رێڤه‌به‌را ناحیا بامه‌رنێ:هه‌كه هنده‌ك پرۆژێن گۆزاری و وه‌به‌رهێنانێ بهێنه دانان دێ به‌رێ خه‌لكی باشتر كه‌ڤیته ڤێ ده‌ڤه‌رێ
دیدار، نیوار محه‌مه‌دسه‌لیم:
میران عه‌بدولره‌حمان، رێڤه‌به‌را ناحیا بامه‌رنێ د دیداره‌كێ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ به‌حس ل ره‌وشا ناحیێ دكه‌ت و دده‌ته زانین كو نه‌بوونا رێڤه‌به‌ریێن پێدڤی و ژێرخانا گه‌شتوگۆزارێ بوویه ئه‌گه‌ر، خه‌لك گه‌له‌ك ل ڤان ده‌ڤه‌ران نه‌مینیت و قه‌ستا وان جهان بكه‌ت یێن ئاڤه‌دانی پتر لێ هه‌یی. ئاشكه‌را ژی دكه‌ت كو هه‌كه وه‌به‌رهێنه‌ران قه‌ستا ده‌ڤه‌رێ كربایه و پرۆژێن گۆزاری و كارگه‌ه ل ده‌ڤه‌رێ دروست كربانه، دا به‌رێ وه‌لاتیان كه‌ڤیته ده‌ڤه‌رێ و ئاڤه‌دان بیت و ره‌وشا وان یا ئابووری ژی دا باشتر لێ هێت. ده‌رباره‌ی هه‌بوونا له‌شكرێ توركیا ژی دده‌ته زانین كو چو ئاریشه و نه ره‌حه‌تی بۆ وه‌لاتیان دروست نه‌كرینه و دبێژیت: دبیت ئه‌و ئه‌گه‌ر بن كو په‌كه‌كه ژی خوه نێزیكی ده‌ڤه‌رێن مه ناكه‌ت.
ئه‌ڤرۆ: سنورێ بامه‌رنێ چه‌نده و چه‌ند گۆندان ب خوه ڤه دگریت؟
میران عه‌بدولره‌حمان: بامه‌رنێ ل سالا 2000ێ یا بوویه ناحیه. بامه‌رنێ سنورێ 32 گوندان ب خوه ڤه دگریت. 23 ژ وان د ئاڤا نه و نه‌ه ژی ژ وان گۆندان د به‌رداینه و ژیار لێ نینه. كۆمه‌كا رێڤه‌به‌ریان ژی مه یێن هه‌ین؛ ناحیه و بنگه‌هێ پۆلیسان و سه‌رۆكاتیا باژێرڤانیێ و ئاگرڤه‌مراندن و پۆسته و بنگه‌هێ ساخله‌میێ و دارایی و ئاسایش و سه‌خبیریا كاره‌بێ و چاندنێ و ڤیته‌رنه‌ری، هه‌ر ئێك ژ ڤان رێڤه‌به‌ریان كۆمه‌كا ئاریشه‌یان یێن هه‌ین بۆ نمۆنه بنگه‌هێ ساخله‌میێ و ڤیته‌رنه‌ریێ گازندا نه‌بوونا ده‌رمانان یێن هه‌ین. ل هۆبا چاندنێ ژی تۆڤ و په‌ینێ كیمیاوی نینه.
