رۆژا جیهانى یا مۆزیكى و ریفراندۆم
رۆژا (1/10) ل هه‌مى ساله‌كێ رۆژا مۆزیكا جیهانى یه، ده‌ستنیشانكرنا رۆژه‌كێ بۆ هونه‌رێ موزیكێ د هه‌ر ساله‌كێ دا، كاره‌كێ زۆر پێدڤى بوو و ژبه‌ر گرنگیا كارێ مۆزیكێ و رۆلێ وێ د ناڤ هه‌ر جڤاكه‌كى دا، بوونا نیاسینا هونه‌رێن هه‌مى ملله‌ته‌كى ل جیهانێ و هه‌ڤ ناسینا وان, ل سالا (1949) بریار هاته‌دان ژلایێ رێكخراوا (یۆنسكۆ) ڤه ل پاریس كو جڤاته‌ك بهێته دانان ب ناڤێ (جڤاتا جیهانى یا مۆزیكێ)، ئه‌ڤێ جڤاتێ كار دكر ژ بۆ پشته‌ڤانیا هونه‌رێ مۆزیكێ و دووڤچوون ل سه‌ر بزاڤێن دهاتنه ئه‌نجامدان دكر, ڤێ جڤاتێ حه‌تا كو سالا (1973) كارێ خوه دكر، ده‌مێ ئه‌ڤێ جڤاتێ كۆنگرێ خوه یێ (15) پانزدێ گێراى ل باژێرێ (لۆزان) ل سۆیسرا، د ڤى كۆنگره‌ى دا، بریاردان، بۆ جارا ئێكى چریا ئێكێ ژ هه‌مى ساله‌كێ ببیته رۆژه‌كا جیهانى بۆ مۆزیكێ ب ناڤێ (رۆژا مۆزیكێ یاجیهانى).
بێگومان ده‌ستنیشانكرنا ڤێ رۆژێ ژلایێ رێكخراوا یۆنسكۆ ڤه چه‌ند ئارمانج ل دووڤ دا هه‌بووینه، ئه‌و ژى وه‌كى ل خوارێ دیاركرین:
1ـ به‌لاڤكرنا هونه‌رێ مۆزیكێ د ناڤبه‌را هه‌مى ملله‌تێن جیهانێ دا.
2ـ بده‌ستڤه‌ئینانا مه‌ره‌مێن بلند یێن یۆنسكۆ ئه‌وێن داخوازا ئاشتیێ و هه‌ڤالینیێ د ناڤبه‌را ملله‌تێن جیهانێ دا دكه‌ن، گه‌شه‌پێدانێ ب ره‌وشه‌نبیریا وان بده‌ن و پووته‌دان ب شیانێن وان بكه‌ن.
3ـ ناسینا بزاڤێن (جڤاتا جیهانى یا مۆزیكێ) و رێكخراوێن وێ یێن جیهانى و لیژنێن وێ یێن نه‌ته‌وایێ وه‌راركرنا بنیات و پرۆگرامێن وێ.
ل سه‌ر ڤى بنیاتى هه‌ر ملله‌ته‌ك دێ ب ڤێ هه‌لكه‌فتێ رابیت ب گێرانا ئاهه‌نگێن جۆراوجۆر، وه‌ك گێرانا كوڕ و سمینارێن مۆزیكێ، سازدانا به‌ریكانێن ستران و مۆزیكێ، داكو د ڤێ رۆژێ دا گه‌هشتنه‌ك د ناڤبه‌را هونه‌رمه‌ندان دا چێببیت، هه‌ر وه‌سا پێشانگه‌هێن ئامیرێن مۆزیكێ دهێنه ڤه‌كرن. نڤێسین ل سه‌ر مۆزیكێ دهێنه به‌لاڤكرن د ناڤ رۆژنامه و كۆڤاران دا, داكو پتر پووته ب هونه‌رێ مۆزیكێ ژ هه‌مى لایه‌كى ڤه بهێته‌دان، دیسا چه‌ند لیژنه‌یه‌ك دهێنه دانان ژڤان لیژنان پێكدهێن:
1ـ لیژنا په‌روه‌ردێ و ره‌وشه‌نبیریا مۆزیكێ.
2ـ لیژنا فلكلۆرێ مۆزیكێ.
3ـ لیژنا هونه‌رێ مللى.
4ـ لیژنا به‌رهه‌مێن مۆزیكێ.
5ـ لیژنا ڤه‌كۆلینێن دیرۆكى.
ئه‌م ژى وه‌ك كورد وه‌كى هه‌مى ملله‌تێن جیهانێ پێدڤى یه گرنگیا ڤێ رۆژێ ژبیرنه‌كه‌ین و پشتگوهڤه نه‌هاڤێن، هه‌رچه‌نده ئه‌م ژى ل دووڤ شیانێن خوه ڤێ بیره‌وه‌ریێ دگێرین ب ئاهه‌نك و ستران و گێرانا كوڕ و سمیناران و چ جاران مه نه ڤیایه خوه كێمتر ببینین ژ چ ملله‌ته‌كى.
هه‌ر ملله‌ته‌ك ل دووڤ پووته‌دانا خوه بۆ هونه‌رێ مۆزیكێ و پشته‌ڤانیكرنا هونه‌رمه‌ندێن مۆزیكژه‌ن و سترانبێژان كارى بۆ ڤى هونه‌رێ پێشكه‌فتى دكه‌ت.
