راستڤه‌كرن د قانوونێ دا.. درێژكرنا ده‌مێ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ وه‌ك نموونه
قانوون كۆمه‌كا بنه‌مایانه ژبوَ رێخستنا په‌یوه‌ندیێن د ناڤ جڤاكی دا دهێنه دانان ب رێیا ده‌ستنیشانكرنا وان ره‌وشتێن خراب و پێچه‌وانه‌ی به‌رژه‌وه‌ندێن جڤاكی و ده‌ستنیشانكرنا وان وه‌ك تاوان و سه‌پاندنا سزایه‌كێ ل سه‌ر، ئانكو مه‌ره‌ما قانوونێ ژبوَ رێخستن و دیاركرن و پاراستنا ماف و ئه‌ركانه، لێ ژیان به‌رده‌وام یا د گوهۆرینێ دا ئه‌ڤ گورهۆرینه هه‌می تشته‌كی ل سه‌ر ئه‌ردی ڤه دگریت، بۆ نموونه ئه‌ڤروَ ل گه‌ل دوهی جوداهیه‌ك مه‌زن هه‌یه، له‌وما ده‌مێ قانوونه‌ك دهێنه دانا ن بوَ ده‌مه‌كێ دێ یێ گونجای، لێ پشتی هینگێ دێ نه‌یێ گونجای بیت ژ به‌ر وێ پێشكه‌فتن و گوهۆرینا د جڤاكی دا په‌یدا دبیت، دبیت ئه‌و قانوونا به‌ری دو سالان بوَ وان دو سالان یا گونجای بیت، لێ بوَ ئه‌ڤروَ نه‌یا گونجایه و پێدڤیه لێ بنێرین و چاك بكه‌ین داكو بهێنه گونجاندن و باشترین رێ كو قانوون بهێته گونجاندن ئه‌و قانوونه بهێنه راستڤه‌كرن داكو بگونجیت و بشێن خزمه‌تا جڤاكی بكه‌ت، مه ل كوردستانێ و ل عیراقی گه‌له‌ك قانوون هه‌نه د سالێن شێستان و حه‌فتیان و هه‌شتیان دا هاتینه دانان لێ ئه‌و قانوون نها رێخستنا جڤاكی ب شێوه‌كێ دادی ناكه‌ت، چونكی جڤاكێ مه ل وی ده‌می و ل ئه‌ڤرۆ گه‌له‌ك ژێكجودایه، ئانكو بێژین دادی (العداله) ره‌نگه یا لاواز بیت و نه‌بیت د وان قانوونان دا، له‌وما دڤێن ده‌ستهه‌لاتا یاسا دانه‌ر (په‌رله‌مان) ل سه‌ر وان قانوونان راوه‌ستیت و گوهۆرینان تێدا بكه‌ت داكو بگونجیت ل گه‌ل جڤاكی.
راستڤه‌كرنا قانوونا سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ ژماره (1) یا سالا (2005) و پرۆژێ دستوورێ هه‌رێمی یان ده‌ركرنا قانوونه‌كا نوو ژ بوَ درێژكرنا پۆستێ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ و مانا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی وه‌ك سه‌رۆكێ هه‌رێمێ بوَ ماوه‌كێ دی د ڤێ قووناغێ دا زۆرا گرنگه بوَ هه‌رێما كوردستانێ و عیراقی چونكی وه‌كی یا دیار ئه‌ڤرۆ كوردستان یا كه‌تیه د شه‌ڕه‌كێ نه خازیار دا ئه‌و شه‌رێ ب زۆری هاتیه فرۆتن بوَ هه‌رێما كوردستانێ و جیهان هه‌می دزانن كورد ملله‌ته‌كێ ئاشتیخوازن و دووری ئاریشه‌نه لێ ئه‌ڤ شه‌ڕێ هه‌نێ بۆ سه‌ده‌ما هندێ ب هزاران كوردێن سڤیل ژ زارۆ و ژن و پیر و كال و گه‌نجان بهێنه شه‌هیدكرن