دەمێن خەلكی مەفرەزێن پێشمەرگەی دیتین گەلەك كەیفخۆش بوون

دەمێن خەلكی مەفرەزێن پێشمەرگەی دیتین گەلەك كەیفخۆش بوون

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی

1 – 4

پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ خویاكر، پشتی شكەستنا سالا 1975 دەمێ‌ دەركەفتنا مەفرەزێن دەسپێكی خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ گەلەك كەیفخووش بوون، و هیڤی و ئومێد لدەف خەلكی شوون بوونە ڤە.
حەجی پیرۆموس حەجی، پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆڕەشێن ئیلۆن و گولانێ‌، ژ دایك بوویێ‌ سالا1946 ل گوندێ‌ بێتكار ژ بنەمالەكا هەژار و جوتیار و كورد پەروەر هاتیە سەر دونیایێ‌، بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: ژ بنەمالەكێ‌ ژ دایك بووینە بابێ‌ من لەشكری یا بریتانیا كریە، وی دەمی دگۆتنێ‌ لەشكری یا (لویس) و دەمێ‌ من فام ژ دونیایێ‌ كری وی دەمی بابێ‌ من پێشمەرگە بوو، ئانكو ل دەسپێكا شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ بابێ‌ من ل گەل چەندین كەساتیێن گوندێ‌ مە یێن وی سەردەمی بوونە پێشمەرگە، ل سالا 1966 برایێ‌ منێ‌ بچووكتر بۆ پێشمەرگە و ئەز ل سالا 1974ێ‌ بوو مە پێشمەرگە، بەری ببمە پێشمەرگە دو جاران چوومە گوندێ‌ (قومریێ‌) ل دەف (ئەسعەد خوشەڤی) لێ‌ نە وەرگرتم، و گۆت تو بچوویكی و هەر تەرش و كەوالی بخوە خودان بكە، ل گەل دروستبوونا نسكۆیا سالا 1975ێ‌ ئەم بەرەف وەلاتێ‌ ئیرانێ‌ ڤە چووین و ئەم تێكەلی خێزانەكێ‌ بووین خەلكێ‌ زاخۆ بوون، و زێدەتر ئەو خێزان خەلكێ‌ زاخۆ بوون، وی دەمی خوپیشاندانەك ل گوردیگایێ‌ (زێوە) دروست بوو، و چەكدارێن ئیرانێ‌ ب چەكی بەرامبەر راوستیان و خەلك رەڤی و ئەم (137) زگورد و خێزان گرتین، هەمی خەلكێ‌ زاخۆ و ئامێدیێ‌ بووین و ئەم كرینە د زیلان دا و ئەم ڕادەستی حوكمەتا بەعس ل (حاجی عومران) كرین، و بەری مە رادەست بكەن، هندەكا گوۆتن بەری هەوە هندەك ڕادەستی حوكمەتا بەعس كرینە، و ئەوان ئەو خەلك ب ساخی بن ئاخكرینە و ژ بەر ئەڤان گوتنان ئەم گەلەك ترسیاین و مە خوارن نەخوار، و دەمێ‌ ئەم ڕادەست كرین ژی مە ل (حاجی عومران) چ خوارن نەخوار، و ئەو بوو رۆژا دوڤدا ئەفسەرەك هاتە دناڤ مە دا و