سیروان بارزانی: شەڕێ داعشێ زیان و دەستکەفتێن گەلەک مەزن ھەبوون
ئەڤرۆ، رێژین نھێلی:
فەرماندێ فەرماندەیا میحوەرێ گۆێر مەخمۆر سیروان بارزانی راگەھاند، ھەکە شەڕەکێ خوەسەپین ژئالیێ عیراقێ ڤە ھەبیت ئەز باوەرناکەم ھێزا ھەڤپەیمانی وی شەڕی قەبوول بکەت، چو ھێزەکا لەشکری ئەم نەشکاندینە ھەتا ئەو مە بشکێنن، سەبارەت حەشدا شەعبی ناڤھاتی دبێژیت، لنک من چو جوداھی د ناڤبەرا حەشدا شەعبی و لەشکرێ عیراقێ دا نینە، ھەروەسا دیارکر، ئەڤە 11 سالە حوکمەتا عیراقێ دستور بنپێکریە و بودجا پێشمەرگەی ھاتیە راگرتن ھەر چەندە ئەو پێشمەرگە د دستوریدا وەکی ھێزەکا رێکخستیا عیراقێ ھایتە قەبوولکرن. د ھەڤدیتنەکا تایبەت دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ سیروان بارزانی فەرماندێ فەرماندەیا میحورەێ کۆێر مەخمۆر سەبارەت رەوشا ھەرێما کوردستانێ پشتی نەمانا داعشێ راگەھاند، ب دیتنا من پشتی داعشێ ھەر چەندە نەشێین بێژین ب ئێکجاری داعش نامینیت، ژبەر کو ب نەمانا داعشێ دبیت داعشەکا دی ھەبیت، بەلێ یا لاۆازتریبت، بەلێ ھەر ئەو پێکھاتەیا عیراقێ دی َبڤی رەنگی مینیت کو ئەڤە سەد سال ب سەر ڤە چوون بەلێ چو سەرکەفتن نەئیناینە و ئەز باوەرناکەم ژی ببیتە ئێک وەلات، ھەر چەندە پشتی رزگراکرنا مووسلێ داعش دێ لاۆاز بیت و بەرب نەمانێ ڤە چیت بەلێ دێ ھەر مینیت، و دبیت بناڤەکی دی بھێت.
سیروان بارزانی ھەروەسا دیارکر، پشتی شەڕێ داعشێ راستی بۆ جیھانێ دیار بوو، دەمێ کەسێن بیانی وێ پرسێ دکەن کا چو گوھۆڕین ل گەل پێشمەرگەی پەیدابوویە کو کوردا شەر بۆ ئازادی و دیموکراتی و مافێ مرۆڤی کریە، ئەم د بەرسڤا واندا دبێژین، ھەر ژ رۆژا ئێکێ ژ دامەزراندنا پێشمەرگەی، پێشمەرگە بۆ ڤێ مەرەمێ ھاتیە دامەزراندن، لێ ئاریشە یا سەردەمێ بلۆکێ رۆژھەلات و رۆژئاڤا بوویە، و کارتێکرنا سەردەمێ سوڤیەتیا بەرێ و ھەر باسکەکێ د شەرێ سار دا، کو راگەھاندنێ ژی کارتێکرنەکا مەزن ھەبوو بەلێ ددەستێن مەدا نەبوویە، یا ژوێ گرنگتر تەکنولوجیا ژی نەبوو، بەلێ نوکە روودانەکا زۆرا کێم ل ئەمریکا یان ئۆسترالیا، ددەمێ خولەکەکێ دا ھەموو دونیا پێدحەسن و دزانن.
ئەڤە ئەگەرەک بوو کو ئێدێ ھەموو راستی و ھەبوونا پێشمەرگەی بزانن، ئەگەر بەری نوکە ژی ئەو پێشمەرگە ھەر ھەبوویە، پێشمەرگە شەری بۆ ئازادیێ دکەت، د شەڕێ داعشێ ب مخابنی ڤە مە زیان و زەرەرەکا گەلەکا مەزن دایە، ب ھەزران شەھید و بریندار داینە، و ژئالیێ ئابۆری ڤە زیانەکا مەزن گەھشتیە ھەرێما کوردستانێ، ل ھەمبەری وێ ب بوچوونا من دەستکەفتێن ھەرە مەزن بووینە، کو ئێک ژوان نێزیکبوونا ژ سەربخوەیا کوردستانێ یە، چونکی ئەو دەلیڤە و نێزیکبوونا سەربخوەیێ یا ھاتیە پێش ب خێرا پێشمەرگەی و ب لیمەتیا جەنابێ سەرۆک بارزانی بوویە، و ئێدی کوردستان یا بەر ب سەربخوەیێ ڤە دچیت.
ل دۆر پرسیارا پەکەکە یان حەشدا شەعبی دێ مەرتسی ل سەر ھەرێما کوردستانێ ھەبیت؟، فەرماندە سیروان بارزانی گۆت: ئەو بابەت دێ لسەر دیالۆکێ بیت کا دێ چەوا ھێتە کرن، لێ دەمێ بەحسێ حەشدا شەعبی دھێتە کرن، لنک من چو جوداھی دناڤبەرا حەشدا شەعبی و لەشکرێ عیراقێ دا نینە، چونکی ھەردو سەرب وەزارەتا بەغدا ڤەیە و پەرلەمانێ عیراقێ بڕیارا ل سەر ھەبوونا وان دایە، ھەکە ببیتە بڕیار وەکی سەردەمێ رژێما دکتاتوری یا سەدامی، کو عیراق بڕیارا شەرێ کوردستانێ و پێشمەرگەی بدەت، ئەڤە تشتەکێ دیە، ھەکە نە، حەشدا شەعبی و لەشکرێ عیراقێ وەکی ئێکە، ب باوەریا من بڕیارا شەڕی ھندا ب سناھی نابیت، چونکی ھەموو ھێزێن ھەڤپەیمانان و ئەمریکا ل کوردستانێ ھەنە و دانپێدانا فەرمی ھاتیە کرن، ب تایبەتی ژی نوکە مەشق و راھێنان ب پێشمەرگەی دھێنەکرن، وتیما ریفورما دناڤا وەزارەتا پێشمەرگەی دا دھێتە کرن، کو ھەڤپەیمان وی ریفورمێ بۆ پیشمەرگەی بکەن، لوەر ئەز بوێ دیتنێ نابینم و ھەموو دونیا شاھدە کا پێشمەرگە شەری بۆ چ دکەت و پێشمەرگە کی یە، لەورا ھەکە شەرەکێ خوەسەپین ھەبیت ئەز باوەرناکەم ھێزێن ھەڤپەیمانان وی شەڕی قەبوول بکەن، ھەکە ئەو شەر بھێتە روودان و قەبوول کرن چو ھێزەکا لەشکری ئەم نەشکاندینە ھەتا جارەکا دی لەشکرەکێ دی بھێتە و مە بشکێنیت.
دیسا ل دۆر بەرسڤا کا ئایە کوردستان دێ بیتە مەیدانا شەری فەرماندێ فەرماندەیا گۆێر مەخمۆر گۆت: ئەز باوەرناکەم، بەلێ ھەکە کودەتایەک ھەبیت، ھەکە ببیتە شەرێ عیراقێ ل گەل مە ب فەرمی ئەو تشتەکێ دیە، بەلکی ل جھەکی کێشەک یان ئاریشەکا کێم بھێتە پێش، بەس وەکی کارەکێ ب فەرمی نابیت، ھەر سنۆرێت مە وەکی کوردستان ئەو جھێن مە گۆتی کو دبیت ئاریشە ل سەر ھەبن، ھەموو کەفتینە ژێر کونترۆل و دەستێن پێشمەرگەی و کوردا، ئەو ھەموو دەڤەر ئازاد بووینە، خەلکەکێ سونی و شیعی ژی لێ ھەنە، ژبەر ھندێ باوەرناکەم.
