رۆلێ خێزانێ د پاراستنا ئێمناھیێ دا
عەبدولا جەعفەر کۆڤلی ب شێوەکێ گشتی کۆمەلگەە ژ خێزانان پێکدھێت، ب دێژاھیا دیرۆکێ چو گۆمەلگەە نەھاتینە ئاڤاکرن بێ خێزان، ئەڤجا دروستبوونا خێزانێ دەسپێکا دروستبوونا ھەر جڤاکەکی یە و بنیاتێ جڤاکی یە بۆ ئاڤاکرنا کەساتیا ھەر ئەندامەکی و خێزان دھێتە ھژمارتن ھێمایەک بۆ ھێزا ئێکرێزیا ھەر جڤاکەکی و لاوازیا وی و کەلھا ب ھێزە بۆ پاراستنا ئەندامێن وی جڤاکی.
خێزان ئێکەمین دەزگەھە ب ئەرکێ پەروەردە پێگەھاندنا زارۆیان رادبیت و بۆ دەمەکێ درێژ ل گەل دمینیت د قووناغەکا بنیات و ھەستیار دا ل ژیانێ و ھەمی پلان و پەیوەندیێن وی بۆ پاشەرۆژا وی دھێنە دارشتن ژ لایێ سەمیانێن وی ڤە، ژ بەرکو قووناغا زارۆکینیێ دەمێ ئامادەکرن و راھێنانایە بۆ گێرانا رۆلێ پێدڤی د ژیانێ دا و ئەرکێ مرۆڤی یێ قورسە و چ دەزگەە جھێ خێزانێ ناگرن د ڤی واری دا و خێزان کۆمەکا جڤاکی یە، ل دووڤ سیستەمەکێ دیارکری کاردکەت و ئەندامێن وێ دھەڤپشکن دژین و ئاکنجی بوونێ دا و دەزگەھەکێ گرنگ و بەرێ بنیاتی یە کۆمەلگەھا ساخلەم ل سەر دھێتە ئاڤاکرن کو ب رێیا ھەڤژینیێ دبیتە سازیەکا کۆمەلاتیا کاریگەر د پەروەردەکرن و پێگەھاندنا ئەندامان دا د چارچووڤێ کۆمەکا لێکگھۆرینان د ناڤ خێزانێ دا د پرۆسێسەکا سەرکەفتی دا دبیتە ئەگەر بۆ رازیبوون ل سەر وەرگرتنا چەند بھا و رەوشت و رەفتاران ل دووڤ ئاراستەیێن دروست دیار پشتی راستڤەکرنێ ژ لایێ دەیک و بابان ڤە ودووڤچوون و چاڤدێریا چاوانیا جێبەجێکرنا وان ب شێوەکێ گونجای ل گەل دابونەریتێن جڤاکی و گوھۆرینێن سەردەمی، جاران خێزان رەوشتوتیتالێن جودا رەتکەت ب ھانەیا نەگونجاتیا ئەوان ل گەل سیستەمێ جڤاکی یێ پەیرەوکری د کۆمەلگەھێ دا و ب ئەڤێ چەندێ رۆلێ خێزانێ دیار دبیت چەند کاریگەریا خوە ھەیە ل سەر، د ئاراستەکرن و پەروەردەکرنا زارۆیا دا و ئاستێ پێگیریا وان ب بھا و رەوشتوتیتالێن جڤاکی و د چاچووڤێ خێزانێ دا مرۆڤ ھەمی ماف و ئەرکێن خوە و ئارمانجان ژ ھەبوونا خوە دزانیت وکەسایەتیا خوە ئاڤا دکەت ل دووڤ ئاراستە و بیروباوەرێن خوە ب شێوەکێ جودا ژ کەسێن دی. ژ بەر رۆلێ خێزانێ یێ گرنگ د جڤاکی دا ئەرکێن وێ جۆراوجۆرن و زۆربەی لایەنێن ژیانێ ب خوەڤە دگریت (پەروەردەی، جڤاکی، سیاسی، ئابووری، رەوشەنبیری، ئێمناھی… ھتد)، روودانێن ھاتینە پێش د جیھانێ دا دیار دکەن رۆلێ خێزانێ د پاراستنا ئێمناھیا ھەر وەلاتەکی دا پێدڤی و گرنگە ب شێوەکی کارڤەدانا خوە ھەیە ل سەر کەس و کۆمەلێ ب باشی یان خرابی، ئەڤچا ھێز و لاوازیا ھەر کۆمەلگەھەکێ د ھێز و لاوازیا خێزانین ئەوێ کومەلگەھێ دایە، خێزان و ئێمناھی پێکڤە گرێداینە، ئێمناھی پەیدا نابیت بێ ھەبوونا خێزانەکا ئێکگرتی د گەشەکێ پاک د ا کو ڤیان و رێزگرتن بنەمایێن ئاڤاکرنا وێ بن و ئێمناھیا دەروونی و جەستەی و پەروەردەی و تەندروستی بۆ ئەندامێن خوە پەیدا بکەت، ژ لایەکێ دیڤە چ خێزان د ئێکگرتی و بەختەوەر نابن ل ژێر بارودۆخێن نە ئارام کو ترس مەترسی و گەف ھێمایێن وی بن.
ژ ئەرکێن خێزانێ یە:
ـ پەروەردەکرنا ئەندامێن وێ ل سەر ڤیانا خاک و وەلاتی و دیارکرنا ئەرکێ وەلاتی ل بەرامبەر نشتیمانی و پاراستنا وی ژ ھەر مەترسیەکێ و پاقژ راگرتنا سیمایێ وی ژ ھەمی لایەنان ڤە. ـ گرنگیدان ب ئاڤاکرنا کەساتیا زارۆی ژ لایێ دابینکرنا ئاسایشا خورانێ و ساخلەمی و ئابووری و رەوشەنبیری و گرنگیا ئارامیێ د ژیانێ دا.
ـ ئاڤاکرنا مێشکێ زارۆی ب بیروباوەرێن دروست و ناڤنجی و ژلایەکێ دی ڤە پاراستنا ھزروبیرێن وی ژ ھزرێن توندرە و ڤاری و نەگونجای و چاندنا گیانێ پێکڤە ژیان و لێبۆرین و رێزگرتنێ ل سەر بنیاتێ مرۆڤاتیێ بێ جوداھیا ئاینی و نەتەوەی. ـ پەروەردەکرنا ئەندامی ل سەر بنیاتێ خۆپاراستن ژ تاوانێ ب ھەمی جۆران و ھەڤکاریێ ل گەل لایەنێن پەیوەندیدار بۆ کێمکرنا ئەنجامدانا تاوانان و دەستەسەرکرنا تاوانباران دا کو بگەھنە سزایێن خوە یێن دادپەروەرانە ل دووڤ یاسایێ و چاڤدێریەکا بەردوام ھەبیت ل سەر کار ورەفتارێن ئەوان ب ھشیاری. ـ دارشتنا پلان و بەرنامێن پێدڤی بۆ پەیداکرنا ئەندامەکێ کاریگەر و ئاڤاکەر بۆ وەلاتی وەک کارمەندەکێ دەزگەھەکێ ئێمناھیێ کار بکەت ب چاڤێن ڤەکری و ھەستەکا نشتیمانپەروەر.
