رێزگرتن
ئه‌ندازیارێ ب ناڤوده‌نگێ ئۆسمانیان (میمار ـ یان ـ میعمار سینان) ب ئه‌ندازیاریا خوه ئه‌ورۆپا حێبه‌رتى كربوو، مزگه‌فتا (سولتان ئه‌حمه‌د) چێدكر، زارۆیه‌كێ پۆلا ئێكێ د به‌ڕرا بۆری ل كارێ وان نێرێ، كه‌نی و گۆت: منارا هه‌وه یا خواره! هه‌ڤكارێن ئه‌ندازیاری پێكه‌نین و به‌رده‌وامبوون، زارۆ ژی چوو خواندنا خوه.
(میمار سینان) گۆتێ: هه‌وه خێره؟ به‌رسڤدان و گۆتن: ئه‌و زارۆیێ هه‌نێ یێ دبێژیت منارا هه‌وه یا خاره! ئه‌ندازیاری چوو نك زارۆی و گۆتێ: چاوا مناره یا خاره؟ زارۆی گۆتێ: بۆ لایێ رۆژئاڤایێ، گۆتێ: باشه ل ڤێرێ به ئه‌م دێ ب وه‌ریسا كێشین بۆ لایێ رۆژهه‌لاتێ، هه‌كو راستبوو بێژه مه دا براوستین، زارۆی گۆت:بلا، هه‌ڤكارێن ئه‌ندازیاری حێبه‌تی بوون، چاوا گوهێ خوه دده‌ته زارۆیه‌كی؟! گۆته وان، چ دبێژم وێ بكه‌ن، وه‌ریس ئینان كرنه منارێ و كێشان، زارۆ ل بنی چاڤدێره، حه‌تا گۆتیێ براوه‌ستن درستبوو.
(سینان) زارۆ خه‌لاتكر و چوو، گۆته هه‌ڤكارێن خوه: دزانم مناره یاراسته و وه‌ریسی نه‌لڤاند، لێ بلا زارۆیان ژی تێبینی ل كارێ مه‌نه‌بیت و رێزێ ل چاڤێ وان ژی بگرین…
ئه‌ركێ مه ئه‌ڤ دونیایه یه،ئه‌م ل ڤێ دونیایێ به‌رپرسین ژ ئێك و دو، رێیا وێژی رێزگرتنه، رێزگرتن ل هزروبیران، ل تایبه‌تمه‌ندیان، ل بۆچوونان، ل ئه‌زمان و چاڤ و گوهان، د ناڤبه‌را دو هزران دا بژین، یا ئێكێ: وه‌سا هزر بكه‌ین، كه‌س وه‌كی مه ب كێر ژیانێ نائێت، یا دووێ: دبیت هه‌می كه‌سا هزرێن باشتر ژ مه هه‌بن بۆ ژیانێ،
خه‌له‌كه‌كا به‌رزه‌یه، مه یا ژبیر كری كو هه‌ر كه‌سێ ئه‌م ببینین یان بكه‌ڤیته ل به‌ر سینگێ مه، یا ل سه‌ر ئه‌نیا وی نڤیسیه، (ب رێز: ئه‌ژی خودان رێزم)
خودان رێز نه ب سه‌ر و سیمایێ ژده‌رڤه، ب جلوبه‌رگان، مالداریێ، به‌لكی هه‌بوون بخوه، هزركرن و بۆچوون و گۆتن و ره‌فتار و تایبه‌تمه‌ندی هه‌می هه‌كه یێ به‌رانبه‌ر ١٠٠٪ ژی شاش بیت رێزا خوه ژ ده‌ست ناده‌ت، یێ ب چاڤێ رێزێ سه‌حنه‌كه‌ته خه‌له‌تكاره‌كی، بێ رێزیا وی ژ خه‌له‌تیا وی مه‌زنتره، پا تو چ دبێژی هه‌كه تو نه‌یێ پشتراستبی كو یێ شاشه؟
ئارێشا مه كه‌س ژ به‌ر ده‌ڤێ مه خلاس نابیت، یێ باوه‌ری ژی بخوه هه‌بیت ئه‌م وه‌لێدكه‌ین كو ببیته بێ جساره‌تێ مه هه‌میان، نابێژین بابۆ وه‌رن دا ڤی جامێری شاش بهژمێرین، ڤێجا هه‌ما هنده خلاس؟! ئه‌م شه‌ریف و وی ئه‌و پله ژده‌ست دا؟!
دڤێت بزانین، یێ شاش نه‌بیت راست ژی نابیت، زارۆ حه‌تامه‌زنی، ژن و مێر، دیسا دڤێت بزانین (كه‌سێ مافێ ژێ ستاندنا مافێ تووشبوونا شاشیێ ژ كه‌سه‌كێ دی نینه) ئانكو مافێ هه‌ركه‌سى یه شاش بیت، لێ دانپێدانێ بكه‌ت و ژی بزڤریت، به‌س كی دوێریت دانپێدانێ بكه‌ت و بێژیت ئه‌زێ شاشم، ئه‌و و دلۆڤانیا ئه‌زمانێ مه، هه‌ر چه‌نده بلندترین رێز دانپێدانا شاشیانه، شاشترین شاشی ب كێم دیتنا تووشبوویێ شاشیێ یه.
