سه‌رخوه‌بوون وه‌كى پێدڤیه‌كا جڤاكى

سه‌رخوه‌بوون وه‌كى پێدڤیه‌كا جڤاكى

90

ڕه‌نگه‌ خه‌لكه‌كێ زۆر پرسا سه‌رخوه‌بوونا ملله‌تان وه‌ك پرسه‌كا سیاسى ببینن، لێ د بنه‌ره‌ت دا پرسه‌كا جڤاكى یه‌، به‌لێ ب پلانێن سیاسى دهێته‌ بده‌ستڤه‌ئینان، هه‌ر چه‌ندى سه‌رخوه‌بوون ڕه‌شا سیاسه‌تێ ژى بۆ قووناغێن باشتر و پێشكه‌فتیتر دگۆریت هه‌ر وه‌كى پرسا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ ل قووناغێن ده‌سپێكى ب سیاسه‌تا حه‌كیمانه‌یا سه‌ركردایه‌تیا سیاسى یا بزاڤا رزگاریخوازیا گه‌لێ كو زێده‌تر ل حه‌فتێ سالایه‌ پارتى دیمۆكراتى كوردستان سه‌ركێشیێ دكه‌ت و قووناغێن دژوار بڕینه‌ تا گه‌هشتیه‌ ڤى ئاستى، نها ژى پشتى ئه‌زموونا زێده‌تر ژ بیست و پێنج سالیا حوكمڕانیا هه‌رێما كوردستانێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ و حزبێن هه‌ڤپه‌یمان پرسا سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ گه‌هانده‌ گاڤا دووماهیێ و چاڤه‌رێ راپرسیا خه‌لكێ كوردستانێى نه‌ ل رۆژا 25 ێ ئیلۆنا ئه‌ڤ ساله‌ بریارا دووماهیێ ل سه‌ر بده‌ت. بنده‌ستیا ملله‌تا و نه‌بوونا كیانه‌كێ سه‌ربخوه‌ وى جڤاكى تووشى زۆر ده‌رده‌سه‌رى و نه‌هامه‌تیان دكه‌ت، ژ به‌ر كو هه‌ر ده‌مێ ملله‌ت كه‌فتنه‌ بن حوكمرانیا نه‌ته‌وه‌یه‌كا دیتر، ملله‌تێ سه‌رده‌ست ئانكۆ یێ حوكمڕان رێكێ ل هه‌مبه‌ر پێشڤه‌چوونا ملله‌تێن بن ده‌ست دگریت، هه‌ر وه‌كى گه‌لێ كورد و خه‌لكێ كوردستانێ كۆ ب درێژایا سه‌د سالان ل بن ده‌ستێ ده‌سهه‌لاتدارێن عه‌ره‌بێن عیراقێ ژیایه‌ و ڤێ ده‌سهه‌لاتێ ب به‌رنامه‌ و پلانێن دارشتى و دۆمدرێژ جڤاكێ كوردستانێ په‌رت و به‌ڵاڤ كریه‌. هه‌ر ل ب عه‌ره‌بكرنا ده‌ڤه‌رێن كوردستانى و ده‌ر ب ده‌ركرنا خه‌لكێ ب سه‌دان گوندێن كوردستانێ و ده‌سته‌سه‌ركرنا ملك و سامانێ وان تا گه‌هشته‌ هه‌وێن ب ناڤ ئه‌نفالكرنا گوندێن كوردستانێ و كیمیا بارانكرنا هه‌له‌بچه‌ و چه‌ندین گوند و ده‌ڤه‌رێن دیكه‌ كۆ بووینه‌ ئه‌گه‌رێن شه‌هید كرن و بێ سه‌ر و شوینكرنا بسه‌ردان هزار خه‌لكێ كوردستانێ و ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ ژێكڤه‌بوونا ب هزاران خێزانان و هه‌تا نها ژى كاریگه‌ریا وێ مایه‌. ژ لایێ ئاڤه‌دانى و سه‌خبێریا وه‌لاتى ڤه‌، ژى ب هزاران گوندێن كوردستانێ هاتیه‌ وێرانكرن . ڤان هه‌مى قوربانى و وێرانكرنێ خه‌لكێ كوردستانێ تووشى ئاریشێن جڤاكى و نه‌ساخیێن ده‌روونى كرن . ئه‌گه‌ر مه‌ وه‌ك كورد ده‌وله‌تا سه‌ربخۆ یا كوردستانى هه‌با لجێ ڤێ وێرانكرنێ و قوربانیدانێ دا هه‌وێن به‌رفه‌ره یێن ئاڤه‌دانى و پێشڤه‌چوونێن جڤاكى و ساخله‌مى ل كوردستانێ هه‌بن . هه‌ر وه‌كى دڤان سالێن ده‌سهه‌لاتداریا كوردستانێ یا پشتى سالا 1991 تا رادده‌یه‌كى گۆرانكاریێن ئه‌رێنى بسه‌ر ره‌وشا جڤاكى ل هه‌رێما كوردستانێ هاتن لێ هێشتا د ئاستێ پێدڤى دا نیه‌ و نه‌شیایه‌ شوونوارێن وان روودانێن سه‌رده‌مێن رژێمێن به‌رێ بن بڕ بكه‌ت ، ئه‌ز باوه‌رم هه‌تا ئه‌م دبێ ده‌وله‌ت بین ئه‌ڤ شوونواره‌ هه‌ر دێ مینن . ژبووى گۆڕینا ره‌وشا جڤاكێ كوردستانێ بۆ قووناغێن باشتر و نه‌هێلانا وان شوونواران پێدڤیه‌ هه‌مى خه‌لكێ كوردستانى بێ دو دلى ب ده‌نگێن به‌لێ پشكداریێ د راپرسیا سه‌رخۆبوونا كوردستانێ بكه‌ن، چونكى ده‌وله‌ته‌كا كوردستانى ژبلى پاراستنا مافێ خه‌لكێ و سنوورێن كوردستانێ ب دامه‌زراندنا سازیێن جودا جودا یێن ده‌وله‌تا كوردستانى و سه‌نته‌ر و رێكخراوێن تایبه‌ت د وارێن جڤاكى دا. ژ لایێ ئاڤه‌دانى ژى هه‌وێن به‌رفره‌ه دێ هێنه‌كرن و ب پشته‌ڤانیا نێڤده‌وله‌تى گوند و ده‌ڤه‌رێن كوردستانێ دێ هێنه‌ ئاڤه‌دانكرن و ئاریشا ئاكنجیبوونێ ل باژێران كۆ ئاریشه‌كا جڤاكى یه‌ دێ هێته‌ چاره‌كرن، ره‌وشا ئابوورى ژى دێ به‌ر ب باشتربوونێ ڤه‌ چیت. ب ره‌نگه‌كێ گشتى هه‌بوونا ده‌وله‌ته‌كا سه‌ربخوه‌ یا كوردستانى پڕانیا ئاریشێن جڤاكى و فاكته‌رێن په‌یدابوونا وان دێ چاره‌سه‌ر كه‌ت، له‌وما گرنگى هه‌مى پارتیێن كوردستانى بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى یا خه‌لكێ كوردستانێ پشته‌ڤانێن سه‌ركه‌فتنا پرسا راپرسى و سه‌رخۆبوونا كوردستانێ بن و هه‌ر لایه‌نه‌كێ د گه‌ل نه‌بیت ئه‌و دژى چاره‌سه‌ركرنا پرسێن جڤاكى یێن هه‌رێما كوردستانێ نه‌ و دیاره‌ دڤێت ئه‌و هه‌مى نه‌خۆشى و ده‌رده‌سه‌ریێن بسه‌ر ملله‌تێ مه‌ هاتى دووباره‌ ببنه‌ڤه‌ و كێشه‌ و ئاریشێن نافخۆیى یێن جڤاكێ كوردستانێ بێ چاره‌سه‌رى بمینن.

کۆمێنتا تە