لدۆر پرسا پشتەڤانیا ھێزێن ھەڤپیەمانان بۆ پێشمەرگەی کا یا پێدڤی ھاتیە کرن یان نە؟ سیروان بارزانی گۆت: ئەو دمینبت ل سە رکوردا، بەلێ یا مەگۆھلێ بووی پێشمەگەری پلانەکا دوومدرێژ ل گەل ئەمریکا ھەیە و یا دیارە، بەلێ بڕیاردایە بتنێ دو لیوایێن پێشمەرگەی بھێنە پرَچەککرن و راھێنان بوان بھێنەکرن، ھەروەسا بڕیار ھاتیە دان دەست ب ریفورما وەزارەتا پێشمەرگەی بھێتە کرن، زێدەباری وان ھەموو گۆتنان ژی دێ بۆ ھاریکاریا دبەردەوامبن.
ھەکە ھێزەکا دێ دژی کوردا رابیت، وی دەمێ پێشمەرگەی ئەو چەک و ھێز ھەیە بەرەڤانیێ پێ بکەت؟،
فەرماندە سیروان بارزانی د بەرسڤا خوە دا گۆت: ئەو دێ مینیت کا دۆژمن کی یە، ھەلبەت ئەو بێ بودجەیی و ئەو ئابلۆقا عیراقێ ئێخستیە سەر کوردستانێ و ب تایبەتی ل سەر وەزارەتا پێشمەرگەی کو ب پێشێلکرنەکا دستوری ژی دھێتە زانین، ئەڤە 11 سالە بۆدجا پێشمەرگەی ھاتیە راگرتن، ھەر چەندە ددستوری دا ھایتە چەسپاندن، چەکی پێشمەرگەی نادەن کو کارتێکرن ل سەر راھێنان ژی کریە، بەلێ شەرێ داعشێ دیسا بوویە ئەزموونەک بۆ خوەراگریێ و راھێنانەکا پراکتیکی بۆ پێشمەرگەی، نوکە پتر ژ بەرێ چەک ھەیە، ژبەر ھندێ ئەز دبێژم ھەر دەمەکی پێشمەرگە یێ ئامادەیە بەرھنگاری ھەر دۆژمنەکی ببیت.
سەبارەت سەرەدانێن شاندێ وەزارەتا پێشمەرگەی بۆ وەلاتێن بیانی و دەستکەفتێن وانا سیروان بارزانی گۆت: شاندێ مە بناڤێ وەزارەتا پێشمەرگەی چوویە وەلاتێن بیانی و ئێکەتیا ئورۆپا و پەرلەمانێ وان کو ھەموو وەلاتێن ئورۆپی بخوڤە دگریت، ئەو بخوە نامەکە بۆ مە ھەموویان ل دووڤ دەنگ و ناڤێ پێشمەرگەی، (751) پەرلەمانتارێن ئورۆپی بیێ جوداھی بۆ جارا ئێکێ یە ھەموو پێکڤە رابوون و دەست بۆ ناڤێ پێشمەرگەی و شاندێ وەزارەتا پێشمەرگەی قوتان، ئەو نامەکا گەلەک گرنگە بۆ مە، دەمەکی مە دگۆت ھەکە رادیۆیەکا وان بەحسێ پێشمەرگەی بکەت گەلەک گرنگە، بەلێ نوکە ئەو بخوە یێن لڤێرێ و فورَکێن وانا ل ڤێرێ نە، ئەڤە تشتەکێ دیرۆکی یە، جارا ئێکێ یە کورد دبینن فرۆکێن شەڕی پشتەڤان و ھاریکاریا وانا بکەن، نە دژی مەنە، چونکی ھندی مە دیتیە ب سەد سالێن بۆری ھەموو وەلاتان خوە تاقیکرینە و دژی سڤیل وەلاتێن کوردا و پێشمەرگەی بووینە، ئەڤە جارا ئێکێ یە ھەڤپەیمانا نێڤدەولی ب فرۆکێن خوەڤە ل گەل مەبووینە ئەڤە ھەردو تشتێن دیرۆکی نە.