ئەم كربووینە قوتابخانەكێ‌ دا و ئەو ئەفسەرێ‌ هاتی خەلكێ‌ دهۆكێ‌ بوو و گۆت بۆچی هوون خوارنێ‌ ناخوە و نەترسن كەس چ ل هەوە ناكەت، و خوارنا خوە بخوەن و گۆت دێ‌ بخوە ترۆمبێل ژ دهۆك ئێكن و دێ‌ چنە دهۆك و راست گۆت بوومە ترۆمبێل ژ دهۆك هاتن بەلێ‌ ئەم نەبرینە دهۆكێ‌ ئەم برینە هەولێرێ‌ و هەتا دەمژمێر 12 مانە ب دروستكرنا مامەلان ڤە و دووف دا ئێكێ‌ سوران هات و ئاخفتنێن كرێت گۆتنە حوكمەتێ‌ و گۆت دێ‌ هەوە بەنە باشورێ‌ ئیراقێ‌ و ئەم ڤەگوهاستنیە ئاڤاهیەكێ‌ ئەمنێ‌ ژ دەرڤەی پارێزگەها هەولێر و ئەم ب ترۆمبێلێن(رەفا) بربووین و مە نەزانی ئەو چ ئاڤاهی یە و نانەك و هێكەك وەك خارن دانەمە و مە شیف خوار، دەمێ‌ ئەم ژ باژێرێ‌ هەولێرێ‌ دەخشتین ترۆمبێلەكا شەفەل كەفتە بەرا ترۆمبێلا مە و ئەم گەلەك ترسیاین و مە هزر كر ئەف هاتیە دا چالەكێ‌ ب كولیت و مە ب هاڤێـە تێدا چونكە وەك پی شتر مە ئاماژە پێكری دهاتە گۆتن بەرامە ژی هندەك خێزان ژ ئیرانێ‌ هاتبوونە رادەستكرن و خەلكی گۆتی ئەو ژی ب ساخی بن ئاخكرینە و ترسەكا مەزن چێبوو و ژن و زارۆكان كرە گری و مە گۆت بتنێ‌ مە خودێ‌ یە و دووف دا ئەم چووینە باشورێ‌ ئیراقێ‌ و ئەم چووینە پارێزگەها (ناسریێ‌) دناڤا قوتابخانەكێ‌ دا، و دوڤدا گۆتن دێ‌ هەوە بەلاڤە كەین ل سەر قەزا و ناحیان و هەڤالەكێ‌ مە زمانێ‌ عەرەبی زانی و گۆتە ئێكێ‌ ئەمنێ‌ ئەم حەز دكەین مە ب هێلنە ل ڤێرە، چونكە ئەم خەلكێ‌ ئامێدیێ‌ نە و خەلكێ‌ باژێراینە و زێرەڤان ل بەر مە بوون، و ئەوێ‌ ئەمنێ‌ گۆت بلا ناڤێن مە نڤێسین و ئێدی خەلكێ‌ مە ژ دهۆك و زاخو دهاتن سەرا مرۆڤێن خوە دان ل (ناسریێ‌) و دەمێ‌ ل زڤرینێ‌ دڤێت كاغەزا ئەمنا (ناسریێ‌) ل گەل دا هەتا دشیا ژ زالگەهێن حوكمەتێ‌ دەربازبیت، و ئەم دەربازی سالا 1976ێ‌ بووین، ل 29ی گولانێ‌ ل سالا 1976 مە هزر ل دەركەفتنا ژ (ناسریێ‌) دكر، و هەڤالێ‌ من گۆت خوەش دەلیڤە یە ئەم ب رەڤین و ئەم چووینە فەرمانگەها ئەمنا (ناسریێ‌) و بتنێ‌ 15 خولەك ماینە دێ‌ دەوام ب دووماهی هێت و نیڤدەوام بوو، رێڤەبەرێ‌ ئەمنێ‌ بزمانێ‌ عەرەبی گۆتە من كورێ‌ من هوون كیڤە بوون، و درەنگە و مە گۆتێ‌ مە نەزانی دڤێت كاغەزا جەنابێ‌ هەوە هەبیت، و ئەوی گۆت چنینە و كاغەزەك نڤێسی و ئیمزا ل سەر كر