ریسک
فەرسەت مستەفا:
ھیلتۆن ئۆتێلا ب ناڤودەنگ یا (روزفلت) ل نیۆیۆرک کڕی و باش دزانی ژی کو ئەڤە سەرێ بیست سالانە ئەڤ ئۆتێلە یا بوویە توکا لەعنەتێ ب خودانێن خوەڤە, کێ کڕیە بەلایە پێڤە و نزانیت دێ چاوا خوە ژێ خلاس کەت, ھەر ل دووڤ وێ دا چو ئۆتێلا (پلازا) ژی دانە سەر, ئەڤ ئۆتێل و ھەمی پێکھاتێن وێ و رائێخ و تشتێ د ناڤ دا ھەمی یێ ل بن راگرتنێ ژ لایێ دادگەھێ ڤە پشتی کو خودانێن وێ (ئیفلاسا) خوە راگەھاندی
ھەڤالێن وی پشتی دیتی یێ بازنێ چالاکیێن خوە زێدە دکەت و بەرفرەە دکەت ھاتنە نک و گۆتنێ: ئەرێ ھیلتون ئەم یێ دبینین تو یێ (موجازفێ) دکەی و خوە دئێخیە دبن بارێ ریسکێ ڤە, و تو یێ دچیە رێیەکا ب دروستی سەر و بن و لایێن وێ ددیار نینن؟!!
شاھێ ئۆتێلان ب ھەمی باوەری و نەرمی بەرسڤا ھەڤالێن خوە دا و گۆت: سەبارەت ریسک و (موجازفێ) من باوەریا پێ ھەی کو رێیا گەھشتنا ئارمانجێ بەس ئەوە!! و سەبارەت رێیا کو سەروبن و لایێن ھەی ددیار نینن, ئەز بزاڤێ دکەم ب ھزرا خوە و سەرێ خوە بچمێ و تاریاتیێن وێ ھەمیان بۆ خوە رۆن بکەم و ژ ھزرا خوە وێنێن جوان و ب خەمل یێن پاشەرۆژآ وەردگرم…
بدەستڤەئینانا ھیڤی و ئۆمێدان و گەھشتنا وی چارەنڤیسێ مرۆڤی دڤێت وێرەکی پێدڤێت, وێرەکیەک کو ژ کورەفامی نەھاتبیت, بەلکی بەرھەمێ دوور بینیێ بیت, ژ مێشکەکێ ھشیار و گیانەکێ خوە مەزن نەکەت.
رامان ئەوە ھەر ھیڤیەک و ئارمانجەک د رێیا خوە دا چ جاران ژ لایێ ریسک و مەترسیا خلاس نابیت و بەردەوام دێ ھەرەشێن ل دووڤ قەبارێ وی کاری و وێ ھیڤیێ ھەبن, دەرباس بوون ژ ئاستەنگ و نەخۆشیێن رێیێ بەس ب رێیا تامکرنا وان نەخۆشی و ئاستەنگان دئێت.
(ئاستەنگێن رێکێ) ئاستەنگ و رێک دو پەیڤن چ جاران ژێک جودا نابن, و چ جاران ب دووماھی نائێن, و ژیێ چ ژ وان ژ یێ دی نە کورتترە و نە درێژترە.
ھەکە ئێک ل ھیڤیێ بیت حەتا (تەسە) و (لۆفە) ژ رێکێ رابن پاشی بھاژۆتە وێ رێکێ دا ژ مەترسیێن وان یێ پاراستی بیت, ئەو ب ھەمی ژیانا خوە ناچیتە رێکێ.
ھندی کارەکێ د ژیانێ دا ھەبیت ھەمان شێوەیە, ڤێجا ئەگەر قەبارێ وی کاری یان وێ ئارمانجێ یێ مەزن بیت وی دەمی قەبارێ (تحدیات) ان ژی دێ مەزن بیت و بەروڤاژی ھەکە بچووک ژی بیت دێ گرێک ژی دبچیک بن.
د زانستێ گەشەکرنا جڤاکا دا ب درێژیا دیرۆکێ ب چاڤەکێ نۆرمال ل مەترسی و ریسکا نێریە, وەک ھەر قووناغەکا کار و گەھشتنێ ھاتیە ھژمارکرن, چ جاران خوە ژێ نە ڤەجنقاندیە, بەلکی بەری ھەر تشتەکی دەست ب وێ کریە, بەلێ د بەرا دەمی را ژی نەکریە, لێ ھەر گاڤا گەھشتبنە ئاستەنگێ ئەو راستی زانیە کو ھندی رۆژەکێ و دەمژمێرەکێ زووتر ژ وێ ریسکێ و مەترسیێ خلاسبن و ھندی زووتر ژ ئاستەنگێ دەرباز بن دێ ھند زیتر رێیا خوە ڤەبرن و گەھنە قووناغا ئەو بۆ دچن
ژیانا مللەتێ مە ژی ب ڤی رەنگی بوو, ب کەیف و جۆش و بۆ ھەمی کاران و بۆ ھەمی قووناغێن ژیانا خوە (حساب) بۆ ھەمی ریسکا دکر و خوە بۆ بەرھەڤ ژی دکر و رێکارێن بەرگریێ ژی بکاردئینان, ل گەل ڤێ چەندێ ژی ئەگەرا زالبوونا ریسکا ژی ل سەر گەھشتنا ئارمانجێ ھەر ل بەرچاڤ وەردگرت, ئانکو دبیت نەگەھیتە یا وی بڤێت وەکی وی دڤێت, ھینگی ژی دیسا نۆرمال ددیت، چنکی ئەڤە سروشتێ رێک و ژیانێ یە, نەھەوجەیی ل بەر خوە بەرزەکرنێ یە, چونکی سروشتێ گەھشتنا ھیڤیا ژی یێ نەگوھۆرە و ژیان بھەمی یاسا و سروشتێ خوە دێ یا بەردەوام بیت و دڤێت لڤینا مروڤان ژی ل گور وان یاسا و سروشتان بیت نە بەروڤاژی, چونکی مروڤان ھەڤرکیا یاسایا ژیانێ پێ چێنابیت