دڤێت هەلبەستڤان بەردەڤكێ مللەتێ خوە بت
هەڤپەیڤین:
دەمهات دێركی
نڤیسكارێ كورد یێ رۆژئاڤایێ كوردستانێ خەمگینێ رەمۆ، ل سالا ١٩٦١ێ ل گوندێ تەهلكا مالباتا جەمیل پاشا، یا ب سەر دربێسیێ ڤە ژ دایك بوویە. نڤیسكار خەمگینێ رەمۆ خوەندنا خوەیا سەرەتایی ل گوند كوتا كریە، یا ئامادەیی ل باژارێ دربێسیێ، ل قۆناخا خوەندنا ناڤەندی ژ بەر هندەك سەدەمێن تایبەت دەست ژ دبستانێ بەرددە، لێ دەست ژ فێربوونا كەساتی بەرنەدایە، تا رۆژا ئیرۆ د وارێ وێژەیی دە مژوولە، ژ دەستپێكا سالێن ٩٠ی دە بەرهەمێن خوە ل رۆژئاڤا، باشوور، باكور، د گەلەك گۆڤار و رۆژنامەیان دە دوەشینە، هەر وەها د گەلەك مالپەرێن جۆر بە جۆر دە، تا نها ٨ پەرتووكێن خوە ژ هەلبەست و چیرۆكا چاپ كریە و ٤ پەرتووك ژی ئامادەنە ژ چاپێ رە، ب نڤیساندنێ مژوولە و نڤیساندن مژارا وی یا سەرەكەیە د ژیانێ دە.
ئەڤرۆ: برێز خەمگین رەمۆ، هەر هەلبەستڤانەك چیرۆكا خوەیا نڤیساندنا هەلبەستێ هەیە، گەلۆ چیرۆكا وە چاوا دەستپێكر، چما هەلبەست و نە شاخەك دنیێ وێژەیێ؟
بێ گۆمان، بەری نڤیساندنا هەلبەستێ پێشەكی هەنە، كو ئەز ژ ئەزموونا خوە دەستپێ بكم، ل سەردەما خوەندنا سەرەتایی، من ژ وێنەكێشیێ هەز دكر و دەفتەرێ من هەر تژەبوون، من ل سەر تشتنی دن ژی وێنەكێشی دكر و هەر وەها من ژ سترانێ ژی هەز دكر و ژ خوە رە دسترا، د گەل گوهداریكرنا چیرۆكێن دەڤۆكی كو باپیرێ من چیرۆكبێژ بوو و د شەڤێن زڤستانی دە، مە لێ گوهداری دكر، ئەڤ پێشەكیێن بەری نڤیساندنا هەلبەستێ بوون، تا كو ل تەمەنێ نۆزدەه سالیێ، من هەلبەستا خوەیا ئێكێ ل دەستپێكا سالا ١٩٨٠ێ، ژ چاڤێن كەچەكا گوندی رە نڤیساند، پشتی هینگێ، هلم ب هلم من دەست ژ وێنەكێشیێ بەردا و ژ دل و جان بەرێ خوە دا نڤیساندنێ، شاخا دووەم ژ پرسا تە: كو چما هەلبەست و نە شاخەكی دن ژ وێژەیێ؟ دبە كو ئەز وەك هەلبەستڤانەكی هاتبم ناسكرن، لێ ژ سالا ١٩٨٥ا دە، ئەز كورتە چیرۆكان ژی دنڤیسم و سێ پەرتووكێن من یێن چیرۆكێ هاتنە چاپكرن، ژ بلی وەرگێرانێ، من رۆمانەك ژی وەرگێرایە د گەل ١٦ خەلەكێن تەلفزیۆنی هاتنە وەشاندن، هەر وها من هندەك هەلبەستێن لۆركا ژی وەرگێرانە.
