دەما زارۆکێن مە بەرزە دبن
دلبرین عەبدولفەتاح بوتانی
د وان سالان دا، ئەو سالێن هێشتا تابلێت و یاریێن ئەلکترۆنی ددەستێن زارۆکان دا نە، جیران، کەس و کار و هەڤال هەر تشت بوون بۆ زارۆکی کو سەبرا خۆ پێ بینیت و دەمێ خۆ دگەل ببورینیت. د وان سالێن دایکان دل ددا زارۆکێن خۆب پێیا فڕێ کەنە قوتابخانێ و ڕێک پێ ددا بچنە کولانێ، مالا جیرانا، فڕێکەنە نانپێژییێ، سرکێتێ کارەبێ و هێڤێنی بۆ ماستی، لێ دایکێن نوکە دەستێ زارۆکێن خۆ بەرنادەن هەتا کو ل پاسا قوتابخانێ سوار دکەن، داکو د پاراستی بن ژ جیهانا دەرڤە، ئەوێ تابلێتێ دکەنە د دەستان دا و وان ئاشنایی جیهانەکا دیتر دکەن.
چیرۆکا نارینا ٨ سالی، چیرۆکەکا دووبارە یا جڤاکێ کوردییە، دەما ئەو ژ خەو هشیار دبوو، بەرێ وێ هەر ل بورینا دەمی بو داکو تێشت و فراڤین بهێنە خوارن و ببیتە ئێڤار دا گەرما هاڤینێ پیچەک بشکێت و دایکا وێ ڕێکێ بدەتێ ژماڵ بدەرکەڤیت یان زارۆکێن جیرانان بهێن و دناڤ باخچەی دا یاریان بکەن. هەر پشتی خوارنا فراڤینێ، وێ بلەز دەستێن خۆ د شووشتن و دگوتە دایکا خۆ ‘ئەڤە من دەستێن خۆ شووشتن، کا بێهن کێ ‘ دایکا وێ دا بێهن کەتە دەستێن وێ کا بێهنا سابینێ ژێ دهێت یان نە، ژنوو باوەر ژێ دکر و دا دەستخۆشیێ لێ کەت. دەما چوویە ژدەرڤە، دیت هەڤالێ وێ ژی یێ بەر ب وێڤە دهێت و جبس و پسکێتێن وی یێن ددەستا دا. ئەوی داخواز ژ نارینێ کر دگەل بخۆت، ئەوێ پیچەک دگەلدا خوار و گۆت ئەز دێ چم پارا ژ دایکا خۆ وەرگرم پاش دێ چینە دکانێ، دا ئەز ژی بۆ خۆ بکڕم. پشتی چەند خولەکەکان ئەوان بەر ب دکانا تاخی دا ڕێ، ئالانی پرسیارا نارینێ کر کا ئەو ژی دێ هەر جبس و پسکێتا کڕیت، بەرسڤا نارینێ ژی بەلێ بوو. لڤێرێ ئالانی هزرەکا دی هەبوو، ئەوی گۆت: تە جبس و پسکێت پیچەک دگەل من خوارن ومن ژی هندەک پارە ماینە… بوچی ناچینە لدەف ئەحمەدێ باقلک فرۆش بو خو باقلکا بینین و بهێین؟ نارینێ بەرسڤدا، ‘لێ دبیت ب دلێ بابوی نەبیت ئەم باقلکا بخۆین، و تو دزانی عەرەبانا وی یا باقلکا خو یا ل رەخێ دی یێ جاددێ… ما دێ چاوا ئەم بتنێ دەرباز بین؟ ئالانی ئەو ڕازی کر کو بەری نوکە ژی ئەو بتنێ یێ دەرباز بووی و چ مەترسی د وێ چەندێ دا نینن. هەرچاوا بیت، نارین ڕازی بوو، و ئەو بەر ب جاددا گشتی چوون، دەما ڤیای دەرباز ببن، گەنجەکی کو جگارە لسەر جاددێ دفرۆتن هاری وان کر و ئەو دەرباز کرن.
بێهنا باقلکا هەر ئێکسەر گڕنژین ئێخستە سەر دێمێ وان و پارێن خۆ دانە مام ئەحمەدی داکو باقلکان بۆ وان تێبکەت. باقلکێن خۆ برن و چوون لسەر شوستەی ڕوینشتنە خوارێ دا بخۆن. دەما بدووماهیک هاتین، ڕێکا خۆ درێژتر لێکر و چوون سەحکەنە جهێ بالندان، کو چەند پێنگاڤەکان وێڤەتری جهێ باقلکان بوو. نارینێ گەلەک حەز ژ بالندان دکر و بۆ وێ ئەڤە خۆشترین دەم بوون کو نێزیکی بالندان ببیت، بابێ وێ دگۆتێ ‘کوترا من’ ئەوێ ژی هەردەم دگوتە هەڤالێن خۆ ئەز وەکی کوترامە و دێ ڕۆژەکێ بابێ من کوترەکێ بۆ من ئینیت و دێ بخودان کەم. ئەوێ و ئالانی یاری دگەل وان بالندان دکرن، هەتا کو خودان ژ وان بێزار بووی و داخواز ژ وان کر خۆ ژ بالندێن وی دوور بێخن.
پشتی بورینا پتر ژ دەمژمێرەکێ، ئەوان بەر ب مال دا ڕێ دا بچن د باخچێ مال دا یاریان بکەن وەک هەر ڕۆژ. دەما گەهشتینە سەرێ جاددا تاخێ خۆ، ئێکسەر وان چاڤ ب کوڕێ جیرانا کەفت. ئەو بلەز بەر ب وانڤە هات و دەستێن هەردووکا گرتن. ئەڤ چەندە بۆ نارینێ و ئالانی یا سەیر بوو، لەوما پرسیار کر، ‘ئەرێ تو دێ مە کیڤە بەی؟ ئەوی گۆت: ‘دێ چینە مالا مە یاریان کەین دگەل من وەرن’. ئەو ب ڤێ گوتنێ دلخۆش بوون و بێ دوو دلی دگەل چوون. وێڤەتر، وان هەموو زاروک و گەنجێن تاخی دیتن دگۆت، ‘پا بخودێ ئەڤە هاتن’، ‘دیتن…دیتن’، ‘باشە ئەڤە ل کیڤە بەرزە ببوون؟ چەند گوتنێن وەسا دهاتنە گوهێ وان و ئەو مانە شاش و نەدزانی بابەت چییە… نارینێ دایکا خۆ ژدوورڤە دیت یا ڕوونشتییە لبەر دەرگەهی و دکەتە گری و ددانیتە چوکێن خۆ…دەما چاڤێن دایکێ ب کچا وێ نارینێ کەفتین…بلەز ڕابووڤە، زلەهەک لێدا و خۆ ژێ توڕە کر، ‘باشە ئەڤە دەمژمێرەکە ئەڤ تاخە هەموو یێ ل هەوە دگەڕن هوون ل کیڤە بوون؟ نارینێ دەستێن خۆ دانانە سەر چاڤێن خۆ، تێر کرە گری و گۆت: ‘ئەز لدەڤ کۆتران بووم’. و نارین د هزرێن خۆدا بەرزە ما و نەزانی ئەگەرێ وێ قوتانا دایکا وێ بو خۆ چبوو و پاش بۆ وێ چبوو؟ لەوما دبێژن: ‘ئێک ژ سەیرو سەمەرێن ژنا کورد، دەما زارۆکێ وێ بەرزە دبیت، تێر دکەتە گری و ددانیتە خۆ، و دەما زارۆکی دبینیت دقوتیت و زارۆک ژی تێر دکەتە گری’.
