا سودانى بوویه ئاریشه، بۆ زانین ئه‌ڤان میلیشیاتان به‌لگه‌یێن قانوونى ل سه‌ر ڤان حزبان هه‌نه، سه‌ره‌راى هندێ كو سه‌رب ئه‌جینده‌یێن ئیرانى ڤه‌نه، و ل ژێر فه‌رمانێن هێز وان كاردكه‌ن كو ژ لایێ هێز و به‌رپرسَن ئیرانى ڤه دهێنه ئاراسته‌كرن، ئه‌ڤه ژى نه تشته‌كێ گه‌له‌كێ ڤه‌شارتى یه لێ كه‌سه‌كێ شێت ژى به‌رییا یێ ب ئاقل دزانیت و هه‌ست پێ دكه‌ت. هه‌ر ژ ده‌مێ 2003 و حه‌تا نها ئیراق سه‌قامگیر نه‌بوویه ژ به‌ر دو ئه‌گه‌ران:
1. شیعه ژلایه‌كى ڤه و سوننه ژ لایه‌كێ دیتر ڤه، هه‌ر ئه‌ڤ مه‌زهه‌بگه‌ریه بوویه مالا ئیراقێ وێرانكرى، تایبه‌ت ژین و ژیارا خه‌لكى و قووتێ هه‌ژاران، خه‌لك ده‌ر ب ده‌ربووى وه‌كو ده‌ره‌كێ كوژه‌ك لێ هاتیه، ده‌رمانێ خوه نینه، ڤایرۆسه‌ك بوویه بله‌زتر به‌ربه‌لاڤ دبت و ژینگه‌هه‌كا تایبه‌ت دبینیت.
پشتى ڤه‌كێشانا هێزێن ئه‌مریكى و مانا شاره‌زا ه‌و سه‌رپه‌رشتان كو مه‌شقێ ب هێزێن ئیراقى دكه‌ن چ ل هه‌رێمێ یان ل ئیراقێ، ره‌وشا ئیراقێ گه‌له‌ك بگر و ڤه‌كێش د ناڤبه‌را حزب و میلیشیاتێن ئیراقى ب خوه‌ڤه‌دگرن، ژبۆ رۆخاندنا كه‌سێ ئازا، ئه‌ڤێ رۆخاندنێ گه‌هاندیه راده‌یه‌كى كو لایه‌نێ به‌رامبه‌ر ب خیانه‌تێ و ده‌ستكاتیێ ڤه تۆمه‌تبار دكه‌ن، ئه‌ڤرۆ ل ژێر كابینه‌یا (سودانى) كاردكه‌ن یاكو ب دروستى 5% ژ بریاردانێ ل سه‌ر خزمه‌تكرنا ئیراقێ ژى د ده‌ست دا نینه. ئه‌م مینا ده‌وله‌ته‌كێ د ناڤ ده‌وله‌تێ دا دژین، یانكۆ ده‌وله‌تكێن دناڤ ده‌وله‌ته‌كێ دا. گرۆڤه ژى ئه‌و جڤینا په‌رله‌مانى یا به‌رى هه‌یامه‌كێ ده‌رباره‌ى ده‌رخستنا هێزێن ئه‌مریكى و دابرینا نوونه‌رێن كورد و هنده‌كێن شیعه ژ جڤینێ. ب كۆما 105 نوونه‌ران ژ سه‌رجه‌مێ 322 نوونه‌ران.
حوكمه‌تا سودانى و هنده‌ك لایه‌نێن دیتر و ب هه‌ماهه‌نگى ل گه‌ل هه‌رێمێ، دانوستاندنێن دوقولى ل گه‌ل ئه‌مریكیان ئه‌نجامدده‌ن بۆئێكلاكرنا پاشه‌رۆژا هه‌بوونا هێزێن هه‌ڤپه‌یمانان و ل پێشیێ ژى ئه‌مریكا. لێ یا دهێته رویدان ژ هێرشێن دژى بنگه‌هێن ئه‌مریكى، گه‌له‌ك تشتان ته‌ڤلى هه‌ڤ دكه‌ن و ره‌وشێ ئالۆز دكه‌ن، ئه‌وا ل په‌رله‌مانى هاتیه رویدان په‌یامه‌كه ژ ناڤ هێزا (ئیتاڕ) كو هۆسا ب ساناهى نینه هێزێن ئه‌مریكى ده‌ربكه‌ڤن، چونكو ئه‌مریكا بووییه یا كو ئیراق رزگاركری و نه‌ك ئیران یان ده‌وله‌ته‌كا ئه‌ورۆپى.
ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ تشتێ دهێته رویدان ده‌رباره‌ى ستراتیژیا ئه‌مریكا، دبێژم ئه‌مریكا دێ ل ئیراقێ مینیت و نه ل وى ئاستى یه كو ئیراقێ ل سه‌ر سفره‌كا زێرین پێشكێشى ئیرانێ بكه‌ت. دیسا ژى لایه‌نه‌كێ ب تنێ ل ئیراقێ نه‌شێن چارنڤیسێ هه‌مى ئیراقێ ده‌ستنیشان بكه‌ت ب گۆره‌یى ئایدۆلوژیێن خوه یێن ئایینى یێن ژ ده‌رڤه هاورده‌كرین، په‌یامه‌كه و پسیاره‌كه بۆ وان لایه‌نان ئاراسته دكه‌م كو به‌رسڤى بده‌ن، ئه‌رێ كانێ یه سه‌روه‌ریا ئیراقێ؟ ده‌مێ كو ئیرانێ بۆردۆمانا ئیراقێ ب مۆشه‌كێن دوورهاڤێژ كری، ل سه‌ر كه‌سێن سڤیل و ب بهانه‌یێن ڤالا به‌رناكه‌ڤیت ل ڤێره هه‌ر ئاماژه پێ بده‌ین، ئه‌ڤجا ئه‌ڤێن ب گێولێ خوه باس ل سه‌روه‌ریا ئیراقێ دكه‌ن ل هه‌مبه‌رى ئه‌مریكا، خێره باش ل ڤێ سه‌روه‌ریێ ناكه‌ن وه‌ختێ ئیرانێ هه‌ولێر مۆشه‌ك بارانكرى؟! بۆچى كه‌س نائاخڤیت، بلا به‌رسڤێ بده‌ن!. ل ڤێره ئه‌ڤ هه‌ڤیره دێ گه‌له‌ك ئاڤێ ڤه‌خۆشت و دێ ده‌رزێن مه‌زن كه‌ڤنه د ناڤبه‌را لایه‌نێن شیعه دا ژ به‌ر حه‌زا (فراكسیۆنا چارچووڤا هه‌ماهه‌نگێ) ل د‌ور مانا هێزین هه‌ڤپه‌یمانان.
