دهمارگیرى و بێدهرا ریفراندرمێ
پرانییا زانایێن دهروونناسى وهها دبینن كو ژێبوونا كۆره بۆ ههر گرۆپهكى جڤاكى دبته ئهگهرێ پهیدابوونا هاریكارییا كۆره د ناڤ ههیكهلێ وێ كۆمبهندێ دا. ههكه ئهم بهێن و ڤێ دیتنێ لسهر جهماوهرێ پالپشتییهكا ب هێز بۆ وان حزبێن كوردستانێ دكر ئهوێن دهستههلاتا وان ب هێز و پرۆژهیێ ئهنجامدانا ریفراندۆمێ بۆ سهرخوهبۆنا كوردستانێ پهیروهكرى، پرانییا ان ئهو جهماوهر بوو یێ كو ژێبوونا وان لسهر بناغهیێ ژێبوونهكا كۆرهیا ڤى لایى و لایێ دى ههیى ب ئارمانجا حهزژێكرنا نهتهوهیا خوه ههتا سهرههستى ههیى.
ههكه ئهم بهێن و پێناسییهكا كورت گۆرهى دیتنا دهروونناسان ب دهینه تێگههێ دهمارگیریێ، دێ هۆسا خویابت: دهمارگیرى دۆخهكه كو ههلچۆن كۆنترۆلێ لسهر لۆژیكێ ئهقلى دكهت و ئهنجامێن وێ پرانیا جاران ریسك و خوه هاڤێژتنا مرنێیه (مغامره)! ههچیێ نێزیكى ژیوارى و خواندنا وى بۆ پرۆژهیێ ریفراندۆمێ و كارتێكرنا فاكتهرێن دهرانى و خۆیانى لسهر ئهنجامێن وێ پێشبینى دكر كو ئهڤ شهرمزارى و شكهستنا نها ب سهرێ ههرێما كوردستانێ دهێت دێ نێزیك ب سهرى هێت. لێ ئاریشه ئهو بوو، راسته ئهڤ رێژهیه دبت پتر بت ژ رێژهیا كهسانێن گیانێ دهمارگیریێ گرتین، لێ هندهكا ژ وان ژ بهر بهرژهوهندیێن خوه یێن بهرتهنگ، تایبهت تهخهیا رهوشهنبیران و خودان شیانێن جۆراوجۆر، باشترین ههلوهست، بێدهنگى دپاراست و ههلوهستێ گهلهكا ژ وان ههتا نها ژى كێمترین باوهردارییه.. ئهڤێن دئاخڤن ژى تایبهت ل دهڤهرا زهر گهلهك جاران ئهو ژى دگههشتنه سینۆرهكى و د دولدبوون كو وێڤهتر بچن، ژ بهر كو ئالیێ دهمارگیرى ب وهرقهیا ناسیۆنالزمێ دخۆرین و ههر كهسێ لۆژیكى و ب ئهقلى ئاخاڤتبا ب خیانهتێ و دهسكیسیا دژمنێن مللهتى ل قهلهمدا و د وێ گاڤێ دا نۆرمال بوو گرۆپهك ژ وان گهنجێن ب هێڤێنێ دهولهتێ هاتینه پهروهردهكرن، ژیانا كهسێ راستگۆ بێخته د خهتهرهكا سۆر دا؛ هینگێ گهلهك ژ پشتهڤانێن وان دا بۆ دهستان قوتن كو خائین ب مافێ گهل را گههشتن!
هۆسا رۆژاهاتن و ههیڤ بۆهرین و سهرهرایى نهرازیبوونا تهڤ دۆست و نهیاران كو ئهڤ ریفراندۆمه د بهرژهوهندییا مللهتێ كورد دا نینه نها بهێت ئهنجامدان، لێ ئهو كهسێن دهست بۆ لیژنا ریفراندۆمێ د قوتان و ب ههر رهنگێ ههیى یاریگههێن تهپانێ تژى مرۆڤ دكرن و بێ مهى سهرمهست دبوون، وه ل دهستهیا ریفراندۆمێ كر كو ههلچۆن پرانییا ئهقلێ وان بگرت و ل ژێر سیهوانا ئازراندنا بادهكا نهتهوهیى رژدبن كو چ بقهمت، ئهو ڤێ خهونا نهتهوهیى بجهبینن و ئهو بهرههڤبن پاشى باجا وێ بدهن!
