ره‌وشا ئیراقێ و هه‌رێمێ؟

ره‌وشا ئیراقێ و هه‌رێمێ؟

13

خالد ئه‌حمه‌د بادى
د ڤان قۆناغێن نازك و هه‌ستیار دا ل ته‌ڤایا جیهانێ و ب تایبه‌ت ل ئیراقێ و هه‌رێمێ بابه‌تێ هه‌رێ گه‌رم وگۆر ره‌وشا ئیراقا فیدرال وهه‌رێما كوردستانێ یه‌. لێ ئه‌ڤ پرسه‌ ژ پرسه‌كا هه‌ڤسویى و مرۆڤایه‌تى و وه‌لاتینى و ماف و ئه‌ركیێ كریه‌ پرسه‌كا سیاسى و تۆلڤه‌كرنێن سیاسى و جیۆگرافى و ئابۆرى و..هتد. ئه‌ڤ ره‌وشه‌ كریه‌ پرسه‌كا بازرگانى پێ دهێنه‌كرن ئانكو مانۆره‌یێن سیاسى و گشتى پێ دهێنه‌كرن. ئه‌گه‌ر سه‌حكه‌ینه‌ دیرۆكا ئیراقا گه‌نى؛ بێگومان هه‌رده‌مێ حوكمه‌تێن ئیراقێ لاواز دبوون دانوستاندن ل گه‌ل سه‌ركردایه‌تیێن شۆرشێن كوردان و ملله‌تێ كورد و ب تایبه‌ت سه‌ركردایه‌تیا شۆرشا ئیلۆن و گولانێ دكرن و هه‌رده‌مێ ب هێز دكه‌فتن، بێگومان شه‌ڕ دكر و سۆزێن خوه‌ ب جه نه‌دئینان و ژ دانوستاندنان دره‌ڤین سۆزێن دایین جه بجه نه‌ دكرن, بۆ ڤێ گه‌رێ ژى لسه‌ر پرسا بریارێن دادگه‌ها شیعى و ئیرانێ كو بناڤ دادگه‌ها فیدرالى یا ئیراقا گه‌نى دیسا شیعه‌ و سونه‌ و هه‌مى عه‌ره‌بان سۆزێن خوه‌ ب جه نه‌ئینان و رۆژانه‌ یێ یاریان ب مافێن كوردان دكه‌ن و به‌رده‌وام یێ كوردان دشكێنن و مافێن وان دخۆن وبن پێ دكه‌ن و هه‌ولدانان دكه‌ن كو قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ نه‌هێلن و كورد و كوردستانێ نه‌هێلنه‌ د هه‌بوونێ دا. بریارێن دادگه‌ها فیدرال یا ـ نه‌ فیدرال ـ یێن به‌رییا هه‌یامه‌كێ كو فه‌رمانا ژ هنده‌ك لایه‌ن وجهان وه‌ردگرن زۆر د به‌رژه‌وه‌ندییا قه‌وارێ هه‌رێم و ملله‌تێ كورد دا نه‌بوون، ب تایبه‌ت خالا مووچه‌یێن فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ كو ب سه‌دان جاران لیسته‌ و داتا و ئامارێن فه‌رمانبه‌ران حوكمه‌تا هه‌رێمێ یێن راده‌ستى حوكمه‌تا ئیراقێ كرین لێ هه‌ر گه‌رێ یێ بهانه‌یێن نوى ده‌ردكه‌ن و دیاردكه‌ن ودبێژن و كوردان تاوانبار دكه‌ن و مینا وێ گۆتنێ كو ده‌رزیكێ د چاڤێ كوردان دا دبینن و گێسنى د چاڤێ خوه‌ دا نابینن و ئه‌و گه‌نده‌لیێن ل ئیراقێ هه‌یین ل وه‌لات و ده‌وله‌ت و حوكمه‌تان نینن، لێ ب تنێ به‌رامبه‌ر كوردان ئه‌ڤ كریارێن كه‌شه‌فرێت یێن دهێنه‌ ئه‌نجامدان و خالا دى یا كۆتایان كو ژ (111) رێژه‌ كریه‌ (100) و بریارێن دى هه‌مى ب تنێ مایتێكرنێن راسته‌وخوه‌ و ئێكسه‌رن بۆ حوكمه‌تا هه‌رێمێ و ژ ێستاندنا ده‌ستهه‌لات وشیان و بریارایه‌ و لبه‌ره‌ سیسته‌مى بگوهۆرن و یاكو به‌رى چه‌ندین سالان هه‌ر كوردان ب خوه‌ ئیمزا بۆ كرى كو سیسته‌مێ (فیدرالی یا پارێزگه‌هان)، هه‌مى ئاماژه‌ یێن بۆ وى ئاراسته‌یێ دچوون كو قه‌وارێ هه‌رێما كوردستانێ نه‌هێلن. كوردان رۆله‌كێ ئێك جار مه‌زن گێرایه‌ بۆ خزمه‌تكرنا وان لایه‌نان و پارتان یێن نوكه‌ ل ئیراقێ حوكمرانیێ دكه‌ن، لێ به‌رده‌وام هه‌مى حوكمه‌تێن ئیراقێ مافێن كوردان بنپێ كرینه‌ و زولم ل كوردان ب گشتى كریه‌. خالا ب تنێ كو كورد بشیێن به‌رامبه‌ر ڤان هێرشان راوه‌ستن و خوه‌ بهێز بكه‌نه‌ڤه‌ و ببنه‌ جهێ به‌لانسێ، لێ بۆ ڤى ده‌مى هه‌رێم شییا ئاسته‌نگان تێبپه‌رینیت و وان بریارێن خراب ژ خوه‌ دووربێخیت ، دێ مینیت ب تنێ ئێكگرتن و ل گه‌ل هه‌ڤدو روینشتن و كورد ده‌ستێن خوه‌ بكه‌ن د ناڤ ده‌ستێن هه‌ڤ دا و ببنه‌ خودان ئێك هه‌لوه‌ست و بریار.

کۆمێنتا تە