ئه‌ڤرۆ: چ رێڤه‌به‌ری پێدڤیه ل بامه‌رنێ هه‌بن و نینن؟
میران عه‌بدولره‌حمان: گه‌له‌ك یا گرنگه رێڤه‌به‌ریا ره‌گه‌زنامێ ل بامه‌رنێ بهێته ڤه‌كرن ژ به‌ر كو نها 23 گۆندێن ئاڤا ل سنورێ ناحیا بامه‌رنێ هه‌نه، ئه‌ڤه هه‌موو بۆ مامه‌له‌یێن خوه نه‌چار دبن سه‌ره‌دانا سه‌رسنگی بكه‌ن. پێدڤیه ئه‌ڤ رێڤه‌به‌ریه ل ناحیێ هه‌بیت. دیسا رێڤه‌به‌ریا هاتنوچوونێ ژی بۆ بامه‌رنێ گه‌له‌ك یا گرنگه ب تایبه‌ت ل رۆژێن ئه‌ینی ل ناڤا ناحیێ ژ به‌ر هه‌ردو كانێن قه‌شیلۆیێ و سه‌رۆكانیێ یه گه‌له‌ك دبیته قه‌ره‌بالغ. ژ نه‌چاری پۆلیسێن ناڤخۆیی دچن سه‌رپه‌رشتیێ ل سه‌ر دكه‌ن. سه‌ره‌رایی سنورێ به‌رفره‌هێ بامه‌رنێ، به‌لێ پۆلیسێن پاراستنا دارستان و ژینگه‌هێ لێ نینه. ژ نه‌چاری پشتی ب دووماهی هاتنا ده‌واما خوه ئه‌ز ب خوه دچم ڤی كاری دكه‌م و ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێ دگه‌ریێم. رێڤه‌به‌ریا ئاڤێ ژی مه نینه، بۆ راكێشانا ئاڤێ پێدڤیه سه‌ره‌دانا سه‌رسنگی بكه‌ن و رێڤه‌به‌ریا كاره‌بێ ژی هه‌ر وه‌سان ب تنێ ل ڤێره سه‌خبێری یا هه‌یی.
ئه‌ڤرۆ: ره‌وشا بامه‌رنێ ژ لایێ گه‌شتوگۆزارێ ڤه یا چاوایه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: بامه‌رنێ جهه‌كێ گۆزاری یه، هه‌كه پتر پووته پێ بهێته دانا دێ بیته ژێده‌ره‌كێ گه‌له‌ك باش یێ گه‌شتوگۆزاری، دێ خه‌لكه‌كێ باش قه‌ست كه‌تێ، هه‌ر دێ بیته جهه‌كێ گۆزاری یێ خۆش و هه‌ر ژی دێ گه‌له‌ك كه‌س پێ ب كار كه‌ڤن و هه‌ر ژی دێ داهاته‌ك بۆ خه‌لكێ وان ده‌ڤه‌ران ژێ هێت. وه‌كو ئه‌ره‌دنا و سه‌ر خابیری و بێدوهێ و هه‌تا ناڤخۆیا بامه‌رنێ ژی هه‌ردو گانی و مزگه‌فتا وێ و گه‌له‌ك جهێن خۆش و دلڤه‌كه‌ر ل ڤێ ده‌رڤه‌رێ هه‌نه.
ئه‌ڤرۆ: بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ چ بهێته كرن باشه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: پێدڤیه به‌رێ وه‌به‌رهێنه‌ران بۆ بامه‌رنێ ب هێته راكێشان، گه‌له‌ك تشتێن گرنگ وه‌كو خانیێن گۆزاری و ئوتێل و مۆتێلان و خوارنگه‌هێن گۆزارێ ل ده‌ڤه‌رێ ڤه‌كه‌ن و جهێن یاریان ژی لێ دروست بكه‌ن، ژینگه‌هه‌كا گه‌له‌ك باش یا گۆزاری یا ل ده‌ڤه‌رێ هه‌یی. نها ل بامه‌رنێ نه خوارنگه‌هه و نه ژی ئوتێله. هه‌ر ده‌ما مێڤانه‌ك ژی بۆ بهێت نه‌چارن سه‌ره‌دانا جهه‌كێ دی بكه‌ن. ئه‌ڤه هه‌موو دبیت ل پتریا ناحیێن دی بهێته دیتن.
