دەربازکرنا قـانـوونـا حـەشدا شـەعبی ل پەڕلـەمـانـێ ئیراقـێ… مـەرەم و كـارڤـەدان
خورشید ئەحمەد سوورچی
ل ١٣/ئازارا/٢٠١٤، دەمێ هێرشا داعش بۆ سەر ئێراقێ ب فەتوایەكا جیهادی حەشدا شەعبی هاتە دامەزراندن، حەشد ژ كۆمەكا هێزێن شیعی یێن چەكدار پێكهاتیە كو بەری شەڕێ داعش هندەك ژ وان هێزان ب خۆ دگەل ئێك دناكۆك بوون، لێ دەما داعش دهێت و شیعە هەست ب مەترسیەكا مەزن دكەت و داعش دبینیت پلانەك ب دژی هیلالا شیعی، ئێكسەر ب چاڤدێریا ڕاستەوخۆ یا (قاسم سولەیمانی) فەرماندێ فەیلەقا قودسا ئیرانی و (عەلی سیستانی) مەرجەعێ شیعەیێن ئێراقێ، ل ١٣/حوزەیرانا هەمان سال، بڕیار هاتەدان كو هەمی هێزێن شیعە ناڤێن خۆ د ناڤ ڕێكخراوا حەشدا شەعبی دا تۆمار بكەن، ب مەرەما هندێ شیعە ب ئێكڕێزی و ئێك دەستی ڕوی ی ب ڕوی مەزنترین دوژمنێ خۆ ببن. ڕۆژ ب ڕۆژ پێگەهێ حەشدێ بەرفرەهتر دبوو حەتا وەلێهاتی ل سالا (٢٠١٥) د بودجەیێ ئیراقێ دا (٦٠ملیۆن دۆلار) بۆ هاتنە تەرخانكرن و ل سالا (٢٠١٦) وەك هێزەكا فەرمی هاتە ناساندن، هەروەسا د ناڤ دەزگەهێن فەرمی یێن دەولەتێ دا كار بۆ سیستەمكرنا حەشدێ هاتەكرن لێ یا بێ مفا بوو، چونكی فەرماندە و ئەندامێن حەشدێ تنێ ئاخفتنا (سیستانی) وەردگرن و ئەو ناچنە بن بارێ چ بڕیارەكا سیاسی و سەربازی و كارگێری یا دەزگەهێن فەرمی یێن دەولەتێ.
قانوونا حەشدا شەعبی چیە؟ مەرەم ژێ چیە؟
ل سالا (٢٠١٦) ل پەڕلەمانێ ئیراقێ دەنگ ب پڕۆژە قانوونا حەشدێ هاتەدان و وەك هێزەكا فەرمی یا ئیراقی هاتە دانان، د نوكە دا هێزێن شیعی یێن داخواز دكەن ئەڤ قانوونا سالا (٢٠١٦)، بهێتەڤە هەمواركرن و هندەك قانوونێن نوی بهێنە جێگیركرن و دەرئێخستن، كو ئەڤە هندەك ژ وان داخوازیانە كو ئەو لایەن داخواز ژێ دكەن (قانوونا خانەنشینیێ بۆ ئەندامێن حەشدێ، تەرخانكرنا وەزارەتەكا تایبەت ب كاروبارێن حەشدێ، تەرخانكرنەكا بودجەیەكێ دیاركری، هتد) ئەڤە هندەك ژ وان د داخوازینە، پێكهاتێن دی ژی یێن ئیراقێ یێن نە شیعە ددەنە دیاركرن كو ئەڤ پڕۆژەیە یاسایە دێ بیتە ئەگەر (دەولەتەك د ناڤ دەولەتا ئێراقێ) دورست بیت كو ئەوژی دەولەتا حەشدێ یە. لەوڕا ترسا وان گەلەكە ژ پڕۆژە یاسایا حەشدێ ئەو وەسا هزر دكەن مەرەم ژ وێ پڕۆژێ ئەوە حەشد ببیتە هێزەكا مەزنتر ژ وێ یا هەی و بهێزتر ببیت، بێگومان ئەڤە ژی دێ مەترسیا سەر پێكهاتێن نەشیعی زێدەتر كەت.
هێزێن شیعی یێن پێكۆلان دكەن ئەڤێ یاسایێ تێپەڕینن و حەشدێ بكەنە هێزەكا بهێزتر ژ وێ یا هەی. كارڤەدان یێن پەیدابووین ل سەر ئەڤێ یاسایێ، ئەمریكا هەر زی هاتە خەت و ڕاگەهاند ب هیچ ڕەنگەكی چێنابیت ئەڤ یاسایە دەرباز ببیت، هەروەسا پێكهاتێن نەشیعی یێن ئیراقێ ژی د نەڕازینە ل سەر ئەڤێ یاسایێ ب تایبەت پێكهاتێ سوونی، چونكی ئەو دبێژن (حەشد یا هاتی بۆ حەلاندنا پێكهاتێن نەشیعی). ڕەنگە ئەڤە پسیارا مە هەمیان بیت، هەكە ئەڤ قانوونە ل پەڕلەمانی تێبپەڕیت دێ چ چێبیت؟
ئەز پێشبینیا ڤان دو ڕوودان و گریمانەیان دكەم.
ئێك/ دوبارە سەرهەلدانا داعشێ. دو/ لێدانا ڕاستەوخۆ یا ئیسرائیل و ئەمریكا ل ئیراقێ ب تایبەت دەڤەرێن شیعی ئاكنجی
