سویكا نڤیسینا هەلبەستێ.. بازارێ خویندەڤانی
سالح حەكیم
هەمی مللەت و وەلاتێن دونیایێ شانازیێ ب فەرهەنگا زمان و كەلتوور و وێژەیێن خوە دكەن، ئەم ژی وەكو مللەتێ كورد ئەو دەولەمەندیا بەرفرەه یا د فەرهەنگا زمانێ مە دا هەی هەكە زێدەتر نەبیت كێمتر هەر نینە، لێ فەرە ئەم ب فەرهەنگا زمانێ خوە ب خوینین و بنڤیسین، هەلبەت چیرۆك و ڕۆمان و هەلبەستێ ب هەمی جۆر و دەقێن وێڤە جڤاك پێ دهێنە نیاسین. پرسیار ئەوە كارپێكەرێ وان جۆرە نڤیسینا چەند شیانینە ڕەواجێ ناڤ جڤاكی پەیدابكەن؟ یان چەند شیاینە سەنگا وێژەیا جڤاكێ كوردی بلند ڕاگرن؟ لەو فەرە ئەو كەسێ دنڤیسیت ب هوشیاری خوە پتر د وی واریدا ماندیبكەت؛ لەو پێدڤیە گەلەك بخوینین كێم بنڤیسین، هەلبەت فۆكسا مە سەر وان كەسانە ئەوێن ب گشتی پێنۆسێ هەلبەستێ هلگرتی بووینە هەڤالێ پەیڤا رەسن و نۆیخواز د ئاڤاكرنا هەلبەستێ دا، هەردەم بزاڤا دكەن وێژەیا كوردی ب هەمی كۆژیێن وێڤە زەنگیترلێبكەن، پێنەڤێت مە نڤیسەرێن خودان شیان هەنە، تاراددەكی شیاینە ڕەواجا بازارێ هەلبەستێ ب هەموو چەق و جورێن وێڤە ل بازارێ خویندەڤانێ گەرمتر لیبكەن، د هەماندەمدا بۆ جڤاكێن خەلكی بدەن نیاسین، لێ بخابنڤە ئەو كەس ب ڕێژەكا كێمن وەكو تبلێن دەستا دهێنە دیتن؛ لەو پێدڤیە سەر وان هەموو كەسان ئەڤێن خوە لسەر وان بنگەها ئاڤادكەن وانەیا ژ كەسێن شارەزا د وی بیاڤیدا وەربگرن؛ دا پتر وەرارێ د بازارێ خویندەڤانی دا دۆرستبكەن. هەكە بهێن وێ پرسیارێ ژ خوە بكەین كا ئەم بگشتی شیاینە بۆ دەقێن ئەدەبی چبكەین؟ یان مە چو شیان هەنە؟ پێنەڤێت مە هەمیا كێماسی هەنە پێدڤیە پتر خوە شارەزابكەین دا دانێ بێدەرا مە بەرهەمكێ باشتر ڕەواجتر بكەڤیتە دخزمەتا خویندەڤانی دا هەماندەمدا دا یێ خرش و بێ سۆد نەبیت، دا خال و مەرجێن هووربوونیا نڤێسینا هەلبەستێ باشتر بزانین بۆچی مە پێدڤی ب وان كەسێن بسپۆر هەنە ئەو ماموستایێن پێشیا رۆلێ وان وەكو چاڤێ رۆژێ یێ داربوو نهۆ گەلەك ژ وان بووینە كارەكتەرێن دیار و مەیدانی، ئەم ژی وەكو قوتابی دا بخوە مفای ژ ئەزموونا وان ژێ وەربگرین، دیوارێ خوەیێ پەیڤان لسەر وان بنەما ب نژنین، ئێك ئێكە سەر ئەوان خالان ڕاوەستین. نابیت تا مرنێ ئەم ب هەستا بەسنا شاشیێن ئێكدو بكەین، هەلبەستا خراب د بازاری دا مشەبكەین، تاكو وی ڕاددەی هندەكا پەرتۆكێن هەلبەستا دۆرستكرینە سالێ چار پەرتووكا ئیمزا دكەن، ڕەنگە هزر دكەن هەلبەست قرۆخداركرنە یان بەریكانەكە بۆ كۆمكرنا پەرتووكان بێكو ئەز ناڤێ هندە هەلبەستڤانێن خودان ئەزموون بینم، ئەڤ ئاماژا دایە دبێژن مخابن وێنەیێ هەلبەستێ دناڤ لاپەرێن پتریا وان پرتووكان دا نینە ئەوێن دهێنە دروسترن یان دوورن ژ بنەمایێ هەلبەستێ، گەلەك بابەتان دئێك بابەت دا دئازرینن تایبەتی هەلبەستا كلاسیك یان یا ئازاد ژی دخانەیا هەلبەستێ دا نابیت ب هەلبەست بهینە حەسباندن. پەیاما من بۆ وان كەسێن بسپۆر دبیاڤێ هەلبەستێ دا بۆچی پشتەڤانیێ ل بازارێ هەلبەستا سەختە دكەن؟ بلا ئەز ژی ئێك ژ وان كەسابم بێ دوو دلی دێ شیرەتا وان كەسا وەرگرم، لێزفرینێ د شیانن خوەدا، چونكێ ئەو مافەكێ وەیێ ڕەوایە هوین وان شیرەتا بكەن، د هەمان دەمدا، هوین دشێن كار سەر بكەن بۆ هەر پێرابوونەكا هەی ب ڕژدی تایبەتی گونەه یا ئەوان دەزگایێن حوكومیە ئەڤێن چاپێ ب ستویێ خوەڤە دگرن دڕاڤەكێ مەزن لێ د مەزێخن.
