سیارێ خه‌لكى هه‌ر یێ په‌یایه‌

سیارێ خه‌لكى هه‌ر یێ په‌یایه‌

31

ئحسان ئامێدى
ژ كه‌ڤندا ژیارا كورده‌وارى یا سه‌خت و دژوار و ب زه‌حمه‌ت بوو، لێ یا پرى چیرۆك و سه‌ربۆر و سه‌رهاتى و سه‌رفرازى بوو، گه‌له‌ك په‌ند و گۆتن ژێ چێبووینه‌، بووینه‌ رێنیشاده‌ر و رێسایێن ژیانێ، وه‌كه‌ مرۆڤ هزرا خوه‌ تێدا بكه‌ت و ل سه‌ر بچیت دێ ره‌وشا وى باشتر بیت و ژیانه‌كا سه‌رفرازتر بده‌ستڤه‌ئینیت، لێ دیاره‌ ژیوارێ پاشكه‌فتنێ و نه‌زانینێ و نه‌خوینده‌واریێ و ژیكڤه‌قه‌تیانێ یێ زالبوویه‌ ل سه‌ر جڤاكێ كوردستانێ ئێدى تێكهه‌لى پێشكه‌فتن و شارستانیه‌تا سه‌رده‌میانه‌ نه‌بوویه‌ و هۆكارێن هێزێ په‌یدانه‌كرینه‌ و بكارنه‌ئیناینه‌ كو بشێن ببنه‌ كیانه‌كێ مادى (ده‌وله‌ت).
سیارێ خه‌لكێ هه‌ر یێ په‌یایه‌ په‌نده‌كا ره‌سه‌نا پێشینانه‌، ب وان كه‌سان دهێت گۆتن یێن هه‌ژار و بێ ده‌ستهه‌لات، ئه‌وێن ب نه‌چاریا خوه‌، خوه‌ پێدڤى پێچێبوویان دكه‌ن داكو هاریكاریه‌كێ بۆ بكه‌ن و پێدڤیه‌كا وى بۆ به‌قتینن، هه‌روه‌كو بۆ وان كه‌سان ژى دهێته‌ گۆتن یێن بێ ده‌وار و ل گه‌ل كاروانه‌كى بچیت، خودان ده‌وار هه‌مى دسیارن و دكه‌یفخۆشن و یێ بێ ده‌وار ژى ژ خه‌مێن خوه‌دا ل هیڤیا خودان ده‌واره‌كى یه‌ ره‌حمه‌كێ پێبه‌ت و ل ده‌مه‌كى ل ده‌وارێ خوه‌ سیاركه‌ت، و ئه‌گه‌ر خودان وژدانه‌ك لێ ده‌ركه‌فت و بۆ ده‌مه‌كى ل ده‌وارێ خوه‌ سیاركر و بێهنڤه‌دانه‌ك دایێ، گه‌له‌ك ڤه‌ناكێشیت دێ بێژیتێ وه‌ره‌ خارێ، ئه‌و ژى ب وان سه‌رودلا ڤه‌ دێ په‌یا ببیت و دێ مینیته‌ ب هیڤیا پێن خوه‌ كا دێ چه‌ند هاریكه‌ن دا بگه‌هیت قووناغێ.
دڤێت مرۆڤ ڤێ باش بزانیت كو مرۆڤ بخۆ وه‌كو تاك پاشى وه‌كو كوم به‌رپرسه‌ ژ خوه‌، خوه‌ بخودانه‌كه‌ت و خوه‌ بریڤه‌ببه‌ت و پێدڤیێن ژیانا خوه‌ دابینكه‌ت، و ململانا خوه‌ یا هزرى و ده‌روونى و جڤاكى و سیاسى و ئابوورى بكه‌ت پێناڤى ژیانه‌ك باشتر و سه‌رفرازتر، له‌وان ژى گۆتیه‌ ره‌شۆ ب ده‌ستێن خوه‌ هه‌كه‌ ئاڤێ تو برى، ره‌شۆ ئاراسته‌كرنا تاكیه‌ كو ب به‌رپسیاریا خوه‌ رابیت و ئه‌رك و كارێ خوه‌ ئه‌و بخوه‌ بجهبینیت و نه‌هێلیته‌ ب هیڤیا یێ دیڤه‌، ئه‌و دشێت یێ دى وه‌كو توخمه‌كێ هاریكار بكاربینیت، لێ پشتبه‌ستنێ پێ نه‌كه‌ت، ده‌مێ تو وه‌كو تاك هه‌بى و یێ ب هێز و كارا بى دێ هاریكار ژى زۆربن و به‌روڤاژى وه‌كو تو یێ لاواز بى دێ ل ئاستێ لاوازیێ سه‌ره‌ده‌رى ل گه‌ل ته‌ هێته‌ كرن، ئه‌ڤه‌ د ناڤ ژیارا مه‌ یا جڤاكى دا گه‌له‌كا دیار و ئاشكه‌رایه‌، وه‌كو ئێكێ هه‌ژار خواستنێ دكه‌ت هاریكاریێن بچووك بۆ دهێنه‌كرن و كێم ب ده‌ست دكه‌ڤیت، لێ هه‌كه‌ ئێكێ پێچێبووى داخوازه‌كێ بكه‌ت دى هاریكاریێن مه‌زن بۆ هێنه‌ كرن و دێ گه‌له‌ك بده‌ستكه‌ڤیت!