دیسا گه‌له‌ك ژ وان ملله‌تان نه‌ب تنێ رۆژا ده‌ستنیشانكرى، ب تنێ ئاهه‌نگا دگێرن و كوڕ و سمیناران پێشكێشدكه‌ن، به‌لكو به‌رى ده‌ست پێكرنا (10ـ15) رۆژان كارێ خوه دكه‌ن و بزاڤوچالاكیێن هونه‌رى مۆزیكێ و ستران و ئاهه‌نگان پێشكێشدكه‌ن.
خۆشبه‌ختانه ل ئه‌ڤ ساله پرۆسیسا (ریفراندۆمێ) كه‌فته د ڤێ مه‌هێ و ڤان رۆژان دا، ئه‌ڤ رۆژا پیرۆز ل ده‌ف هونه‌رمه‌ندێن مۆزیكژه‌ن و سترانبێژ و ئاوازدانه‌ران، كو گه‌له‌ك جاران ئه‌ڤ رۆژه دبۆرى، بێ كو كه‌سه‌ك یان هونه‌رمه‌نده‌ك هه‌ست پێ بكه‌ت و بزانیت رۆژه‌ك ب ناڤێ (رۆژا جیهانى یا مۆزیكێ) یاهه‌ى، ئه‌ڤ ساله یا جودایه ژ هه‌مى سالێن بۆرى، ژبه‌ر كو (ریفراندۆمێ) بارێ مه سڤككر وه‌ك هونه‌رمه‌ند، دیسا وه‌ك سه‌ندیكا هونه‌رمه‌ندان، كو ئه‌ڤه ل رۆژا (7/9/2017) ئاهه‌نگ و ستران ل سه‌رانسه‌ر كوردستانێ، به‌لكو سه‌رانسه‌رى جیهانى ئاهه‌نگ یێن دهێنه گێران ژلایێ وان كوردێن دلسۆزێن ل ده‌ڤه‌رى وه‌لاتى و ل هه‌ر وه‌لاته‌كێ جیهانێ دژین، ئه‌ڤرۆ یێن ڤان جۆره ئاهه‌نگان دگێرن، دبنه دو بیرهاتن د ئێك بیرهاتن دا دهێنه ساخكرن و پشته‌ڤانیا حوكمه‌تا كودرستانێ و پاریزگه‌ها دهۆكێ و لقا/1 (پ،د،ك) ل دهۆكێ و حزب و لایه‌نان و كه‌سانێن ده‌وله‌مه‌ند یا دهێته كرن، مه وه‌ك سه‌ندیكا هونه‌رمه‌ندێن كوردستانێ ب ئه‌ندامێن خوه‌ڤه یێن ناڤه‌ندا مۆزیكێ و ب تایبه‌تى ل باژێرێ دهۆكێ، رۆژانه پتر ژ سێ ئاهه‌نگان و ب هاریكاریا هونه‌رمه‌ندان و ژماره‌كا خودانێن نڤیسینگه‌هێن ئامیرێن مۆزیكێ رۆژانه ئاهه‌نگ گێراینه، هیڤیا مه ئه‌وه، پتر پووته ب ڤێ رۆژێ بهێته دانان، داكو هونه‌رمه‌ندێن مه یێن سترانبێژ و مۆزیكژه‌ن و ئاوازدانه‌ر بێ بار نه‌بن ژڤان جۆره ئاهه‌نگان، هیڤیا مه ئه‌و وه‌ك سه‌ندیكا هونه‌رمه‌ندان و ب هاریكاریا پارێزگه‌ها دهۆكێ و لقا/ 1 (پ، د،ك) بشێن هه‌ر سال چه‌ند هونه‌رمه‌ندێن خوی یێن خزمه‌تا ستران و مۆزیكا كوردى كرین خه‌لاتكه‌ین، چ یێن ساخبن یان وه‌غه‌ركرى، و ل گه‌ل وێ خه‌لاتكرنێ بشێن ژ لایێ چاپه‌مه‌نیان ڤه چه‌ند پرتووكان ل سه‌ر ستران و مۆزیكێ چاپ بكه‌ین.
سوپاسى وده‌ستخۆشیێ ل هه‌مى وان هونه‌رمه‌ندێن مۆزیكژه‌ن و سترانبێژ و ئاوازدانه‌ر و نڤیسیه‌رێن نڤیسینا هۆزانا سترانێ دكه‌ین یێن كو ل ڤان رۆژێن بۆرى، شیان ژماره‌كا ئاهه‌نگان پێشكێش بكه‌ن و پرۆسیسا (ریفراندۆمێ) ب شێوه‌یه‌كێ جوان و تازه بۆرینن ب ده‌نگ و په‌یڤ و تبلێن خوه یێن زێرین، چ ئه‌ندامێن سه‌ندیكا مه‌بن یانه.
ل دووماهیێ رۆژا جیهانى یا مۆزیكێ ل گشت هونه‌رمه‌ندان، ب تایبه‌تى سترانبێژ و مۆزیكژه‌ن و ئاوازدانه‌ران پیرۆز بیت، هه‌ر دخێر و خۆشی و پێشكه‌فتنان دا بن.