ل دۆر پرسا ھەکە یا پێدڤی بوو حەشدا شەعبی ھەڤپەیمانیێ ل گەل پێشمەرگەی بکەت کا دێ ھێتە قەبوولکرن یان نە؟ فەرماندێ فەرماندەیا گوێر مخمور گۆت: جارێ ھەتا نوکە ئەم دناڤا عیراقێ داینە و ھەڤپەیمانی یا بەردەوامە، وھەر ل گەل ئالیەکێ فەرمی یە بۆچی نە، ھەکە بزانین دباشیا خەلکێ کوردستانێ و کوردستانێ دایە، وەک فەرنادەکێ میحوەری ئەم بڕیاراێ ل سەر وێ چەندێ نادەین، چونکی ئەو بڕیار دێ بۆ سەرۆک بارزانی ڤەگەریتو سەرکرداتیا مە وەزارەتا پێشمەرگەی، لێ باوەرناکەم چو ئاریشە ھەبن، نوکە کارەکێ دیرۆکی ھاتیە پێش ئەو ژی دەما پرۆسا ھەڤپشک یا وەزارەتا پێشمەرگەی و بەرگیریا عیراقێ پێکڤە ھێرشا مووسلێ کرن، ئەو ب قەبوولکرنا کوردا و رازیبوونا کوردا لەشکرێ عیراقێ ھاتن، ھەکە پێشمەرگە نەبا لەشکرێ عیراقێ ب ساناھی نە دھات، بەلێ پشتی پرۆسا پێشمەرگەی کو ل سەر پتر ژ (250) کیلومەتران ھاتیە بجھئینان، گرێدانەک دناڤبەرا پێشمەرگەی و لەشکرێ عیراقێ دا ھاتەکرن و گەلەک یا سەرکەفتی بوو.
سەبارەت ھەبوونا لەشکرەکێ ئێکگرتیێ کوردستانێ ژی فەرماندە سیروان بارزانی بڤی رەنگی بەرسڤا خوەدا و گۆت: دووپاتکر ب ئاناھیا خودێ، ئەو بخوە بەری شەرێ داعشێ ژی ل سەر بڕیارا جەنابێ سەرۆک بارزانی ھەموو ئەو ئێکەیا (70 و 80) کو بەرێ پارتی و ئێکەتی بوون، پرۆسا وانا دەستپێکریە و گەھشتینە (14) لیوایان کو ئێکگرتنا وان لژێر کونترۆلا وەزارەتا پێشمەرگەی بیت، نوکە ھێزێن مە یێن (70 و 80 ) یێن ل گەل وەزارەتا پێشمەرگەی، بەلێ نوکە جارەکا دی دەست پێکریە ڤە، ب ھاتنا شەڕێ داعشێ ئەو پرۆسە تەمام نەبوو، پشتی کێمبوونا شەڕێ داعشێ و نەمانا ھێزا وێ، جارەکا دی پرۆسا ئێکگرتنێ ب رێیا ھێزێن ھەڤپەیمانان دەستپێکریەڤە، نوکە ئەمریکی و بەریتانی و ئەلمانی، کومیتەکا پێکئینایە و کارێ برێڤەبرنا ریفورما وەزارەتا پێشمەرگەی و ئێکگرتنا ھێزێن چەکدارێن کوردستانێ دکەن، کو ھەموو ل ژێر چەترا وەزارەتا پێشمەرگەی ھەرێما کوردستانێ کار بکەن.