د. سه‌گڤان حه‌سه‌ن: ڤایرۆسێ كۆرۆنایێ دێ هه‌ر مینیت و چو دووماهی دیار نینه
دهۆك، له‌زگین جوقی:
به‌رپرسێ پشكا نه‌خۆشیێن ڤه‌گر ل خۆپاراستنا ل رێڤه‌به‌ریا كارۆبارێن ساخله‌میا دهۆكێ دیاركركو ئه‌ڤ رێژا زێده یا تووشبوویێن كۆرۆنایێ یا پێشبینی كری بوو، چونكو ل گه‌له‌ك ده‌وله‌تان هه‌تا ژی ل عێراقی ژی رێژا تووشبوویێن كۆرۆنایێ زێده‌بوویه له‌ورا یا پێشبینی كری بو ل دهۆكێ ژی رێژا تووشبوویان زێده‌بیت ئه‌ڤه ژی پێلا دویێ به‌ری چه‌ند حه‌فتیان ده‌ستپێكریه وپێشبینێ دهێته كرن هێشتا رێژا تووشبوویان زێده‌بیت ئه‌گه‌ر ژی ئه‌و ڤایرۆسێ خۆ گوهارتیه وبله‌زتر به‌لاڤ دبیت”.
د. سه‌گڤان حه‌سه‌ن، به‌رپرسێ نه‌خۆشیێن ڤه‌گر ل خۆپاراستنا ساخله‌میا دهۆكێ دیاركركو چه‌ند هژمارا تووشبوویان زێده‌بیت دێ رێژا تووشبوویان زێده‌تر بیت هه‌كه نۆكه 200 هه‌تا 300 كه‌سان تووشی كۆرۆنایێ ببن ره‌نگه حه‌فتیێن بهێت دا رێژا بگه‌هته هه‌تا 400 تووشبوویان، یا باشتر ئه‌وه خه‌لك پێگیریێ ب رێنمایێن خۆپاراستنێ بكه‌ن، چونكو ره‌وش خراب بوویه و پێشبینێ دهێته‌كرن ره‌وش خراپتر لێ بهێت له‌ورا ئه‌م هیڤدارین خه‌لك پێگیریێ بكه‌ن، چونكو نه‌پێگیریا وه‌لاتیان مه‌ترسیه ل سه‌ر ژیانا هه‌موو كه‌سان كو ئاستێ تێگه‌هشتنا ڤایرۆسی دناڤ خه‌لكی دا یێ كێمه، هه‌كه خه‌لك مه‌ترسیا ڤه‌گوهاستنا ڤایرۆسی تێبگه‌هیت و بزانیت چه‌نده و گه‌نگی و چ وه‌خت رێكارین خۆپاراستنێ بهێنه بكارئێنان باشتره.
د. سه‌گڤان حه‌سه‌ن، به‌رپرسێ نه‌خۆشیێن ڤه‌گر ل خۆپاراستنا ساخله‌میا دهۆكێ دیاركركو ئه‌و رێكارێن ژلایێ لیژنا به‌رهه‌نگاریا كورۆنایێ هاتینه ده‌رخستن هه‌كه دروستاهێ بجه بهێن دێ ره‌وش باشتر بیت ب تایبه‌تی ژی هه‌كه خه‌لك یێ پێگیر بیت، ژبه‌ركو ئه‌ڤ ریكاره بۆ به‌رژوه‌ندیا خه‌لكی هاتینه دان، ئه‌ز دبینم یا زه‌حمه‌ته قه‌ده‌غه‌یا هاتنوچوونێ هه‌بیت، چونكو كارتێكرنێن خراب هه‌نه و بارێ مه‌زن ل سه‌ر ملێن خه‌لكی یه و چه‌ند خه‌لك یێ هه‌ڤكار بیت دێ باشتر كونترول ل سه‌ر كۆرۆنایێ هێته كرن و دێ هژمارا تووشبوویان كێمتر بیت.
د. سه‌گڤان حه‌سه‌ن، ئه‌وژی دیاركركو ڤایرۆسی كۆرۆنایێ دێ مینیت ودووماهیا ڤایرۆسی كۆرۆنایێ دیارنینه ره‌نگه هه‌تا چار سالێن دی بمیینت، له‌ورا پێدڤیه خه‌لك فێر ببیت خوه چاوا دگه‌ل بگونجینیت و رێنمایان بجه بینیت، چونكو به‌هرا پتر یا به‌رهه‌نگاریا كورۆنایێ دكه‌ڤته سه‌ر ملێن وه‌لاتیان.
زێده‌تر گۆت: ل دهۆكێ بۆ ده‌مێ 12 رۆژان هه‌وه‌كا كومكرنا سامپلان ژناڤ وه‌لاتیان هاته ئه‌نجامدان بۆ دیاربوونا ئه‌نجامێن وێ چه‌ند حه‌فتی پێدڤی نه و نۆكه ب دووماهی هاتیه به‌لێ هێشتا دیارنینه كۆرۆنا ل دهۆكێ چاوایه و چه‌ند تووشبووینه.