، و ئه‌ڤه‌ ره‌وشا مه‌ یا سیاسیه‌ ژى، چونكى كوردستان ده‌وله‌ت نینه‌ و وه‌لاته‌كێ داگیركری و پارچه‌پارچه‌كری و لێكڤه‌كریه‌، نه‌ شیایه‌ ببیته‌ هێزه‌ك مه‌زن و كاریگه‌ر سه‌ره‌راى هندێ ژى ل هه‌مى قووناغان دا ئیراده‌كا باش هه‌بوویه‌ و خه‌بات و به‌رخودان كریه‌ و گۆرى و قوربانى داینه‌ و شیایه‌ هه‌بوونا خوه‌ وه‌كو ملله‌ت بپارێزیت و ل هنده‌ك سه‌رده‌مان دا كیانێن تایبه‌ت بخوه‌ڤه‌ چێكه‌ت و پێشڤه‌ببه‌ت. به‌لێ نه‌شیایه‌ ببیته‌ ده‌وله‌ت، چونكى دامه‌زراندنا ده‌وله‌تێ ل ڤى سه‌رده‌مى هۆكارێن ناڤخوه‌یى و هۆكارێن ده‌ره‌كى یێن هاریكار و هه‌ڤگونجاى دڤێن، گه‌له‌ك جاران كوردستان شیایه‌ شۆره‌ش و سه‌رهلدانان بكه‌ت و ده‌ڤه‌رێن مه‌زنێن كوردستانێ رزگاركه‌ت و كاودانه‌كێ ناڤخوه‌یێ هاریكار دروست كه‌ت بۆ ده‌وله‌ته‌ك سه‌ربخوه‌، لێ هۆكارێ ده‌ره‌كى رێگربوویه‌ و ئه‌و ده‌رفه‌ت ژ ده‌ست بریه‌، هه‌روه‌كو تنێ ل سه‌دێ بیستێ ده‌رفه‌تا شۆره‌شا شێخ مه‌حموودى كو ئنگلیزان نه‌ هێلاى ب ئارمانجا خوه‌ رابگه‌هیت و شۆره‌شێن سمكۆیێ شكاك و ئاگرى و شێخ سه‌عید پیران و سه‌ید رزا دێرسیمى و قازى محه‌مه‌دى و یا بارزان و یا ئیلۆنێ و سه‌رهلدانێ كو حوكمه‌تێن توركیا و ئیرانێ و عیراقێ و هه‌ڤپه‌یمانێن وان نه‌هێلان كوردستان ب ئارمانجێ خوه‌ بگه‌هیت.
بوویه‌ ده‌وله‌تێن مه‌زن ب هه‌مى هێز و شیانێن خوه‌ پشته‌ڤانیا ملله‌ته‌كى كر بیت و ده‌وله‌ته‌كه‌ك بۆ چێكربیت، ئسرائیل و ده‌وله‌تێن كه‌نداڤى نموونێن پێشچاڤن، لێ ئه‌و شانس به‌ر كوردستانێ نه‌ كه‌فتیه‌، و نه‌بوویه‌ ده‌وله‌ته‌كا زلهێز پشته‌ڤانیا كوردستانێ كربیت ل سه‌ر بنه‌مایێ باوه‌ریێ بۆ گه‌هشتن ب مافێن خوه‌ یێن چاره‌نڤیسى، لێ خه‌باتا گه‌لان پێناڤى مافێن خوه‌یێن چاره‌نڤیسى خواستا گه‌لان بخوه‌یه‌ ئه‌و بخوه‌ بیر ل ره‌وشا خوه‌ دكه‌ن و ئارمانجێن خوه‌ ده‌ستنیشان دكه‌ن و پێدڤیێن خه‌باتێ په‌یدادكه‌ن و بزاڤ و خه‌باتێ دكه‌ن و رژدیێ و داكۆكیێ ل سه‌ر دكه‌ن و به‌رده‌وامیێ و درێژیێ پێده‌ن، و ل وى ده‌مى ئه‌گه‌ر پشته‌ڤانیا ده‌ره‌كى ژى په‌یدا بوو، ئه‌ڤه‌ ده‌رفه‌تا سه‌ركه‌فتنێ و گه‌هشتن ب ئارمانجێ ب ساناهیتر و نێزیكتر بوو.
