سێیەمین پێل The Third Wave

وەرگێڕان و بەرهەڤكرن: فازل عومەر

پاشخانە
ئەزموونا «»سێیەمین پێل»» ئەزموونەكا ڕاست و مەیدانی بوو، ل ئامادەییا كەبەرلی Cubberley ل پالۆ ئالتۆ، كالیفۆڕنیا، ل ئێكەمین هەفتیا نیسانا 1967ێ، ھاتیە ئەنجامدان. سەیدایێ مێژوویێ، ڕۆن جۆنز Ron Jones نەزانی چاوا بۆ شاگردێن خوە شرۆڤە بكەت كو ل سەرانسەری مێژوویێ، خەلك ب دووڤ كۆمێ كەفتینە، ب خوە وەختێ تشتێن خۆپان و وێرانكەر بقەومن. سەیدای ڤێیا ئەوێ ب ئەزموون نیشا شاگردێن خوە بدەت، لێ بێی كەسەكێ دی بزانت كو ئەوا ئەو دێ كەت، ئەزموونە.
جۆنزی ڕاگەھاند، ئەو دێ لڤینەكێ بۆ نەھێلانا دیمۆكراسیێ، دەست پێ كەت. ناڤێ وێ كرە «»سێیەمین پێل»» ئاماژە ب نومرە و باوەریەكا ئەفسانەیی كو گوایە؛ سێیەمین پێل، بھێزترین پێلە و هەرتشتی ڤەدگرت و ڕادمالت. ئێك ژ ستوونێن ئەڤ بزاڤە لسەر ئاڤا بووی ئەو بوو؛ لاوازترین خالا دیمۆكراسیێ ئەوە، د دیمۆكراسیێ دا، كەس ژ هەمی كۆمەلێ پێشترن و جۆنزی گۆتە شاگردان؛ پێدڤیە بەرەڤاژ دروستتر بت، تاك بێی كۆمێ كەسەكێ ھیچ و ھندایە، كەس د كۆمێ دا سەرفەراز و پاراستی و بڕوومەتە. بۆ گرنگی دانێ ب خالا ناڤین یا ئەڤێ بزاڤێ (ئەرێ بۆ كۆمێ و نەخێر بۆ تاكان)، جۆنزی ئەڤ درووشمە هلبژارت::»»ھێز ب ڕێكخستنێ، ھێز ب كۆمێ، ھێز ب كاری، ھێز ب سەرفەرازیێ»».
ئەزموون
ل ئێكەمین ڕۆژا ئەزموونێ، جۆنزی تەكەزی ل ھندەك تشتێن سادە كر، وەكی؛ دروست ڕوونشتنێ، و شاگرد فێركرن چاوا دێ دروست ڕوونن و گرنگیا دروست ڕوونشتنێ بۆ وان ڕۆھن كر. پاشی دەربازی ھندەك بنەمان و ڕێنوماییێن ژیانا پۆلێ بوو و بۆ چەسپاندنا ئەوان دەستووران، ئاوایەكێ ھێز و دەستهەلاتێ بكارئینا. ئەڤێ پۆل رێكئێخست و جۆرە پێگیریێ لسەر هەمیان چەسپاند. ل ئێكەمین ڕۆژێ، جۆنزی ڤێیا ھندەك قانوونان دانت. وەكی پەیت و ھوشیار ڕوونشتنا شاگردان بەری زەنگا دووەم، ژ پێڤە بەرسڤدان ئان پرسیاركرن و بۆ دیاركر كو ڕوونشتی پرسیاركرن گەلەك كارەكێ كرێتە چونكی بێقەدریە بۆ سەیدای و ئەوێ دئاخڤت، و كورت ڤەبڕین گەلەك گرنگە، نابت بەرسڤ و پرسیار ژ هەڤۆكەكێ زێدەتر بت، و فەرە بەری هەر پرسیارەكێ و بەرسڤدانەكێ، شاگرد ببێژن؛ «»سەیدا جۆنز»»،… دگەل ڕۆژێن هەفتیێ، پۆل بوو گرۆپەكێ خودان ھەستەكا بلند ب ڕێكخستنێ و گرنگیا كۆمەلێ و ڕەفتارێن ب كۆم. ھەروەسا جۆنزی سلاڤەكا هەڤپشك وەك یا نازیان بۆ شاگردان چێكر و نەچاركرن كو ل دەرڤەی پۆلێ ژی، وەسا سلاڤی هەڤدو بكەن و گۆت ئەوێ كار پێ نەكەت، ئەو دژی كۆمێیە و كەسەكە دڤێت ب دیمۆكراسیا لەنگ و كەچ كار بكەت و ڤەگەڕتە تاكێ خوەپەرێس. ئەڤجا، ھەمی پێگیر بوون.
