رێڤەبەرێ ناحیا زاویتە: پێشنیاز هاتیەكرن سێ ئۆڤەرپاس ل زاویتە بهێنە دروستكرن
ئەڤرۆ
دیدار، سالار محەمەد
ئدریس محەمەد حسێن گەلناسكی، ل رۆژا 23/5/2021 وەك رێڤەبەرێ ناحیا زاویتە دەست بكاربوویە، د دیدارەكێ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: زاویتە وەك هاڤینگەه یا بناڤ و دەنگە ب كەرتێ گەشتیاری، لێ كەرتێ هەرە بهێز ل دەڤەرێ چاندنە و رۆلەكێ كاریگەر ل سەر ئاستێ دەڤەرێ هەیە، جوتیارێن هەرە نموونە و ب ناڤ و دەنگ ل سەر ئاستێ كوردستانێ و پارێزگەهێ ل زاویتە نە و دەڤەرا مە گەلەك ب بەرهەمێ تری یا بناڤ و دەنگە، ب تایبەت ل دەڤەرێن (بەربهار، مەمانێ، باگێرا، پشتا سكری) و گەلەك گوندێن دی ژی. پشتی هاتنا رێزدار (مەسرور بارزانی) سەرۆكێ حوكمەتێ بۆ گوندێ بەربهار بۆ جوتیارێ نموونە (محەمەد سلیم بەربهاری) پشتەڤانیەكا باش بوو بۆ كەرتێ چاندنێ و جوتیاران ب گشتی.
هێشتا گۆت: هەمی ئاسنكاری بۆ جوتیاران هاتینە خوشكرن بۆ گەشەكرنا كەرتێ چاندنێ و پرۆژە بەردەوام دهێنە ئەنجامدان و چەندین پلان بۆ جێبەجێكرنێ ل بەردەستن نە و چەندین پرۆژێن دی كار ل سەر دهێتەكرن.
رێڤەبەرێ ناحیێ ئەو ژی گۆت: هەردو سالێن دەربازبووی و ژ بەر دروستبوونا هشكەسالیێ گەلەك زیان ب جوتیاران كەفت و كەرتێ چاندنێ ب گشتی، ب فەرمانا پارێزگەرێ دهۆكێ هەتا 200 بیران ل هەر دو ناحیێن مانگێشكێ و زاویتە هاتنە كولان و گەلەك جوتیار ژ هشكەسالیێ قورتال بوون.
رێڤەبەرێ ناحیێ هێشتا گۆت: كارگێریا پارێزگەهێ ل گەل ناحیێ گرنگیەكا باش دایە دروستكرن و سەخبێریكرنا رێكێن گوندان و هەكە پلانا مە یا سالا 2023 بهێتە جێبەجێكرن هەتا 80% رێكێن گوندان دێ چارەسەربن و گرنگی ب رێكان هاتیەدان و خزمەتكرنا وەلاتیان ب ئەركێ خوە یێ سەرەكی دبینین.
رێڤەبەرێ ناحیێ ئاشكراكر ژی، بۆ دورستكرنا پلانەكا باش بۆ رەوشا خزمەتگوزاریێ ب گشتی ل ناحیێ بۆچوونێن هەموو هەلبژێر و فەرمانگەه و كەسایەتیێن دەڤەرێ هاتینە وەرگرتن، گۆت: مە ب خوە ژی سێ پلان هەبووینە، مە داخازا ڤەدیتنەكێ كریە بۆ سەخبێریكرن و بەرفرەهكرنا رێكا گشتی ژ بێسرێ هەتا ناف زاویتە و ئەو كلبستون بهێنەراكرن و ستینێن كارەبێ بهێنە روونكرن و هەتا دگەهیتە سیارەتیكا ل گەل دانانا نیشانێن هاتن و چوونێ، ئەڤ پێشنیارە ب رێكا قائیمقامیێ هاتیە بلندكرن و دچارچووڤێ بەرنامە و پلانێن باژێرڤانیێ دا كاری ل سەر بكەین، مە پێشنیاركریە كەشكێن بابلو روویەكێ شارستانی بدەینێ و رێكخستنەكێ تێدا بكەین، مە پشنیاركریە و سێ ئوڤەرپاس ل دەڤەرێن (ئێمنكێ، بابلو، بێسرێ) بهێنە دروستكرن و ڤەدیتن ل رێڤەبەریا رێك و پران بۆ بهێنەكرن و رەنگە بۆدجە بۆ ڤێ قوناغێ نەهێـتە دەستەبەركرن د پلانا مە دایە.