دبێژن ئیرادا ملله‌تان هه‌ر دێ سه‌ركه‌ڤیت، و ئه‌ڤه‌ باوه‌ریه‌ك نه‌گۆره‌ ل ده‌ف كوردستانیان ژى، لێ ئه‌ڤ ئیراده‌ ل كوردستانێ سه‌رنه‌كه‌فتیه‌ ژ به‌ركو ئه‌ڤ ئیراده‌ نه‌بوویه‌ ئیراده‌ك ته‌ڤاى هه‌ڤگرتى، ئیرادا كۆمێن ژێكڤه‌قه‌تیاى و ژێكدابرى و هه‌ڤرك و هه‌ڤناكۆكه‌!، د هه‌مان ده‌مدا كو ئه‌ڤ ئیراده‌ هه‌یه‌ خه‌بات و بزاڤ ژى هه‌یه‌ داكو ئه‌ڤ ئیراده‌ ببیته‌ یا ب هه‌ڤرا و ته‌ڤایى داكو بشێت ببیته‌ هێزا كارا یا كو بشێت ئارمانجێن خوه‌ بجهبینیت، ئێدى ل بیرا خوه‌ بینه‌ ڤه‌ ده‌مێ زانایێن مه‌ گۆتى ل هیڤیا ده‌را خولیا سه‌را!، چدى زێده‌تر نه‌مینه‌ ب هیڤیا خه‌لكى ڤه‌ مه‌ هانده‌ن و مه‌ گه‌رمكه‌ن و پاشى مه‌ پاشڤه‌ببه‌ن ڤه‌، و په‌رێ وه‌كو به‌رێ تنێ گۆرى و قوربانى و زه‌حمه‌ت و وێرانى بمه‌ بمینیت!.
پشتى چارسالێن شه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ دژى داعش و رزگاركرنا ته‌ڤایا هه‌رێما كوردستانێ د گاڤه‌كێ دا ب كۆمڤه‌بوونا پیلانه‌كا عیراقى و هه‌رێمایه‌تى و نێڤده‌وله‌تى و گرۆپه‌كێ خیانه‌تكارى ل 16/10/2017 جاره‌كا دى هه‌مى ئه‌و ده‌ڤه‌رێن رزگاركرى هاتن داگیركرن ڤه‌، خوه‌ ئه‌گه‌ر هه‌رێما كوردستانێ خۆراگرتبا و به‌ره‌ڤانى ژ خوه‌ كربا و شه‌رێ پاراستنا ده‌ستكه‌فتیێن خوه‌ كربا و گرۆپه‌ك ژوان نه‌ چووبا د خه‌نده‌كا خیانه‌تێ دا، دا هێزێن عیراقى تووشى شكه‌ستنێ بن چونكى ره‌وشا له‌شكریا عیراقێ یا لاواز بوو و شیانێن شه‌ره‌كێ مه‌زن نه‌بوون، وى ده‌مى دا ره‌وش به‌ر ب ئاقاره‌كێ دیتر چیت و دا ده‌ستكه‌فتیێن هه‌رێمێ مینن. نها ژى ل رۆژئاڤا یا دكه‌ڤیته‌ به‌ر هه‌مان لێمشت له‌شكرێ توركیا یا هێشه‌كا مه‌زن دكه‌ته‌ سه‌ر و پشته‌ڤانیا نێڤده‌وله‌تى یا لاواز ب وى تنێ ئیرادا گرۆپێ شه‌ركرنێ و شیانێن وان مانه‌ و ئه‌گه‌ر بشێن خۆراگرن دێ سه‌رفرازیه‌ك بۆ مینیت و ئه‌گه‌ر تووشى شكه‌ستنێ بوون ئه‌ڤه‌ ئه‌و ده‌ستكه‌فتیێ ب گۆرى و قوربانیا هاتیه‌ ب ده‌ستڤه‌ ئینان هاتنه‌ ژ ده‌ستدان!.
وه‌كو دیار دڤان شه‌ران دا هۆكارێ ده‌ره‌كى یێ كارا و كارتێكه‌ر بو له‌وا وه‌كو ئه‌و هۆكار نه‌ماى هه‌ر زى پاشڤه‌چوونه‌ك ب ره‌وشا كوردستانێ كه‌فت ژ به‌ر هندێ ئه‌م پێدڤى پێداچوونه‌كێ ینه‌. پێداچوون بۆ خواندنه‌ڤه‌یا ره‌وشا كوردستانێ سه‌ر ژنوى و هۆكارێن هێزێ و یێن لاوازیێ یێن وێ ده‌ستنیشانكه‌ین و ستراتیژیه‌كا دیتر دانین بۆ خه‌باتا رزگاریخوازا كوردستانێ یا پشتبه‌ست ب هیز و شیانێن ناڤخوه‌یى و سوود دیتن ل هۆكارێن ده‌ره‌كى ل سه‌ر بنه‌مایێن باوه‌ریێ و به‌رژه‌وه‌ندێن هه‌ڤپشك.
به‌ر ب ئیراده‌كا ته‌ڤایا هه‌ڤگرتى و كۆمبوونا هه‌مى شیان و پێچێبونا د چارچووڤێ به‌رنامه‌كێ هه‌پشكێ ئێكرتى دا پێناڤى سه‌ركه‌فتنا كوردستانێ.

کۆمێنتا تە