ئه‌ڤرۆ: حوكمه‌ت جوداهیێ د ناڤبه‌را ناحیان دا دكه‌ت یان ژی قه‌یران ئه‌گه‌ره یان؟
میران عه‌بدولره‌حمان: ئه‌ز ئه‌ڤێ چه‌ندێ بۆ جوداهیا حوكمه‌تێ بۆ ناڤبه‌را ناحیان و ناحیا ناڤه‌گه‌رینم، گه‌له‌ك ئه‌گه‌رێن دی یێن هه‌ین، دبیت قه‌یرانا دارایی و نه‌بوونا ده‌لیڤێن دامه‌زراندنێ كارتێكرنا خوه هه‌بیت یا ژ ڤێ گرنگتر ژی هنده‌ك ناحیه یێن هه‌ین گه‌له‌ك ژ بامه‌رنێ كه‌ڤنترن وه‌كو ناحیه و ب قه‌بارێ خوه ژی گه‌له‌ك ژێ مه‌زنترن، ناحیا سه‌رسنگی وه‌كو نمۆنه. به‌لێ یا پێدڤیه كاركه‌كێ باش و به‌رچاڤ بۆ بامه‌رنێ بهێته كرن دا كو به‌رێ خه‌لكه‌كی بكه‌ڤیته بامه‌رنێ.
ئه‌ڤرۆ: په‌كه‌كێ ده‌ستێوه‌ردان ل ده‌ڤه‌رێ هه‌نه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: هه‌ر چه‌نده دبیت ل هنده‌ك گوندێ سنورێ ناحیا بامه‌رنێ هنده‌ك په‌كه‌كه لێ بهێنه دیتن، به‌لێ ب ره‌نگه‌كێ گشتی ناحیا بامه‌رنێ یا ئارامه و چه‌كدارێن په‌كه‌كێ ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ هێش زیان نه‌گه‌هاندینه چو كه‌سان. گه‌له‌ك جاران موختار گازندێن خه‌لكی دگه‌هیننه ده‌ف مه كو هنده‌ك جاران ده‌نگێ بۆردۆمانا دهێته وه‌لاتیان و دترسن و ترس ل ده‌ف وان په‌یدا دبیت. هه‌كه لڤینێن په‌كه‌كێ ل ده‌ڤه‌رێ نینن ژ به‌ر هندێ ژی ده‌ڤه‌رێن مه ناهێنه بۆردۆمانكرن.
ئه‌ڤرۆ: ته گۆت نه‌ه گوند ل سنورێ ناحیا بامه‌رنێ د چولن، ئه‌گه‌رێ وان په‌كه‌كه‌یه یان ژی نه‌بوونا خزمه‌تگۆزاریان؟
میران عه‌بدولره‌حمان: ئه‌و نه‌ه گۆندێن مه یێن چوول ژی چو په‌یوه‌ندی ب ره‌وشا ئه‌منی ڤه نینه، هه‌تا نها خزمه‌تگۆزاریێن ده‌ستپێكی بۆ نه‌هاتینه دابینكرن. د پشت راستین هه‌كه خزمه‌تگۆزاریێن ده‌ستپێكی بگه‌هینه وان گۆندان ئه‌و گۆند ژی دبنه جهێ ژیارێ و دێ هێنه ئاڤاكرن و خه‌لك قه‌ست كه‌تێ. بۆ نموونه خه‌لكێ ئه‌ره‌دنا ئیسلام داخوازا خزمه‌تگۆزاریێن ده‌ستپێكی كریه و دخوازن گۆندێن خوه ئاڤه‌دان بكه‌ن.
ئه‌ڤرۆ: له‌شكرێ توركیا یێ ل بامه‌رنێ، لڤینان دكه‌ت؟ یان بوویه ئه‌گه‌رێ نه‌ره‌حه‌تیێ بۆ خه‌لكی؟
میران عه‌بدولره‌حمان: له‌شكرێ توركیا یێ د ناڤ فرۆكخانا بامه‌رنێ دا هه‌یی، به‌لێ ب ره‌نگه‌كێ گشتی چو مه‌ترسی بۆ ده‌ڤه‌رێ دروست نه‌كرینه، هه‌ڤدژی ڤێ چه‌ندێ پێش بینی دكه‌ین كو دبیت ئه‌و ئه‌گه‌رێ نه‌بوونا ده‌ستدرێژیێن په‌كه‌كێ بیت ل ده‌ڤه‌رێ. ئه‌و یێ ل جهێ بۆ هاتیه ده‌ستنیشانكرن و لڤین و ده‌ركه‌فتنان ناكه‌ن. نه‌بووینه جهێ نه‌ره‌حه‌تیێ ژی بۆ چ وه‌لاتیان.
