سهد جار بهلێ بۆ ریفراندۆمێ
(ژن و مێر ببن تفاق، جههك نابت موقابل
وهك راست نهبن بان و تاق، دێ وان ههرێفن دوو تل) مهلا ئهحمهدێ نالبهند
پهیداكرنا كۆدهنگیێ ل سهر ههر پرس، كێشهكا جڤاكى، نهخشه رێیهكا سیاسى، ئابوورى، رهوشهنبیرى و …هتد هیڤیهكا خرش و مهحاله ڤێجا گهڕ بگههیته پرسێن نهتهوى و بۆ رهوشهكێ مینا رهوشا نهتهوا كورد كو بێى خاستهكا وى و ب دارێ زۆرێ ل سهر چار دهولهتێن ژ ههڤ جودا پارڤهكرى، گهلهك یا سهخته و ئهگهر نهبێژین خهیاله، چنكو ل ڤێره بهرژهوهندى و رهوشهنبیریا ڤهچغاندیا داگیركهرى رۆلى دبینیت.
ل گۆڕهى رهوشا ئیرۆ یا ههرێما كوردستانێ و دهڤهرا رۆژههڵاتا ناڤین تێدا دهرباز دبیت و بهرخۆرێ ژ شهرێ دژى تیرۆرێ دهێته شكهفێ، گهلهك مینا رهوشا بهرى ب داوى بوونا شهرێ ئێكێ یێ جیهانى(1914-1918) یه ژ لایێ دارشتنا نهخشهیێن نوو بۆ دیزایین كرنا دهڤهرێ. ههلبهت ب نهێنى و دوورى دیبلۆماسیا ئاشكهرا ئانكو زلهێزێن جیهانێ(رۆسیا و ئهمریكا) لێ دواقعیدا ئهمریكا ب تنێ بێى ههڤڕك ل سهر تهحتێ زلهێزیێ روونشتیه و بریار و فهرمانان ل سهر جیهانێ پهخشان دكهت و رۆسیا ژى ب ههر پێنج تبلان مۆهر دكهت، نهخشهیێن تازه دادرێژیت ل گۆڕهى بهرژهوهندیێن بلندێن ئهمریكا.
نهخشهیێ سایكس-پیكۆى ژبلى مالوێرانى و سهرهلدانا تیرۆرێ و شهرێن تائیفى و پاكتاویا نهتهوى-ڕهگهزى بۆ دهڤهرێ نهئینایه یا ژ ههموویێ گرنگتر كو بوویه سهدهم ئهمریكا گرنگیێ ب رۆژههڵاتا ناڤین بدهت نهك بهرژهوهندیێن ئابوورى بتننێ نه بهلكو ئاسایشا نهتهویا ئهمریكایه كو تیرۆرستێن ئیسلاما سیاسى ل 11.09.2001ێ دلێ ئهمریكا و سمبۆلا زلهێزیا وێ كره ئارمانج و بۆرجێن نیویۆركێ ههرفاندن. ژ هنگى وهره ئهمریكا ب ههموو شیانێن خوه داكهفتیه كۆربهقا تژى كێش و بێشا رۆژههڵاتا ناڤین و نهخشهیێن پشتى سایكس-پیكۆى بۆ دهڤهرێ دیزاین كرینه و رۆسیا ژى مینا گهلێن دهڤهرێ شنوى ب ڤێ دیزاینێ زانیه و كهفتیه كهفتهلهفتا پهلهقاژیێ دا ژ وێ كێكێ بێ بار نهمینیت و كێشا سووریێ و رۆلێ رۆسیا ڤێ چهندێ پشت راست دكهت.
ئهڤ دیزایینا نهپهن بۆ دهڤهرێ توركیا و ئیران هار كرنه چنكو دزانن كێرا(كیسنجهر-لافرۆڤ) دێ ژ چهنگێن وان گریت و قۆت كهتن، لهوما هۆسا جامێ غهزهبا خوه ل حوكمهتا ههرێما كوردستانێ درێژن و دهست ب ئۆینێن دهم ب سهرڤه چووى دكهن(ژێكڤهكه-بسهركهڤه)، ژبلى گهفێن وان یێن ههڕۆ و تۆپباران كرنا ههرێما كوردستانێ ب هێجهتێن بێ بنهما!!
ههلبهت توركیا-ئیران باش دزانن كو حوكمهتا ههرێما كوردستانێ دهولهتهك دیفاكتۆیه ها ئهڤرۆ ها سۆبههى دێ دانپێنانهك ناڤنهتهوى ب دهستڤه ئینیت(بهلكو نوكه ئهو دانپێنان ههیه و پشكداریا حوكمهتا ههرێمێ وهك هێزهك متمانه پێكرى د شهرێ تیرۆرا دا ڤێ چهندێ پشت راست دكهت). ههلبهت حوكمهتا ههرێمێ ژى ئهڤ رهوشا نوو یا سیاسهتا زلهێزان بۆ دهڤهرێ بهرچاڤ گرتیه و ل بهر رهوشهنیا وێ بریارا ریفراندۆمێ گرتیه و ب رژدى بزاڤا سهركهفتنا وێ دكهت و جهنابێ سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ ب راشكاوانه دبێژیت: ل بن چ گهفان ئهم دهستبهردارى بریارا ریفراندۆمێ نابین. ئهڤه ب خوه پهیامهكا ئێكلاكهره بۆ داگیركهرێن كوردستانێ و دهستودارێن وان ل ناڤخوهیا كوردستانێ كو بهرهیهك پێك ئینایه ل دژى خوهستهكا خهلكێ كوردستانێ بناڤێ: نهخێر له ئێستادا. ئهڤ بهرهیه خوهدى دیدهكا چهوان بیت و هێجهتێن وان چهند دڕهوا بن، كال فههمیا وان یا سیاسى دیار دكهت. ههرچهنده وهك مه ل ژوور گوتى: سهخته كۆدهنگى پهیداكرن بۆ ههر پرسهكێ د ناڤ جڤاكى دا لێ بۆ نهتهوهكێ كو بهردهوام گهفێن ژ هۆلێ راكرنێ ل سهر بن و ئاخا وى یا داگیرگربیت و فهرسهندا شكاندنا نیركێ داگیركهریێ بهرههڤ بن وهكو ئیرۆ بۆ بریاردانێ، نهبوونا كۆدهنگیێ فهێتیه چنكو ئهڤه بریارهكا نهتهویه و ژ دهستدانا ڤێ فهرسهندێ دێ گران ل سهر سهركرداتیا سیاسیا كوردستانێ راوهستیت و باوهر ناكهم ل بن چ گهفان سهركرداتیا سیاسى و ب تایبهت جهنابێ سهرۆكێ ههرێمێ ژ ڤێ بریارێ پاشگهز ببیت چنكو جهنابێ وى باش دزانیت نهتهوا كورد ل ههرچار پارچێن كوردستانێ پشتهڤانێن بریارا وى نه. بهلێ بۆ ریفراندۆمێ و سهدجار بهلێ.
12.08.2017