((سلاڤ ل سفرا حازره)) یا چۆیى چۆ، من گرتى خهلكهك هاته خاپاندن یان تهخمینێن وان دروستدهرنهكهتن یان دژمنان وهك ههر جار خیانهته كر…. هتد. ب ههر رهنگێ بت، ریفراندۆم هاته كرن و ههر ئالییهكى باجا وێ دا تایبهت خهلكێ دلسۆزێ نهتهوهیا خوه و رهوشا دانا باجێ هێشتا بهردهوامه… راسته د ههر یارییهكێ دا پهتر ئالییهك سهركهڤتییه و ئالیێ دن دۆراندییه. من گرتى كورد ڤێ جارێ ژى هاتینه دۆراندن، لێ رامان ژێ ئهو نینه خوه رادهستى قهدهرا مرنێ بكهن؛ ژ بهر كو ئهڤه نهجارا ئێكێ یه د درێژیا دیرۆكێ دا ئهڤه ب سهرێ مللهتێ كورد دهێت. پرسیارێن دهێن: ئهرێ ئهم نها چ بكهین. رادهستى دیفاكتۆیى ببین و د دستوور و پهرلهمانێن ئیراقێ دا ل دووڤ مهرجێن ئیراقێ دانوستاندنان بكهین. یان ئێكرێزیێ مكوم بكهین و شهڕێ خوه بكهین و چ لێدهێت بلا وهلێ بهێت، مه ههر یا كرى. یان بهێلین ههرێم ب كریار دو پارچه و سێ پارچه ببت و ئهو بۆیاغا هنده ساله ب ناڤێ ههرێما ههڤگرتى ژ سهر راكهین.
واته ئهڤا ههتا نها هاتییه سهرێ مه ئهنجامێ وێ دهمارگیرییه خوه ب سهر ئهقلى و لۆژیكى دادیه و رهنگه هێشتا سهرێ گهلهك خهلكێ مه تایبهت سهركێش و رێبهرێن ڤى مللهتى بهرنهدابت. ئهز وهسا دبینم، ههكه هات و ئهڤ رهوشه بهردهوام بوو، تنێ وهلاتێن زلهێز نیڤهكا دارى گرت و و سهركرداتییێن ههرێمێ ژى ههر ئێكى وه ك خوه كر، بێدهرا رهههند و (تهداعیاتێن) كارهساتا ژ 16-10-2017 دهستپێكرى دێ بهرفرههتر لێ هێن و باجه دێ هێشتا مهزنتر بت و دوماهیێ دێ ههر زڤرنه وى دیفاكتۆیێ ئیمام خومهینى ل سالا 1988 دهربارهى رهوشا راوهستیانا شهڕێ ههشت سالى دگهل ئیراقێ گۆتى: ((راوهستاندنا شهڕى وهك ڤهخوارنا فنجانهكا ژههرێیه))! ههر وهسا دهمێ پشتى هینگێ ب سێ سالان ((سهددام))ى ژى د جهنگا كهنداڤى یا دووێ دا شكهستن هیناى، ل بن چادرا ناڤدارا باژێركێ ((سهفوانێ)) ل ناڤبهرا سینۆرێ ئیراقێ و كوێتێ، رێكهڤتنا راوهستاندنا شهڕى لسهر كاغهزا سپى دگهل ههڤپهیمانان ب سهرۆكاتییا ئهمریكا ئیمزا كر. ئهڤجا دڤێت هندى زووتره باشتره دهستههلاتا ههرێمێ ژى ههكه چو ئالترناتیڤێن باشتر نهبن، ههلوهستهك هۆسا وهربگرن و سهر ژ نوو بهردهوامیێ ب گیانهكێ نوو ب كاروانێ بزاڤا رزگاریخوازییا كوردى بدهن؛ ههكه نهو، دوور نینه رهوش بهرهڤ ئاقارهكى مژدار بچت و ئهڤا ههیى ژى نهمینت!