زێدەتر ل دور ڤی بابەتی گۆت: هەكە شیان هەبن ئوڤەرپاس بهێنە دروستكرن باشە و ئەگەر نە (یوتێرن ژی بهێنە دروستكرن ل جهێ وان رەنگە پتر ژ 70% دێ ژ روودانان هاتن و چوونێ هێینە قورتالكرن، مە پلان دایە دوكانێن رێكا زاویتە رێكخستنەكێ بێخینێ و زێدەگاڤی بهێنە راكرن و پتر رێكا هاتن و چوونێ بهێتە خوشكرن، دیسا رێكا گەلیێ زاویتە ل تەنشت خوارنگەهێن ماسیان دو گەراجا ل هاتن و چوونێ بهێنە دروستكرن، دا رۆژێن بهێنڤەدانێ قەرەبالغ دروست نەبیت، گۆت ژی: ل سالا بۆری رازیبوون ل سەر سەخبێریكرنا سێ بەنداڤان ل ناحیێ هاتبوو، ئەڤ سالە مە پرۆژە هەیە چەندین بەنداڤ ل گوندێن (بهێری، ستكوركێ، باگێرا، باكوزێ) بهێنە دروستكرن.
رێڤەبەرێ ناحیا زاویتە ئەو ژی ئاشكراكر، بۆ كونترولكرنا زێدەگاڤیان مە ناوچەداری دابەشكربوو چەند تیمان و بەردەوام دووڤچوون ل سەر زێدەگاڤیان دهاتەكرن، ل دووماهیا سالا بۆری ب تنێ مە چەند زێدەگاڤیێن كێم هەبوون ئەو ژی هاتنە كونترولكرن ل گورەی قانوونا هژمارە (3) یا سالا 2018ێ، پشتی بورینا شەش هەیڤان و ل گۆرەی دەستهەلاتێن مە بریار هاتنەدان هەر وەلاتیەكێ دەستووردان هەبیت دشێت كەرستێ خوە یێ ئاڤەدانیێ هەر ژ هەشتی سپێدێ هەتا چارێ ئێڤاری بگەهینتە گوندێ خوە و ئەگەر پشتی دەمژمێر 4:00 نابیت بچیت.
رێڤەبەرێ ناحیا زاویتە ئەو ژی گۆت: بۆ كونترۆلكرنا زێدەگاڤیان ل ناحیێ ل چەندین خالێن سەرەكی یێن هاتن و چوونێ ل دەڤەرێن (رەشانكێ، گەلی كورتكی، بێسرێ، بادێ) مە كامیرێن ئونلاین داناینە كو گرێدایی تورا موبایلێ نە و لژنەك هاتیە پێكئینان و سەرپەرشتیا دكەن و هەر زێدەگاڤیەكا بهێتەكرن و كەرستێن ئاڤاهیان دەربازببن ئێكسەر ب ئەوان كامیران دهێتە دەستەسەركرن و درون ژی مە هەیە دگەریت، چونكە زاویتە نێزیكی سەنتەرێ پارێزگەهێ یە و ژ بەر هەبوونا قانوونا هژمارە (3)ێ یا سالا 2018ێ گەلەك گڤاشتن كەفتیە سەر مە وەك ناحیە، رەنگە گەلەك خەلك وردەكاریان نوزانیت و تایبەت كاركرنا خەلك.