ئەڤرۆ: بێهنا وەلات، بێهنا ئەڤینێ و ئێشێ ژ هەلبەستێن تە دهێت. چ تێكلیا هەلبەستا خەمگین رەمۆ ب كەسایەتیا هەلبەستڤان ڤە هەیە، ئەم دكارن بێژن هەلبەست هەلبەستڤان دئینت سەر زمان؟
پرسەك خوەشە، ئەزا هەلبەستڤان، یا نڤیسكار، ئەزەكە گشتیە، نەمازە گاڤا كو هەلبەستڤان لاوێ ملەتەكی بندەست بە، دڤێ كو هەلبەستڤان، نڤیسكار، پێگیرێ دۆزا خوە بە، بەردەڤكێ مللەتێ خوە بە، راگەهێنەرێ ئێش و ژانێ وی بە، و هندەك نڤیسكار ژی هەنە پێگێریێ ب چ تشتی ناكن، ژ بلی مژارێن خوەیێن تایبەت، دووری بیر و باوەریانە، راستە تشتنی تایبەت هەنە، لێ ل گۆری شێوەیێ نڤیسكار دمینە كو وان تایبەتیا كاربە بكە مژارەكە گشتی، گاڤا كو ئەز هەلبەستەك ئەڤینی دنڤیسم، نە ئەڤینا من ب تەنێ یە، گەرەكی هەر یەكی خوەندەڤان خوە ئەڤیندار ببینە، نڤیساندنا هەلبەستێ ل با من نە یەك تایە، ئەز ب ئاوایەكی سیمبۆلی دنڤیسم، وەلات ل با من دلبەرەك نازدارە، دایكەك بەلەنگازە، ئەز ئێش و ژانێن خوە، هێڤی و داخوازێن خو، ب رێیا ڤێ ئەڤینێ دئینم سەر زمان، لێ مخابن خوەندەڤانێن مە هندەكی تەرلانن، ئەز ڤێ یەكێ ل سەر رووپەلا خوەیا فیسبۆكێ تێبینی دكم، كو دبێژن: (دلێ تە خوەش بە ! تو دووری دەرد و كولا بە ! نابێژن: ب هێڤیا كو دلێ مە خوەش ببە، ئەم دووری دەرد و كولابن، دلبەرا مە هێژایە).
ئەڤرۆ: ژ كەرەما خوە تو دكاری هندەكێ بەهسا بەرهەمێن خوە بكی، وەك چاپكرنا پرتووكان و گەلۆ زەهمەتی ل پێشیا وە دەردكەڤن، گەر هەبن ئەو چ نە؟
بەلێ، من تا نها ٤ پەرتووكێن هەلبەستا و ٣ پەرتووكێن چیرۆكا چاپ كرنە، هەر وها ٣ێ پەرتووكێن هەلبەستا و ١ چیرۆك، ئامادەنە ژ چاپێ ڕە، ژ ئالیێ زەهمەتیا ڤە، بەلێ زەهمەتی هەنە، وەشانخانەیێن مە، یێن سەربخوە نینن، ل هەر پارچەكی دەستهەلاتداریەك هەیە، كو ئەو ژی یا پارتیێن مە نە، كو هندەك نڤیسكاران ددن پێش و هندەكا ژی د سەر گوهان رە داڤێژن، یانی دلخوەستنە، خال و خوارزێتیە، هەڤالتی و ئالیگریە، د گەل كو بەرهەمێن من ل سازیێن جۆر بە جۆر هاتنە چاپكرن، مینا هەڤگرێدانا كاوا، سازیا سەما، ئێكەتیا نڤیسەرێن كورد ل دهۆكێ، و چاند و هونەر ل رۆژئاڤا، لێ نە ل ئاستا خوەستنێ نە، بەری دەمەكێ ئەز ب رێڤەبرێ وەشانخانەیەكێ ل ئامەدێ كەتم تێكەلیێ دە، پەرتووكەك منی چیرۆكان هەیە، من دڤیا كو ل باكور چاپ بكم، جامێر ژ من رە گۆت: رەوشا مەیا ئابۆری نە گەلەكی باشە، ئەگەر كو تو ئالیكاریا مە بكە ئەمێ چاپ بكن !هەر وها هەر پارچەك تەنێ نڤیسكارێ پەرچەیێ خوە ناس دكن، نایێ بیرا وان كو بەهرەمەند ل پەرچەیێ دن هەبن، ئەڤ ژی كێماسیەك مەزنە.