د. سه‌گڤان حه‌سه‌ن ، ئاماژه دا وێ چه‌ندێ ژی باشترین رێك بۆ خۆ پاراستنی ڤاكسینێ دژی كۆرۆنایێ یه هه‌ر جۆره‌كێ هه‌بیت پێدڤیه مه باوه‌ری پێ هه‌بیت، چونكو په‌سه‌ند كرینه و ل هه‌موو جیهانێ دهێنه بكارئینان ئه‌و ڤاكسین گه‌هشتینه مه دباشن هاتینه هه‌رێما كوردستانێ وبكارئینان هه‌تا 200 ڤاكسینا دبن تاقیكرنێ دانه ل سه‌رانسه‌ری جیهانێ هه‌ر ده‌مێ ئه‌و كومپانیێن ڤاكسینی چێدكه‌ن هه‌كه هات سه‌ركه‌ڤیت و هاته په‌سه‌ندكرن ئه‌و ڤاكسین بۆ هه‌موو ده‌وله‌تان دهێنه ره‌وانه‌كرن و دگه‌هنه عێراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ژی.
ناڤهاتی ئه‌وژی ئاشكراكركو هه‌تا نۆكه یێ چینی و بریتانی گه‌هشتینه مه‌یه و ره‌نگه ژی پتر جۆر بهێن ئه‌وژی هه‌ر جۆره‌كێ هاتبیته په‌سه‌ندكرن ل به‌ر ده‌ست بیت دێ گه‌هته هه‌موو ده‌وله‌تان و مه‌ره‌م ئه‌و ڤاكسین زوو بگه‌هیت داكو رێژا توشبوویان كێم ببیت و مرن ژی كێم بیت و هه‌ر ده‌وله‌ته‌ك ل گۆره‌ی سیسته‌مه‌كی و پلانه‌كێ ڤاكسینێ ده‌ته وه‌لاتیان ئه‌و ڤاكسینێ گه‌هشتیه دهۆكێ زوو دگه‌هیته وه‌لاتیان داكو ره‌وش به‌ره‌ڤ باشیێ ڤه بچیت دێ به‌رده‌وام ڤاكسین گه‌هته پارێزگه‌ها دهۆكێ.
د. سه‌گڤان حه‌سه‌ن، گۆت: هنده‌ك دبێژن ڤاكسین خوینێ هشك دكه‌ت ئه‌ڤه چو راستی بۆ وان نینه هه‌ر پرۆپاكنده‌كا بهێته كرن دوور ژ راستی، چونكو هه‌ر ده‌رمانه‌ك یان ڤاكسینه‌ك بهێته دانان هه‌كه ژ ملیۆن كه‌سان ئێك ببیته حه‌ساسی ئه‌ڤه رامانا وێ ئه‌و نینه ڤاكسین یان ده‌رمان باش نینه دڤێت هه‌ر كه‌سێ كۆرۆنا هه‌بیت ڤاكسین بۆ ناهێته دان ئه‌و كه‌سێ تووشی كۆرۆنایێ بوویێ باشتر خوه شه‌ش هه‌یڤان بگریت پاشی ڤاكسینێ وه‌ربگریت زانستیا ڤاكسین دوو قورچن هنده‌ك ژی هه‌نه هه‌تا پینچ قورچا دچن.
به‌رپرسێ نه‌خۆشیێن ڤه‌گر ل خۆپاراستنا ساخله‌میا دهۆكێ گۆت: هه‌كه ریژا دانانا ڤاكسینی بگه‌هته 70% گه‌له‌ك باشتره لێ ئه‌ڤه ده‌م پێ دڤیت هه‌تا بجه بهێت ره‌نگه 20% ئه‌ڤ ساله ڤاكسینی وه‌ربگرن ئه‌و كه‌سێ ڤاكسینێ وه‌ردگرن پشتی قورچا دویێ ژی دێ كه‌مامێ بكارئینن، چونكو چه‌ند حه‌فتی پێدڤینه هه‌تا به‌رگری بۆ دروست ببیت هه‌نه ژی تووشی كۆرۆنایێ بین ره‌نگه ژی ره‌وشا وی دژوار بیت یانژی نه‌خۆشی ده‌ڤ دیارنه‌بیت هه‌تا پشتی ڤاكسیندانێ ژی باشتره خوه ب پارێزت و ب رێیا تێكه‌لبوونێ ڤایرۆسی به‌لاڤ دكه‌ن ئه‌ڤه پێدڤیه نه‌هێته كرن و دوور كه‌فتنا كه‌سایه‌تی گه‌له‌ك گرنگه.
