“روونێ ژ ئاڤێ گرتى”

“روونێ ژ ئاڤێ گرتى”

113

روودانێن 16/10/2017 تشته‌كێ نوو ل شكه‌فا سه‌ربۆرێن كوردستانێ زێده‌ نه‌كره‌ وه‌كو گه‌له‌ك لایه‌ن و ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ بزاڤێ دكه‌ن ب كورستانیان بدن، په‌ژراندن به‌لكو دوباره‌بوونا دیرۆكا كوردان ب خوه‌یه‌، لێ روویه‌كێ بژانتر دایێ چنكو 27 سالێن حوكمداریا خوماڵى نه‌كارى مرۆڤه‌كێ نیشتمانپه‌روه‌ر ب ئافرینیت و كوردبوون و به‌رژه‌وه‌ندیێن نیشتمانى بكه‌ته‌ هێلا سۆر و ده‌ربازبوون ژێ گونه‌هباریێ گونه‌هبارتر بیت، سه‌ده‌م گه‌له‌كن و نه‌ده‌مێ باراندنا جامێ گونه‌هباركرنێیه‌ ل سه‌ر لایه‌نێن سیاسى، به‌لكو چاوانیا به‌رسینگ راگرتنا ڤێ ره‌وشێیه‌ داپتر زیانبه‌خشتر لێ نه‌هێت و نه‌ڤه‌گه‌رینه‌ سه‌ر هێلا 36، وه‌ك دیار حوكمه‌تا عه‌بادى ئه‌ڤه‌ كریه‌ ئارمانج چنكو هه‌تا ڤێ چڕكه‌ ساتێ ژى هێزا عه‌سمانى بكارنه‌ئیایه‌.
هه‌رێما كوردستانێ گه‌هشتبوو قووناغا ده‌وله‌تا دیفاكتۆ، ل سه‌ر ڤى بنگه‌هى ل سه‌ر ئاستێ جیهانى سه‌ره‌ده‌رى ل گه‌ل دهاته‌كرن، هه‌رچه‌نده‌ ده‌وله‌تێن داگیركه‌رێن كوردستانێ سه‌رڤه‌ سه‌رڤه‌ دان ب ڤێ هه‌رێما كوردستانێ دانابوو، لێ دبنڤه‌ هه‌ر پێكۆڵ دكر بۆ ژناڤبرنا ڤێ ره‌وشێ، جار ئاشكه‌را و جار ژبنڤه‌ ژبنڤه‌ ئه‌ڤ پرسه‌ ل گه‌ل زلهێزان دئینان زمان، به‌رهه‌ڤیا ژبنبرنا ڤێ ره‌وشێ دكرن، (د ڤى بیاڤى دا ب سه‌ركه‌فتن و ئه‌م ماین ل سه‌ر رووشیێن به‌ڕێ). ژ لایێ ناڤخوه‌یى ڤه‌ چ به‌رهه‌ڤى بۆ ده‌ربازكرنا قووناغا دیفاكتۆیێ نه‌هاتنه‌كرن و ده‌ستهه‌ڵاتا كوردى نه‌كارى ببت ده‌وله‌تا وه‌ڵاتیان به‌لكو خڕه‌پشێنا لایه‌نێن سیاسى بوو(هه‌تا ئه‌ها ڤێ چركه‌ ساتێ) ل سه‌ر كێكا ده‌ستهه‌ڵاتێ، شاش بكارئینانا ده‌ستهه‌ڵاتێ زێده‌بارى نه‌بانییا حوكمه‌تا هه‌رێمێ ل سه‌ر ئاریشێن وه‌لاتیان، د ئه‌نجام دا جوداهیه‌كا مه‌زن كه‌فته‌ د ناڤبه‌را وه‌لاتى و ده‌ستهه‌ڵاتێ و خه‌ما ده‌ستهه‌ڵاتداران تنێ ڕاگرتنا ره‌وشا فه‌رهۆدكرنا سه‌رعه‌رد و بن عه‌ردێن كوردستانێ بوو ل گه‌ل كۆمپانیێن زه‌به‌لاحێن به‌رهه‌مئینانا په‌ترۆلێ و وه‌به‌رهێنانێ د سه‌كته‌رێ ئاڤاهیان دا نه‌ك یێ ژێرخانا ئابوورى، ب هیڤیا هندێ كو خوه‌دیێن ڤان كۆمپانیان باندۆرێ ل سه‌ر سیاسه‌تا وان بهێلن و د به‌رژه‌وه‌ندیا حوكمه‌تا هه‌رێمێ دا بیت د ڤى بیاڤى ژى دا نه‌خشه‌كێشێن ڤىِ سیاسه‌تێ هه‌ره‌س ئینا، چنكو ره‌وشا جیهانگیرى و به‌رژه‌وه‌ندیێن دوورێن ده‌وله‌تان وێ رێ ناده‌ن كۆمپانیان ب سه‌رێ خوه‌ گرێبه‌ستان گرێبده‌ن ب تایبه‌ت بۆ ره‌وشێن ئاورته‌ وه‌ك هه‌رێما كوردستانێ.
هه‌رێما كوردستانێ نوكه‌ د ره‌وشه‌ك ئاورته‌ دا گوزه‌ر دكه‌ت و ته‌ڤ سه‌ده‌مێن دیفاكتۆیێ هاتنه‌ هه‌لوه‌شاندن، هه‌رچه‌نده‌ ئه‌ڤ داپێنانه‌ ل با سیاسه‌تمه‌دارێن هه‌رێمێ (ئه‌گه‌ر مه‌ هه‌بن) تشته‌ك نامۆیه‌ و ماكینا پرۆپاگه‌ندێ دایه‌ كارى، ئه‌ڤێ كاره‌ستێ رتۆش دكه‌ن و سه‌ده‌مان شێلۆ دكه‌ن دا گه‌رده‌نا وان پاكژ بكه‌ن، ئه‌ڤه‌ نه‌ ده‌مێ هندێیه‌ هه‌ڤ تۆمه‌تبار بكه‌ین و به‌رپرساتیا دیار بكه‌ین، لێ پرس ئه‌ڤه‌ دێ چه‌وا ڤێ ره‌وشێ ده‌رباز كه‌ین؟ پرسیارا ژ هه‌موویێ گرنگتر: ئه‌رێ سیاسه‌تمه‌دارێن مه‌ دبه‌رهه‌ڤن ب جورعه‌ت بهێنه‌ مه‌یدانێ و ده‌رفه‌تا ب دادوه‌ریا ده‌ستوورێ (ئیحتیكام على الدستور)، هه‌ر وان بخوه‌ گه‌لێ كوردستانێ هانداى ئه‌رێ بكه‌ن(2005)، ژ ده‌ست نه‌ده‌ن؟.
ئه‌م بخوازین یان نه‌خوازین، شاشیێن سیاسه‌تمه‌دارێن هه‌رێمێ ئه‌م گه‌هاندینه‌ ئه‌ڤێ ره‌وشێ و حوكمه‌تا عێراقێ ب هێزكر(وه‌ك من ل ژوور ئانى زمان نه‌ ده‌مێ دیاركرنا كانێ كیش لایه‌ن پتر به‌رپرسیاره‌ به‌لكو كانێ دێ چاوا ئه‌ڤێ ره‌وشێ ده‌رباز كه‌ین)، لێ ده‌رفه‌ته‌ك هه‌یه‌ ئه‌و ژى ده‌ستوورێ فیدرالیێ عێراقێ یه‌ و ڤه‌گه‌رین بۆ ڤى دستوورى دێ مه‌ ژ ڤێ ره‌وشێ ده‌باز كه‌ت و حوكمه‌تا رێزدار عه‌بادى ته‌كه‌زێ ل پاراستنا دستوورى دكه‌ت. هه‌لبه‌ت مه‌ره‌مێن سیاسى لپشت ڤێ به‌رهه‌ڤیا وى هه‌نه‌ لێ ده‌رفه‌ته‌ و فه‌ره‌ نه‌هێته‌ ژده‌ستدان، چونكو ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ ژى پشته‌ڤانیا ئه‌ڤێ چه‌ندێ دكه‌ن. زڤڕین بۆ دادوه‌ریا دستوورێ فیدراڵى “روونێ ژ ئاڤێ گرتیه‌”، لێ ره‌وشا ئه‌ڤرۆ یا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و ناڤده‌وله‌تى هه‌ر ئه‌ڤێ دخوازیت.

کۆمێنتا تە