و ره‌ڤاندن و فرۆتن، له‌وما فه‌ره ئه‌و قانوونا ل سه‌ری مه دیاركری بهێنه راستڤه‌كرن چونكی بارودۆخێ هه‌رێمێ هه‌مێ هاتیه گوهۆرین و بارودۆخێ به‌ری دو سالان نه وه‌كی بارودۆخێ ئه‌ڤرۆیه، ئه‌م یێن د شه‌ڕێ مان و نه‌مانێ دایه شه‌ڕه‌كێ ب زه‌حمه‌ت و بارودۆخێ نها یێ شه‌ڕێ دژی داعشێ پێویستی ب سه‌رۆكه‌كێ مینا سه‌رۆك بارزانی هه‌یه چونكی ساخله‌تێن سیاسی و دیبلۆماسی و په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تی و یێن ناوچه‌ی یێن ب هێز هه‌نه، له‌وما ئه‌م پێدڤی كه‌سه‌كی وه‌كی وینه بشێن پاپۆرا مه ژ نیڤا ڤێ ته‌نگاڤیێ و ئاگرێ شه‌ڕێ تیرۆرێ قورتال بكه‌ت و بگه‌هینته كنارێن ته‌ناهیێ و ئارامیێ، بارودۆخ وه‌سا دخوازیت كو هێزێن سیاسی ل كوردستانێ ب زووترین ده‌م ل سه‌ر بابه‌تی براوه‌ستن و كو ده‌نگیێ په‌یداكه‌ن و ب شێوه‌كێ قانوونی ئه‌ڤێ پرسێ چاره‌سه‌ر بكه‌ن داكو چ دوبه‌ركی و ده‌رزێن دی نه كه‌ڤنه ناڤ مالا كوردی، هه‌كه ئه‌م د ڤی بارودۆخی دا نه‌باین دبیت ئه‌ڤ پرسه ب شێوه‌كی دی هاتبایه چاره‌سه‌ركرن، لێ ئه‌م پێدڤی هندێ نه كو قانوونا سه‌رۆكاتیێ ژ به‌ر به‌رژه‌وه‌ندیا هه‌رێمی و پاراستنا ئاسایشا كوردستانێ بهێنه راستڤه‌كرن داكو په‌رله‌مانێ كوردستانێ وه‌ك ده‌ستهه‌لاتا یاسا دانانێ ب ئه‌ركێ خوه رابیت و قانوونا هه‌نێ ژبه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی چاره بكه‌ت چونكی سه‌رۆكێ هه‌رێمێ دیاركر كو ئه‌و قه‌ت قه‌بوول ناكه‌ت ده‌مێ سه‌رۆكاتیا وی ژده‌رڤه‌ی قانوونێ بهێنه درێژكرن ئانكو دڤێن په‌رله‌مان ب كارێ خوه رابیت و ل سه‌ر راوه‌ستیت و قانوونێ راستڤه‌كه‌ت، وه‌كی یا دیار هێزێن سیاسی یێن كوردی ڤێ چه‌ندێ بۆ خوه ب ده‌لیڤه دبینن و دئێَن و دچن و پر بزاڤان دكه‌ن بۆ هندێ به‌لكی ئه‌و بشێن بخوه پۆسته و ده‌ستكه‌فتێن سیاسی بده‌ستخوه‌ڤه بینن به‌رامبه‌ر هندێ ئه‌و رازیبن بوَ درێژكرنا ویلایه‌تا سه‌رۆكێ هه‌رێمێ چونكی ئه‌و باش دزانن ل ڤی ده‌مێ هه‌ستیار كه‌س نینه ژ وی هه‌ژیتر و باشتر، ژ لایه‌كێ دیڤه هێزێن سیاسی پرسا راستڤه‌كرنا پرۆژێ دستوورێ هه‌رێمێ ب پرسا درێژكرنا ویلایه‌تا سه‌رۆكێ هه‌رێمی ڤه گرێدایه و وان دڤێن ب ڤێ رێیێ ئه‌و پتر ده‌ستكه‌فتێن سیاسی بده‌ستبێخن و سیسته‌مێ سیاسی ل هه‌رێمێ بكه‌ن سیسته‌مه‌كێ په‌رله‌مانی نه‌ك سه‌رۆكاتی و ئه‌م باوه‌رین دێ هه‌می هێز و پارتێن سیاسی یێن كوردی دێ رازی بن ل سه‌ر درێژكرنا ده‌مێ سه‌رۆكاتیا هه‌رێمێ.
