د.هیڤیدار عبدالقهار دۆسكی: هه‌ر ژنه‌ك دشێت ب رێیه‌كێ مفای ژ ده‌رمانێن رێگریێ ل دوگیانیێ ببینیت
ئه‌ڤرۆ، شڤان لقمان
د. هیڤیدار عبدلقهار دۆسكی، تایبه‌تمه‌ندا نه‌خۆشیێن ژنان و زارۆكبوونێ دیاركر، چه‌ندین رێك هه‌نه بو رێگیریكرنێ ژ دوگیانبوونێ ژوان ژگرنگترین و به‌ربه‌لاڤترین رێكێن رێگیریكرنێ ژ دوگیانبوونێ ب رێكا حه‌با و شرینقه‌یانه، هه‌روه‌سا ئه‌و هورمونێ ددانن دبن پیستی دا یان ب رێكا حه‌له‌قێ كو دداننه دناڤا مالبچووكی دا.
د. هیڤیدار عبدلقهار دۆسكی دیاركر، رێكا ب كارئینانا حه‌با ئێك ژ به‌ربه‌لاڤترین رێكێن رێگیریكرنێ ژ دوگیانیێ یه، ئه‌ڤ حه‌به پێك دهێت ژ دو هورمونا ئیستروجین و پروجێستپرون ئه‌ڤ حه‌به دهێته بكارئینان روژا ئێكێ یان پێنجێ یا عادەیا هه‌یڤانه و پێدڤیه ئافره‌ت ب شێوه‌كێ رێكخستی ئه‌ڤان حه‌بان بخۆت و ژبیرنه‌كه‌ت و گۆت: ژ مفایێن ب كارئینانا حه‌بان ئه‌وه كو رێكخستنا عادەیا هه‌یڤانه یا ژنێ دكه‌ت و ئێشانا دگه‌ل عاده‌یێ كێم دكه‌ت و ئه‌ڤان حه‌با زیان بو هنده‌ك ژنان هه‌یه وه‌كی وان ژنێن تووشی جه‌لتێ بووین و ژنێن قه‌له‌و كو ژیێ وان 35سالیێ بوری یه، هه‌روه‌سا ئه‌و ژنێن نه‌خۆشیێن دلی و نه‌خۆشیێن دومدرێژ هه‌ین، پێدڤیه ئه‌ڤ كه‌سه سه‌ره‌دانا نوشدارا خوه یا تایبه‌ت بكه‌ن به‌ری بكاربینن.
تایبه‌تمه‌ندا نه‌خۆشیێن ژنان و زارۆكبوونێ دیاركر جوره‌كێ دی یێ به‌ربه‌لاڤ بو رێگیریكرنێ ژ دوگیانیێ ب كارئینانا شرینقانه، ئه‌ڤ شرینقه رۆژا پێنجێ ژ عادا هه‌یڤانه دهێته بكارئینان و بو ده‌مێ سێ هه‌یڤان كارێ خوه دكه‌ت و ژ زیانێن ب كارئینانا وێ ئه‌وه كو عاده‌یا هه‌یڤانه پێ تێكدچیت، هه‌روه‌سا ژن ب دانانا ڤێ شرینقێ قه‌له‌و دبن و ئه‌و ژنێن ژیێ وان كێمتر ژ 20 سالیێ كارتێكرن ل هه‌ستیێ وان دهێته كرن وگۆت: ده‌مێ ژنه‌كێ ڤیا دوگیان ببیت و ئه‌ڤ شرینقه ب كارئینابیت بو دەمێ ساله‌كێ دوگیانیا وان گیرۆدبیت.
د. هیڤیدار عبدلقهار دۆسكی دا زانین باشترین جورێ رێگیریكرنا دوگیانیێ ل هه‌موو جیهانێ نوكه دهێته بكارئینان ئه‌وژی ب كارئینانا ئه‌و هورمونێ ددانه بن زه‌ندكا ده‌ستی (ئیمپلانون) كو گه‌له‌كا كاریگه‌ره، ئیمپلانون وه‌كی زلكێ شخارتێ یه، ددانه بن زندكا ده‌ستی كو ژ هورمونی پێكهاتیه و ئه‌ڤ جوره پێدڤیه ل ده‌ڤ نۆشدارا خوە یا تایبه‌تمه‌ند بدانیت و بو ده‌مێ سێ سالان ئه‌ڤ جوره كارێ وه دكه‌تن، هه‌روه‌سا ده‌مێ ژنێ ڤییا دوگیان بكه‌ڤیت پێدڤیه راكه‌ت، پشتی راكرنێ بو ده‌مێ هه‌یڤه‌كێ هه‌تا دو هه‌یڤان ئافره‌ت دوگیان دكه‌ڤیت.
هه‌روه‌سا دیاركر جوره‌كێ دی یێ رێگیریكرنێ ژ دوگیانیێ دانانا حه‌له‌قێ یه (له‌وله‌ب) ئه‌وژی دو جورن پێك دهێت یا هورمونی (مه‌رینا) و یا بێ هورمون (كه‌په‌ر)، هه‌ردو جور زور دهێنه بكارئینان، مه‌رینا بو ده‌مێ پێنج سالان، هه‌روه‌سا كه‌په‌ر بو ماوێ ده‌هـ سالان وه‌ك رێگیریكرن بو دوگیانبوونێ دهێنه بكارئینان ئه‌ڤ رێكه ناچێبیت ئه‌و ژنێن نه‌خۆشیا په‌نجه‌شێرا مالبچووكی یان به‌رێ مالبچووكی و هه‌ودانێن داخلی هه‌بن، یان ئه‌و ژنێن گرێك سه‌ر مالبچووكێ وێ هه‌بن بكاربینن.
