دێ چاوان ئه‌ڤينيێ ب رێيا تۆڕێن جڤاكى كه‌ى؟
ئەڤرۆ نیوز:
ل سەر دەمێ تەکنولۆژیا دیجیتال زمانێ ئەڤینیێ و رێیێن دلداریێ د ژیانا مە دا ھاتنە گوھارتن. ھەکە سەمتا سروشتیا ئەڤینیێ د بەرێ دا ل سەر بنەمایێ “ئاڤری و گرنژین و پاشی ژڤان” بیت، رەوشا ڤی سەردەمی ئەڤ چەندە یا بنبر کری و ئەڤ چەندە ل گەل پرانیا ژنان یا بێ مفایە.
ل گەل ئەڤینیا دیجیتال نیشان ھاتنە گوھارتن، بەرێ گرنژین و زولقوتاندنا چاڤان رامانا داخباریێ بوو، بەلێ نوکە “like” ل سەر فەیسبووکی ئانکو تو یێ پێ داخباری.
بەری پەیدابوونا تۆرێن جڤاکی و بەرنامێن چاتی کار گەلەک یێ بساناھی بوو، تە دڤیا داخباریا خوە بۆ دەرببری دا ب شێوەکێ ئێکسەر ل گەل ئاخڤی. ل وێ قۆناغێ زەلام د ھەلویستەکێ لاواز دا بوو، چونکو یێ ئاشکرا بوو، بەلێ نوکە دشێت خوە ل پشت مۆبایلا خوە ڤەشێریت و وەکو وی بڤێت ئەڤینیێ بکەت و چاڤێن وی نەشێن وی ئاشکرا بکەن.
دێ چاوا ل سەر دەمێ دیجیتال شێی داخباریا خوە بۆ دیار کەی و دێ چاوا زانی ئەو یا ب تە داخبارە.
1- داخوازیا ھەڤالینیێ ل سەر تۆرێن جڤاکی: ل دەستپێکێ دێ ل جھەکی بینی و دێ ب رێیەکێ ناڤێ وێ زانی، بۆ دیارکرنا داخباریا خوە دێ داخوازا ھەڤلینیێ ژێ کەی ل سەر تۆرا جڤاکی، ئەو دێ زانیت تە گەلەک دەم یێ بری ھەتا تە پروفایلێ وێ دیتی، چونکو وەکھەڤیا ناڤان د ڤان تۆران دا یا مشەیە، ھەکە تو وەرگرتی ئەو یا ب تە داخبارە. ل بەرامبەر ھندەک کەسێن ھەین بێی ببینیت دێ ب وێنێ وێ داخبار بیت، بەلێ ئەڤە یا ب مەترسیە ب تایبەت چونکو گەلەک پەیجێن ئاشوپی یێن ھەین و زێدەباری فوتوشۆپی، ئانکو دبیت گەلەک یا جودا بیت ژ وی وینەی.
2- دلداریا نە ئێکسەر: دلداریا دیجیتال نەیا ئێکسەرە، کەس ئێکسەر چ نامان بۆ کچەکێ فرێناکەت، ل دەستپێکێ “like” یان کومێنت. پاشی دێ ھندەک تشتان بەلاڤ کەی کو ئەو حەز ژێ بکەت و ئاماژێ ب ناڤێ وێ دەی، ئەڤە دەرگەھەکە بۆ ڤەکرنا ئاخفتنێ، دێ کومێنتا ل سەر بابەتێن ئێکدو دەن و پاشی دێ کەڤنە سحبەتا کەسوکی.
3- بنەمایێن نامان و چاتی: تە ژمارا تەلەفونا وێ یا وەرگرتی، دبت پەیوەندیا ئێکسەر وەکو ھێرشەکێ بیت، بەلێ چارە ئەوە ل دەستپێکێ نامان فرێکەی، بەلێ دێ چاوا کەڤیتە سحبەتەکا درێژ و نە ب تنێ بەرسڤا ئێک یان دو نامان بدەت؟ دڤێت تو یێ ژیر و ترانەکەر بی، ھەکە نە دێ سحبەت زوو خلاس بیت، ئەو تە نانیاسیت، سحبەتەکا رژد دێ وێ بێزار کەت، لەورا ترانان بکە و د بەر را سحبەتا خوە یا رژد بکە. رێیا دارێتنا نامان پێگوھۆرکە بۆ تونا دەنگێ تە، یێ ھشیار بە چونکو شاش تێگەھشتنا نامان گەلەک یا بساناھیە.
4- رەوشا تە یا جڤاکی: ئوپشنێن ل سەر فەیسبووکێ ھەین وەکو “زگورد، خێزاندار، دەزگریێ دا” زێدەباری “رەوش یا ئالۆزە”، یا دووماھیێ ھشیار بی نێزیک نەبی چونکو ئەوا تو پێ داخبار دبی نەڤێت پارچەک بیت ژ وێ ئالۆزیێ. ھەکە تە زگورد ھەلبژارت بیت ئەو کچ دێ خوە نێزیکی تە کەت و دێ کومێنتان ل سەر بابەتێن تە دەن کو چ جارا ئەو کار نەکریە ئانکو ئەو ژی چاڤەرێ دەلیڤا خوە بوو.
5- وەکو ھندەک کەسان نەبە: ھەکە ئەو د لیستا ھەڤالێن تە دا نەبیت نابیت تو ئێکسەر ھەڤگەھشتنێ ل گەل بکەی، بەلێ ھەڤالا تەبیت د فەیسبووکی دا تو دشێی کومێنتان ل سەر کومێنتێن وێ بدەی و ل وی دەمی دێ گەنگەشە د ناڤبەرا ھەوە دا ڤەبیت. بەلێ بلا ل بیرا تە بیت ھەکە ھوین بەری نوکە ئێک و دو نەنیاسن، رازیبوونا وێ وەرگرە بەری داخواز ھەڤالینیێ بۆ فرێکەی، خوە سەپاندن و داخوازکرنا ھەڤالینیێ بێی دەستویریا وێ دێ تە وەکو ب ھزاران گەنجان ئینیتە پێش چاڤێن وێ و تە نەڤێت تو بکەڤیە د ڤێ خانێ دا.