پشتی سێ ڕۆژان، ئەزموونێ وەراركر و شاگرد ژ پۆلێن دی ژی ھاتنە ناڤ؛ هەژمار ژ سیهـ شاگردان، بوونە چل و سێ پشكدار. ل ئەوان ڕۆژان، گوهەڕینێ ژ هەمی شاگردان گرت و شیان و گەرمیا وان ل ھەمی واران زێدە بوو. پاشی، جۆنزی بۆ هەر ئەندامەكی كارتەكا ئەندامەتیێ چێكر و پێ ھاتنە جوداكرن و ناسین، و بۆ هەر ئەندامەكی ئەركەك هاتە دیاركرن، وەكی؛ نەخشاندنا نیشانەكێ بۆ سێیەمین پێلێ، ڕێگری ل شاگردێن نە ئەندام كو بكەڤنە ناڤ پۆلێ، ئان كرنا هەر كارەكێ سەرفەرازیێ بگەھینتە بزاڤا سێیەمین پێلێ. و جۆنزی شاگرد فێركرن كانێ چاوا دێ شاگردێن دی كەنە ئەندام. ئەو بوو، ل دوماھیا ڕۆژێ، هەژمارا ئەندامان گەھشتە 200 ئەندامان. و تشتێ سەرنجا جۆنزی پتر ڕاكێشای ئەو بوو؛ ھندەك شاگردان ڕاپۆرت لسەر هەڤالێن نەپێگیر بۆ نڤیسین.
ل ڕۆژا چارێ، شاگرد ب گەرمی و گوڕی كەفتنە ناڤ پڕۆژەی و كاركرن ب ڕێسا و ڕێنومایی و پێگیری ب تدارەكێ، بێوێنە بوو، و وەفاداری بۆ پڕۆژەی و كۆمێ گەھشتە ئاستەكی، جۆنز ترسا ژ كۆنترۆلێ دەربكەڤت. لەو بڕیار دا، ئەزموونێ ب دوماهی بینت.
دوماھیكا ئەزموونێ
ل ڕۆژا دوماھیێ، جۆنزی ژ درەو گۆتە شاگردان كو «»سێیەمین پێل»» لڤینەكا نیشتمانیە و سوبەهی دێ ل پێشبەری كامیرەیا تەلەڤزیۆنێ ھێتە ڕاگەھاندن و بۆ خوە دێ سەرۆكەكی هەلبژێرن. و جۆنزی فەرمان دا شاگردان كو سوبەهی پشكداری ڤەجڤینا نیڤرۆ ڕۆژا ئەینیێ ببن، داكو پشكداری ڕاگەھاندنێ و ڕێبەر هلبژارتنێ ببن.
ل دوماھیا هەفتیێ، پشتی هەمی كۆمبووین، ل جهای ڕاگەھاندنا ڕێبەرەكی بۆ لڤینێ، جۆنزی ئاگەھداركرن كو؛ ئەو پارچەیەك بوون ژ ئەزموونەكێ داكو ب كریار بزانن كانێ چاوا خەلك ب حەزا خوە هەستا سەردەستیێ لسەر یێن دی دئافرینن، و كانێ چاوا ئەڤە خەلكی بەر ب ڕەواكرنا ھندەك كریارێن خراب ڤە دبەت، هەلبەت ب ناڤێ سەرفەرازی و سەروەریا دەولەتێ و كۆمێ.
ئەنجام
چێكرنا گرۆپ ئان گەلەكێ توندڕەو ئان نەژادپەرێس ئان شۆڤەنیست… ھند سەخت نینە وەكی دھێتە ھزركرن، تنێ ژینگەھ و پالدەر و سەیدایەك پێدڤێن.

کۆمێنتا تە