سالانه 600 دونهمێن ئهردی ل دێرالوكێ ب برنجی دهێنه چاندن
ئامێدیێ، مهحمود نهێلی
ل سنورێ ناوچهداریا دێرهلۆك دهست ب چاندنا برنجی هاته كرن كو سالانه پتر ژ 600 دونهمان ل ڤێ دهڤهرێ بۆ برنجی دهێته بكارئینان و سال بو سالێ بهرێ جوتیاری پتر دكهڤیته چاندنا ڤی بهرههمی، لێ جوتیارێن دهڤهرێ گازندا ژ نهبوونا خزمهتگوزاریان و داخازا هاریكاریێ ژ حكومهتێ دكهن. ههر دونهمهكا ئهردی ئهگهر ب رهنگهكێ باش بهێته كرن دێ دورێن چوار تهنێن برنجی بهرههم ئینیت.
حهسهن رهشاڤهی، ئێك ژ جوتیارێن سنورێ ناحیا دێرهلۆك بۆ رۆژناما ئهڤرۆ دیار كر، چاندنا برنجێ كوردی ژ گهلهك قوناغان دهرباز دبیت، بهرێ نوكه ب ئاژهلان و گایان جوت دهاته كرن و زهڤی دهاتنا شێلان، لێ نوكه ب ساناهی تر یێ لێ هاتی و رۆژهكێ بهری زهڤیێ ببێنن دێ ب تهراكتورێ هێته شێلان و رۆژا پاشتر ب زباره و ههبوونا پتر ژ 10 جوتیاران دناڤ دا كوم دبن و دهست ب بێنانا زهڤیێ دهێته كرن و پاشان دهێته توڤكرن و چهندین قوناغێن دیتر دهرباز دبیت تا دهێته درین و دگههته بهرههمی و گۆت: ئهڤه رزقێ سالانهیه یێ جوتیاری یه و كارێن باب و باپیرێن مهیه و پێدڤیه ئهم ژی دهستان ژێ بهرنهدهین.
ناڤهاتی دیار كر، كهرهستێن چاندنێ گهلهك گرانبووینه و فهردێ كیمیایێ پار ب 25 هزار بی نوكه یێ چوویه ب 60 هزار دیناران و داخاز كر، هاریكاریا جوتیاری بهێته كرن وهك تراكتورێ و گازوایلێ و دهراسان و ماكینێن گێرا و كیمیایێ، چونكو چاندنا برنجی مهزاختنهكا زۆر لێ دچیت و ئهڤه زێدهباری كرێكاران كو ب پالهتی و زباره كار دكهن ههكه جوتیار تێههل ناهێت وی پارهی ههموویێ ب مهزێخت.
جوتیارهكی دی بناڤێ رزگار عهبدولجهلیل دیار كر ، ئهڤه دكهڤندا ئهو برنجێ كوردی دچینن و ب تایبهت د ڤان سالێن دووماهیێ و بهرێ خهلكی كهفتیه چاندنا برنجی و گۆت: توڤێن بهری نوكه دهاتنه چاندن نهگهلهكێن سهركهفتی بووینه و نوكه هند توڤێن دی هاتینه یێن ب بهرههمن و جوتیار دشێت مفایهكێ باش ژێ وهرگریت.
ئهندازیارهكی چاندنێ دیار كر، ل سنورێ ناوچهداریێن دێرهلۆك و شێلادزێ پتر ژ 1500 دونهمنێن ئهردی ب كێر چاندنا برنجی دهێت و سالانه پتر ژ 650 دونهمان دهێنه چاندن و گۆت : ( ژ بهر وێ یهكێ كو ل دهڤهرا مه ئهردێ ئاڤی ههیه جوتیارێن مه ب رهنگهكی باش برنجی دچینن و تایبهت ئهڤه ههیاما ههشت سالایه هێردی هێردی جارهكا دی چاندنا برنجی بهرڤ زێدهبوونێ دچیت بتایبهتی ژی ئهڤ ساله ژ سالێن چویێ دێ گهلهك باشتر بیت).
دهربارهی گرنگیا چاندنا برنجی ژی ل دهڤهرێ ناڤهاتی دیاركر، برنجێ كوردی مفایهكی باش تێدا ههیه ژلایێ ساخلهمیێ و پروتینا ڤه، ههروهسا جوتیار دشێت ب چاندنا برنجی قازانجهكی باش یێ ئابوری بكهت ژ ههموو لایهكی ڤه بگره ژ لایێ مادی ڤه دێ ب بهایهكی باش هێته فروتن، ههروهسا زهڤیێن چاندنێ ژی دهێنه یاقژكرن پشتی ب برنجی دهێته چاندن ئهو گیا و كهرهستهیێن خراب دناڤ زهڤیان دان نامینن.
و ئاشكرا كر، ههر دونهمهكا ئهردی ئهگهر ب رهنگهكێ باش بهێته كرن دێ دورێن چوار تهنێن برنجی بهرههم ئینیت و نوكه برنجێ كوردی ژی ل بازاری دووقاتی یێ بیانی دهێـته فروتن .