خویاژی كر، كاركرنا خەلكی ل سەر ئەردێ دارایی یە و پتریا زێدەگاڤی ل سەر هەنە و رێكار توندن و هەر حالەتەكێ بهێـتە تۆماركرن دهێتە رەوانەكرن بۆ دادگەهێ ل دووڤ رێنما و گەلەك هاتینە رەوانەكرن و قانوون یا توندە بۆ ئەو كەسێن بازرگانیێ ب ئەردێ دارایی دكەین و هەر كەسەكێ مافی بدەتە خوە دێ دهێتـە دەستەسەركرن.
رێڤەبەرێ ناحیا زاویتە ئەو ژی ئاشكرا كر، بۆ هەر كەسەكێ رەزەك یان جهەكێ چاندنێ هەبا و یێ تاپۆ كری بیت پێشتر رازیبوون ل سەر دروستكرنا كەپران هەبوو تایبەت ئەوێن چار لێكدانی شەش و دەرڤەكری و بەروەخت و پشتی هاتنا مە پشتی بورینا شەش هەیڤان مە رازیبوون دان و خەلكی پێگێری پێنەكر و زێدەتر لێ دكر و گەلەك جاران رەخ ژی دگرتن و رێكەفتی 11/11/2021 بریار هاتەدان ئەف شێوازە نەمینیت، هەتا چەند بریار ل سەر بهێنە دەركرن، ڤێ قوناغێ هەكە دناڤا حەرەمێ گوندی دابیت دروستە ل دەرڤەی حەرەمێ گوندی نابیت.
رێڤەبەرێ ناحیێ ل دووماهیێ گۆت: مە پێدڤی ب دروستكرنا چەندین ئاڤاهیان هەیە، بۆ فەرمانگەهێن میری و ب فەرمی هاتیە داخازكرن، مە پێدڤی ب سەخبێریكرنا هندەك ئاڤاهیێن میری ژی هەیە، مە ل بەرە سەرەدانا هەمی گوندان بكەین و دێ ل گەل هەلبژێر و كەسایەتیان باخڤین و هایداری رەوش و پێدڤیێن گوندان بكەین و بكەینە بەرنامە و پلانێن حوكمەتێ و كار ل سەر بكەین.
رێڤەبەرێ ناحیێ گۆت: مە داخاز كریە زێدەتر پشتەڤانیا ناحیێ بهێتەكرن، چونكە ناحیەكا مەزن و یا هەڤسنورە ل گەل سەنتەرێ پارێزگەهێ ژ روویێ میلاكاتا ڤە مە كێماسی ل چەندین فەرمانگەهان هەیە، مە پێدڤی ب پشتەڤانیەكا هێشتا باشتر هەیە، مە پێشنیاركریە پشكەكا باژێرڤانیان ل بێسرێ و ئێمنكێ و بەربهار بهێنەدانان چونكە نەماینە وەك گوند و گەلەك بوش بووینە، رێكێن گوندان بۆ مە گەلەك گرنگن وەك برنا ئاڤێ و كارەبێ و دروستكرنا رێكان و گەلەك كار ل گوندان هاتیەكرن و دێ كار یا بەردەوام بیت و دەست خوشی ل هەموو فەرمانگەهێن زاویتە و فەرمانگەهێن قەزا دكەم و تایبەت پولیسێن دارستانێ و پولیسێن ناحیێ كو رۆلەكێ كاریگەر هەنە و دڤێت ئەم هەموو دكاری دابن بۆ پتر خزمەتكرنا خەلكێ خوە.
ل سالا 1959 ناحیا زاویتە سەر ب قەزا دهۆكێ ڤە هاتیە دامەزراندن، سنورێن وێ ل گەل قەزا (زاخۆ و ناحیێن مانگێشكێ، سەرسنگ، چەمانكێ، ئەتریش و فەیدیێ) نە رووبەرێ ناحیێ(420)كم، نێزیكی 30 هزار ئاكنجی یان تێدا دژین، پتر ژ 70 گوند و چەند كومەلگەه و كەرتێن چاندنێ ب خوە ڤەدگریت، هەر سێ شارەوانیێن (زاویتە، باگێرا، كورا) بخوڤە دگریت، 26 فەرمانگەهێن میری، دو باخچێن زارۆكان، 27 قوتابخانێن بنەرەت و دو ئامادەیی تێدا هەنە.