دهرزیكێ بدهنه وی یێ درووارێ دزانیت!!
دهمێ بریار هاتیه دان كو ههر فهرمانبهرهكێ حهز و شیان ههبن دشێت خوه ب ڤهگوهێزیته ل سهر میلاكێ وهزارتا پهروهردێ و كارێ مامۆستای بكهت، من ههر خوه گرت و ب دو چاڤێن زیق تهماشهی تیڤیان دكر و پهرپهرێن رۆژنامان د وهرگهراندن و د گۆته خوه: ها ها تهدیت ئێكهتیا مامۆستایان یان چهند مامۆستایهكان نهرازیبوونا خوه دیاركرن ل بهرامبهر ڤێ بریارێ، لێ مامۆستایان ب ( اچعف الایمان) و د دلێ خوه دا! شهپرزهبوون ل بهرامبهر ڤێ ڤهگوهاستنێ، ههكه مرۆڤ ب هووری هزرا خوه بكهت و د ههمان دهمدا چهند پرسیارهكان ژ خوه بكهت، دێ زانیت كا ئهڤ بریاره چهندا د جهێ خوه دایه، وهرن پێكڤه دالغهكێ لێبدهین و ڤێ پرسیارێ ژ خوه بكهین، گهلۆ ئهو فهرمانبهرێن خوه بڤهگوهێزن دا ئهركێ مامۆستایان وهرگرن دێ كیژ جۆر بن؟ تو بێژی فهرمانبهر خودان بهرپرسیاری یه، ئانكو پله یان پشك و رێڤهبهریهك د دهسههلاتا وی دا بیت و خودان پله بیت؟ ههلبهت بهرسڤ نهخێر! دا پرسیارهكا دی بكهین تو بێژی ههكه فهرمانبهرهكێ زیرهك و چالاك بیت رێڤهبهرێ وی، دێ دستووریا ڤهگوهاستنێ پێ بهخشیت؟ دیساڤه بهرسڤ نهخێر! ئهز دبێژم ئهڤ ههر دو پرسیاره بهسن دا دیار بیت ئهو چ جۆره فهرمانبهره دێ شێن خوه ڤهگوهێزن و ببنه مامۆستا و وانا دهنه زارۆیێن مه، ل گهل ڤێ چهندێ ههمیێ میلاكێ پهروهردێ و رێ گرنگ و ههستیاره كو ئهون پاشهرۆژا زارۆیێن ڤی وهلاتی د دهستاندا و ئهو مامۆستایێن شهرهفمهندیا مامۆستایهتیێ وهرگرتی ب سالان ڤی ئهركی دخوونن و ب تایبهت مه بهحسا (گرق التدریس)ه، لێ فهرمانبهری چو رۆژهكێ ئهڤ زانسته نهخواندیه وهكی ئهلمان دبێژن ((ههر كهسێ ئاگر ڤێ نهبیت نهشێت كهسێن دی گهرم بكهت)) و ئهم كورد دبێژین ((دهرزیكێ بدهنه كهسهكی كو بزانیت درووارێ بكهت)) مامۆستا دڤیا بیت گهلهكێ بسپۆر بیت د وارێ خوه دا دهمێ ئهم بێژین مامۆستا ئهم یێ بهحسێ كهسهكی دكهین كو ئایندێ ڤی وهلاتی د دهستان دایه، ههر د ڤێ مژارێدا پرسهكا دی ژ دایك دبیت و دبێژیت ئهڤ بریاره ژبهر چ هاتیه دان؟ تو بێژی مه مامۆستانینن لهوا؟، ههر كهسێ ڤێ پرسیارێ بكهت ئێكسهر دێ گرنژینهكا تهحل كهت، چونكو ههر كهسهك دزانیت كو ب هزاران گهنج و ژ ههر وارهكێ تو بخوازی نوكه دبێ كارن و ل بهندا وێ ئێكێ نه كو بهێنه دامهزراندن، ڤهگوهاستنا فهرمانبهران بۆ میلاكێ پهروهردێ و كاركرن وهك مامۆستا دێ ئهنجامێن باشتر ههبن گهر ههر فهرمانبهرهكێ حهز و شیان ههبن بۆ دهمێ سالهكێ یان دویان ل پهیمانگهههكێ یان كۆلیژهكێ بهێنه وهرگرتن وهك قوتابی و پاشی بهێنه ڤهگوهاستن وهك مامۆستا، ل دووماهیێ بۆ وی كهسێ ههتا دووماهیێ ئهڤ گۆتارا خواندی گۆتنهكا (كنفۆشیوس) ی بۆ ڤهگوهێزم دهمێ دبێژیت ((ههكه كهسهك یێ ژ ههژی فێربوونێ بیت و نههێته فێركرن، ئهڤه ژ دهستدانا مرۆڤهكی یه، لێ ههكه كهسهك یێ ژ ههژی فێربوونێ نهبیت و بهێته فێركرن ئهڤه ژ دهستدانا گۆتنهكێ یه، لێ كهسێ ب ئاقل و تێگههشتی نه مروڤی ژدهست ددهت نه گۆتنێ)).