د شۆرەشا 14 تەممۆزێ دا بارزانی شیا چ بۆ كوردان بدەستڤە بینیت؟
نیهاد سـالـح
پشتی ئازار و برینێن كۆر ناخ و لاشێ گەلێ كوردستانێ ئازاندین، بابەلیسكێن ژیانێ هەمبێزا گەلێ مە گرت ب سەروكاتیا بابێ روحیێ نەتەوەیا كورد مەلا مستەفا بارزانی كو سەركردە و سەرۆكاتیا سێ شۆرەشان كریە و د هەشت كۆنگرەیان دا بۆ سەرۆكاتیا پارتی هاتیە هەلبژارتن، خەباتا وی بۆ گەل پیرۆزە، چونكو هیج ساتەكی بۆ خۆ نەژیایە لێ بۆ مللەتێ خۆ ژیایە.
بارزانی ژ كۆمارا كوردستان ـ مهاباد ڤەدگەریێت باشورێ كودستانێ ل سنوورێ سێ دەولەتێن دوژمن بۆ كۆمەكا پێشمەرگەیان دبێژت: (ئەز مرۆڤەك دیموكراتیخوازم، تفەنگا خۆ رادەستی چ دوژمنان ناكەم) بارزانی ل گەل 518 پێشمەرگەهان ل رویبارێ ئاراز دەربازی سۆڤیەت دبیت، زمانێ رۆسی و هونەرێن سەربازی و پێزانینێن ئابووری خواندن، نێزیكی 12 سالان ل رۆسیا پاشی ڤەردگەریت ئیراقێ، ل سەر رێكا خۆ سەردەدانا (جەمال عەبدولناسر) سەرۆكێ مسرێ دكەت، ل 6/10/1958 دگەهیت بەغدا، جەماوەرێ كورد و عەرەب پێشوازی لێ كر، بارزانی خەباتا بدەستڤەئینانا مافێن گەلێ كوردستانێ بەردەوام كر، ل 7/10/1958 سەرەدانا سەرۆك كۆمارێ ئیراقێ (عبدالكریم قاسم) دكەت و ئاهەنگ ب ناڤێ (أنصار السلام) دهێنە بەرهەڤكرن گەلەك سۆز پێدان، مخابن هەموو سۆز وەكو بلقێن ئاڤێ پەقین، بەلێ بارزانی نەخشە دارێژتن، كۆنگرەیێ چارێ یێ پارتی ب (120) نوونەران بارزانی وەكو سەرۆك هەلبژارت، ژبەر ناكۆكیا د ناڤبەرا حوكمەت و پارتیدا ل سەر ناڤێ پارتی و مافێن كوردستانیان د ئاڤاكرنا ئیراقا نوی دا وەك نەتەوا دویێ، بریار هاتەدان كۆنگرەیێ پێنجێ ببەستن، ل گولانا 1960 كۆنگرەسێ پێنجێ هاتە بەستن، چ گوهۆرین د سەركردایەتیا پارتی دا روونەدان، رژێمێ دەست دا پرۆپاگندەیان، دڤییا دوبەرەكیێ ل ناڤ پارتی و تەخ و چین و ئایینان دا دروست بكەت، لێ پارتی و بارزانی وەكو شلخەكا ب هێز مان، لێ ماف نەدا پارتی بەرەڤانیێ ژ مافێن كوردستانیان بكەت، ل وان پەیمانێن داینێ لێڤەبوون.
بازێ چیا نانەكا كەڤن و سۆتی ل چانتێ خۆ دكەت، ڤەگەریت بارزان سەركێشییا شۆرەشا ئیلۆنێ ل 11/9/1961 دكەت، هەتا 6/3/1975 گەلەك سەركەفتن و ئاستەنگ هاتنە پێش، گەلێ كوردستانێ ب ئێكرێزی و برایەتی د قادا خەباتێ دا بەرگیری دكر، ئافرەتا كورد رۆل د پەروەردەكرنا كەسایەتێن پاشەرۆژێ دا هەبوو، قوتابی و لاو و جۆتیار پشت و پەنابوون بۆ پاشەرۆژەكا گەشتر، بارزانیێ نەمر دبێژیت: (قوتابی سەرێ رمێنە د هەمی شۆرەش و راپەرینان دا) بارزانی فێرگەها شۆرەش و كوردایەتیێ یە ل ناڤ جیهانگێریا دونیایێ كورد ب بارزانی هاتینە نیاسین، ئەو ب گەلێ كورد ناڤ و دەنگە.
ڤەگەریانا بارزانی ژ رۆسیا دەستكەفتێن دیرۆكی ب دەستڤەئینان بۆ كوردستانێ وەكی رێكەفتنا 11 ئادارێ سالا 1970 دانپێدانا حوكمەتا ئیراقێ ب مافێن گەلێ كورد (ئوتون می)، دامەزراندنا ئێكەتیا نڤیسەرێن كورد، دامەزرانا كۆمەلا رەوشەنبیریا كورد، دامەزراندنا كوری زانیاری كورد، دامەزراندنا ئێكەتیا زانایێن ئیسلامێ، بەلاڤبوونا گۆڤارا رۆژی كوردستان ب كوردی و عەرەبی، گێرانا كۆنگرەیێ سێیێ نڤیسەرێن كورد، ل 1/1/1974 وەشانا رۆژنامەیا برایەتی ئێكەمین رۆژنامەیا رۆژانە یا كوردی ل ئیراقێ،
چەند رژێمێن ئیراقێ لێڤەبوون و كەف و پیلان بۆ كوردان و بارزانی دگێران، لێ بارزانی دیرۆكە؛ نەچەمیا و بوویە هێڤێنێ ئاشتی و دادیێ.
ئەی ئیراق دوهی ژبیر نەكە یاریا ب بەرێن سۆتی نەكە ل جهەكی ئاگر لێ دزێت، رێبازا بارزانی بۆ گەلێ رۆژێ زیندیە، ب ئیرادەیەكا مەزنتر ژ گرانیا ئەرد و ئەسمانی، سەرێ رێزێ بۆ گیانێ مستەفا بارزانی دچەمینن، ئەوێ هەر بهۆستەكا كوردستانێ ب مالا خۆ دزانی و بەرەڤانی ژێ دكر، ئەڤرۆ رێبازا ئێكانەیا نشتیمانی مەسعود بارزانی خودانە و هەر ئەو مللەتە.