و ئێكێ‌ دی ژی بناڤێ‌ (بدیع نێروەیی) ل گەل مە بوو، ئەم بووینە سێ‌ و مە هندەك ناڤێن وەهمی گۆتنێ‌ و ناڤێن مە ل سەر كاغەزێ‌ نڤێسین و ئیمزا كر و ئەم چووین و ب شەمەندەفرێ‌ هاتینە بەغدا و دوڤدا ب ترۆمبێلەكێ‌ هاتینە مویسل و بتنێ‌ كاغەزا ئەمنا (ناسریێ‌) ل گەل مەدایە و ئەم هاتینە دهۆكێ‌ و چووینە مالا ئێكێ‌ مرۆڤێ‌ مە ل تاخێ‌ كوچەران گۆتنێ‌ (حسێنێ‌ حەمایلێ‌) بێتكاری بوون، هەڤالەكی گۆت بەلكی (ناسر بەگ) لێبورینا هەوە بینت، و بابەتێ‌ مە (ناسر بەگێ‌) گەهاندە رێڤەبەرێ‌ ئەمنا گشتی ل بەغدا وی گۆتە خودێ‌ ژێ‌ رازی (ناسر بەگ) دڤێت ئەڤ مرۆڤە نوكە بهێنە دەف مە و بهێنە رادەستكرن و (ناسر بەگ) گۆت دێ‌ ل گەل هەوە هێمە بەغدا مە گۆتێ‌ ئەم ناچین چونكە دێ‌ شنی مادەكێ‌ سیاسی كەڤیتە سەرمە و سێدارەدانە و ئەم قورتال نابین، هزرا رەڤینێ‌ مە كر و من داخاز ژ برایەكێ‌ خە كر بوو ناسناما خوە بوومن بینت و ئەو بچیت و ئەز دێ‌ ب ناسناما وی چم چونكە من ناسناما خوە هێلا بوو ل ئیرانێ‌ و برایێ‌ من ناسناما خوە ئینا خودێ‌ ژێ‌ رازیبت شەهید بوویە.
ئەو چوو و ئێڤار بوو ب ترۆمبێلێ‌ چوو مە كورسیكا شتێ‌ رونشتمە خوار و من گۆت ئێڤارە رەنگە ئاگەه ژ من نەبیت، و ئەم درێكا گەلیێ‌ دهۆك دا چووین و زالگەها گەلی وێرێ‌ بوو، و ئێكێ‌ ئەمنێ‌ ترۆمبێلێ‌ سوار و بوو و داخوازا ناسناما كر، و ئێكسەر سەحكرە من و گۆت ناسناما خوە بدە من و من داڤێ‌ و ئێكسەر گۆت ناڤێ‌ تە (محەمەد نزیف)؟ من گۆتێ‌ بەلێ‌ و شوفێرێ‌ مە خەلكێ‌ ئامێدیێ‌ بوو و بەرسفا ئەوێ‌ ئەمنێ‌ دا گۆت ما تشتەكێ‌ غەریبە؟، ئەوێ‌ ئەمنێ‌ گۆت بەلێ‌ بووتە نوكە 300 (محەمەد نەزیفا) بینم ؟ بۆ مناقشە د ناڤبەرا هەر دوكان دا و ناسنامە داف من و ئەم چووین، دا ژ بیر نەكەم هەڤالێ‌ من (بدیع نێروەیی) چوو ناڤ مالا (ناسر بەگێ‌) و ئەز و خودێ‌ ژێ‌ رازی (بدەل) پێكڤە چووین و هزر و بیر و باوەرێن مە بەرەف چیایێ‌ (مەتینا) بوو و چیایەكێ‌ گەلەك ئاسێ‌ یە و هەمی شكەفتن و نەهلن و دەحلن و یێ‌ هاریكارە مرۆڤ خوە تێدا ئاسێ‌ بكەت، ئەم هەر دو چووینە ئالیێ‌ توركیا و چووینە چەلێ‌ دەف (ماجد بەگ)ێ‌ خودێ‌ ژێ‌ رازیبت وگۆت مە رێكخستن هەیە بەلێ‌ نوكە خوە ب پارێزێن هەتا مەفرەزێن پێشمەرگە دەست پێ‌ دكەن.

کۆمێنتا تە