ئه‌ڤرۆ: زێده‌تر ئاریشێن خه‌لكی د چ دانه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: زێده‌تر ئاریشێن مه خه‌لكی ل بامه‌رنێ یێن ئاڤاكرنێ نه، بامه‌رنێ زێده‌تر ئه‌ردێ چاندنێ یه، خه‌لكی دڤێت بۆ خوه ئاڤا كه‌ن، یان كه‌پر و ئاڤاهیان د ناڤ باغێن خوه دا ئاڤا بكه‌ن. پێشتر درست بوو ل ناڤ ئه‌ردێ چاندنێ 150 مه‌تران ئاڤا بكه‌ن. نها رێنما ده‌ركه‌فتینه رێ ناده‌ن خانی د ناڤا ئه‌ردێ چاندنێ دا بهێنه ئاڤاكرن و ئه‌ڤ چه‌نده بۆ خه‌لكی یا ب زه‌حمه‌ته.
ئه‌م یێ بزاڤێ دكه‌ین، هه‌ر چنه بیت بۆ خوه كه‌پره‌كێ یان خانوویه‌كێ بچووك د ناڤ ئه‌ردێن خوه یێن چاندنێ دا ئاڤا بكه‌ن دا كو بشێن ل وێرێ كار بكه‌ن.
ئه‌ڤرۆ: بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ چ بهێته كرن باشه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: هه‌كه ل بامه‌رنێ رێ بهێته دان خه‌لك بۆ خوه تشته‌كێ د ناڤ باغێن خوه دا ئاڤا بكه‌ن و هنده‌ك كارگه‌هێن وه‌كو یێن ته‌ماتێ یان شه‌ربه‌تێ ئه‌ڤێن پشت به‌ستن ل سه‌ر به‌رهه‌مێ جۆتیارێ بهێنه ڤه‌كرن، دێ ده‌لیڤێن كاری بۆ خه‌لكێ ده‌ڤه‌رێن زێده بن و به‌رێ خه‌لكی ژی دێ كه‌ڤیته ناحیێ.
ژ لایێ گه‌شتوگۆزاری ژی ڤه پتر گرنگی ب بامه‌رنێ بهێته دان، وه‌كو مه گۆتی ژینگه‌هه‌كا گه‌له‌ك گۆنجایی یا هه‌یی بۆ وێ چه‌ندێ جهێن گۆزاری بهێنه دروستكرن و ئوتێل و موتێل و خوارنگه‌ه ل گه‌ل جهێن یاریان و ئه‌ڤ بابه‌تێن گۆزاری لێ بهێنه ڤه‌كرن.
ئه‌ڤرۆ: ل بامه‌رنێ چ جهێن تایبه‌ت ب گه‌نجان ڤه هه‌نه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: ژ لایێ گه‌نجان ژی ڤه نه‌هێش سه‌نته‌ره‌كێ ره‌وشه‌نبیری و لاوان یان پرتووكخانه‌ك نینه. پێشتر پرتووكخانه‌ك هه‌بوو، به‌لێ ده‌رگه‌هێ وێ ژی یێ هاتیه راگرتن ژ ئه‌گه‌رێ نه‌بوونا میلاكی. هه‌كه جهێن ره‌وشه‌نبیركرنا گه‌نجان نه‌بن، كارتێكرن ل ئاستێ وان ژی دكه‌ت. هه‌كه ئه‌ڤه هه‌بن دێ پتر پێش كه‌ڤن و ئاستێ وی ژی به‌ر ب باشتر ڤه چیت.
ئه‌ڤرۆ: ژ یارا خه‌لكی ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ ل سه‌ر چیه؟
میران عه‌بدولره‌حمان: ژیارا خه‌لكی ل ڤێرێ ب تنێ سه‌ر ته‌رش و ته‌ولی و جۆتیارێ یه، بۆ نمۆنه چه‌ند ژیار بۆ ژ جۆتیارا وی یان ته‌رش و ته‌والێ وی دهێت هنده. ژیانا وان ل سه‌ر وێ چه‌ندێ یه، ئه‌ڤه ژی ل ڤی سه‌رده‌می نابیته ئه‌گه‌ره‌ك خه‌لك خوه ب خودان بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی هه‌كه هنده‌ك كارگه‌ه وه‌كو یێن ته‌ماتێ یان یێن شه‌ربه‌تێ بهێنه ڤه‌كرن دێ ره‌وشا وان باشتر لێ هێت و پتر كه‌س دێ لێ كار كه‌ن ژی.