ئەڤرۆ: ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ چ جوداهیا د ناڤبەرا هەلبەستا سالێن ١٩٨٠ ئان ویا ئیرۆ دە هەیە، تو د رۆژا ئیرۆ دە ئاستا هەلبەستا ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ چاوا دبینی؟
جووداهیەكە مەزن چێبوویە، ئەم نڤشێ سالێن هەشتێیان كو مە ب هەلبەستا كلاسیك دەست ب نڤیساندنێ كر، ژ بلی بەرهەمێن جەگەرخوین تشتەك ل بەر دەستێ مە نەبوو، من ب خوە دەه سالێن پێشی وەك ئەزموونە، هەلبەستا كلاسیك دنڤیساند، و دیوانا خوەیا ئێكێ (ئاخینا دل) ل سالا ١٩٩١ێ، ب ڤی شێوەیی ل شامێ چاپك كر، بەری هینگێ، یان پشتی كاریسەتا هەلەبچا، من دیت كو هەلبەستا مەیا بەند كری، ئێدێ نەما دكارە مە بغینە ئاسۆیێن بلند، ڤێگا من دەست ب هەلبەستا سەربەست، یا نووژەن كر و تا نها ئەز ب ڤی شێوەیی بەردەوام دكم، پشتی سەرهلدانا باشوور، تێكەلیێن مە فرەه تربوون و بەرهەمنی نوو دغان بەر دەستێ مە، ل رۆژئاڤا ژی چەند گۆڤارا دەست ب وەشانێ كر، مینا، زانین كو من وەك ئەندامەكی بەردەوام بەرهەمێ خوە لێ دوەشاند، هەر وها گۆڤارا ئاسۆ، پرس، جووداهیا نڤشێ سالێن هەشتێیان ژ نڤشێ بەری مە ئەڤ بوو، كو نە تەنێ هەلبەست، بەلێ كورتەچیرۆك، شانۆ، رۆمان، وەرگێران، گۆتارێن جۆر بە جۆر دهاتن نڤیساندن و د ناڤ رووپەلێن وان گۆڤاران دە دهاتن وەشاندن، سەبارەتی پرسا هەلبەستێ ل رۆژئاڤا د چ ئاستێ دەیە؟ نڤیساندن ب تەڤایی ب رەوشا گشتی ڤە گرێداییە، ئارامی ژ بۆ نڤیسكار پێویستە، هەر وها رەوشا ئابۆری بنگەهەك سەرەكەیە بۆ ئافراندنێ، لێ دیسا ژی و د گەل ڤی ئاوایی ژی، ئەز دكارم بێژم، كو رەوشا هەلبەستێ ل گۆری رەوشێ ل پێشە، نە وەك ئالیێن دن كو ب شووندە ڤەدگەرە.
ئەڤرۆ: گەلۆ هەلبەست دكارە باندۆرا خوە ل جڤاكێ بكە و جڤاكێ بەر ب گوهارتنێ ڤە ببە؟
نە خێر، ئەڤرۆ نە دەما خوەندنێ یە، ئەم ل سەردەما نەتێ نە، خوەندەڤانێ پەرتووكان مخابن گەلەكی كێم بوونە، و دڤێ كو ئەم ڤێ ژی بزانبن: هەلبەست بەری هەر تشتی، تشتەكی گیانییە، هەلبەست نە چەك و بومبەیە كو كۆزك و چەپەرێن دوژمن ب هەلوەشینە، لێ رۆلا هەلبەستێ، دكارە هێڤیان د دلان دە بچینە، ئێش و ئازاران دیار بكە، و وارێ دلبەرێ ب دلداران شێرین بكە، هم ژی دكارە پرس و ترسێ ب خوەندەڤانا رە چێ بكە.
ئەڤرۆ: برێز خەمگین رەمۆ، مفایەكێ مادی ژ بەرهەمێن خوە دبینی، یان ب دراڤێن خوە بەرهەمان چاپ دكی؟
من تا نها چ مفایێ مادی ژ پەرتووكا وەرنەگرتیە، نە ژی سترانبێژێن كو هەلبەستێن من ب دەهان هاتنە ستراندن چ ماف وەرگرتیە، و نە ژی چ كەس ل مە دپرسن، وەك تە پرس كری، گەرەكی تو نها مافێ من یێ ڤێ هەڤپەیڤینێ ژ من رە بشینە، (ئەز دكەنم) من پەرتووكا خوەیا یەكەم ب تەنێ ژ پێریكا خوە چاپ كریە، یێن مایی سازیان ژ من رە چاپ كرنە.
ئەڤرۆ: گۆتنا داوی
ئەگەر كو هندەك گوهدان ب نڤیسكارا ببە وێ باش بە، بەرهەمێن مە دڤێ كو بێنە چاپ كرن، زمانێ مە گەهایە ئاستا مان و نەمانێ، نەمازە ل باكور، ل ڤێرێ دڤێ كو دام و دەزگەیێن راگەهاندنێ ب رۆلا خوە رابن و هەزكرنا زمانی د هەر مالێ دە بچینن، ئەڤ زارۆكێن ئیرۆ یین پاشەرۆژا مەنە، لێ ئەگەر وان ژی زمانێ خوە وەندا كر تشتەكی مە ل مەیدانێ نامینە، داوی سەركەفتن بۆ وە ، د گەل رێز و سلاڤێن گەرم بۆ هەمی كارمەندێن رۆژناما ئەڤرۆ و هەر دەم ل پێش بن.