ئه‌ڤرۆ: چ پرۆژێن خزمه‌تگۆزاری ل ده‌ڤه‌رێ دهێنه ئه‌نجام دان؟
میران عه‌بدولره‌حمان: نها هنده‌ك پرۆژێن خزمه‌تگۆزاری د قووناغێن كاركرنێ دا نه و هنده‌ك ژی ل به‌ره بهێنه بجهئینان. نها كار ل سه‌ر پرۆژێ گه‌هاندنا ئاڤا ڤه‌خوارنێ ژ ئینیشكێ بۆ ناحیا بامه‌رنێ دهێته كرن، زێده‌تری 584 ملیۆن دیناران بۆ هاتینه مه‌زاختن.
دیسا ره‌زامه‌ندی هاته دان بۆ پرۆژێ چێكرنا رێكێن ناڤخۆ یێن گۆندێن زێوه و كانی به‌لاڤێ و كه‌لا شێخۆی و بابیرێ و غلبیشێ و گوندێ گولێ و ئه‌رزێ و چێكرنا رێیا سه‌ره‌كی یا گوندێ ئه‌ره‌دنا موسلمانان. زێده‌تر 446 ملیۆنان بۆ ڤی پرۆژه‌ی ژی هاتینه ته‌رخانكرن.
دیسا ره‌زامه‌ندی هاتیه دان بۆ پرۆژێ گوهۆركه‌كا 250 كه‌یڤی بۆ گه‌هاندنا كاره‌بێ بۆ مالێن ژ نوو ل گۆندان زێده دبن وه‌كو گۆندێن كانیا تات و شێخمه‌ما و ته‌حلاڤا و سه‌خبێریكرنا كاره‌با ئه‌ره‌دنا و ناڤخۆیا بامه‌رنێ. زێده‌تری 86 ملیۆن دیناران بۆ ڤێ مه‌ره‌مێ ژی هاتینه مه‌زاختن.
ئه‌ڤرۆ: رۆلێ ژنێ د كابینێن حوكمه‌تێ و پۆستێن ئیداری دا چاوان دبینن؟
میران عه‌بدولره‌حمان: رۆلێ ژنێ گه‌له‌ك یێ گرنگه و د هه‌موو كابینێن حوكمه‌تا هه‌رێمێ دا به‌رچاڤ هاتیه وه‌رگرتن. ژنێن خودان شیان و ئه‌كتیڤ ل هه‌رێمێ یێن هه‌ین و حوكمه‌تا هه‌رێمێ ژی ب ره‌نگه‌كێ دیموكراسی و وه‌كهه‌ڤیا ره‌گه‌زی ته‌ماشه دكه‌ت و رۆلێ وان بلند دبینیت د ئاڤاكرن و خزمه‌تكرنا ملله‌تی دا. ئه‌ڤه بۆ جارا ئێكێ یه پۆستێ رێڤه‌به‌ریا ناحیا بامه‌رنێ ژ لایێ ژنه‌كێ ڤه دهێته ب رێڤه برن.
ئه‌ڤرۆ: ل دووماهیێ ته دڤێت چ ب بێژی؟
گه‌له‌ك یا گرنگه رێڤه‌به‌ریێن ره‌گه‌زنامێ و هاتنوچوونێ بهێنه ڤه‌كرن و به‌رێ وه‌به‌رهێنه‌ران ژی بكه‌ڤیته ڤێره ڤله و ئوتێل و موتێل و خوارنگه‌هان ئاڤا بكه‌ن و هنده‌ك كارگه‌ه كارگه‌ه ژی بهێنه ئاڤاكرن، ئانكو پتر چاڤدان بۆ بامه‌رنێ هه‌بیت دا به‌رێ خه‌لكه‌كی بكه‌ڤیته ڤێ ده‌ڤه‌رێ.
