شاره‌زایه‌كا نه‌خۆشیێن پیستی: ب كارئینانا ده‌رمانان بێی نۆشداری چاره‌سه‌ریا فتریاتان ب زه‌حمه‌ت...

شاره‌زایه‌كا نه‌خۆشیێن پیستی: ب كارئینانا ده‌رمانان بێی نۆشداری چاره‌سه‌ریا فتریاتان ب زه‌حمه‌ت دكه‌ڤیت

81

دهۆك، شڤان لوقمان:

د. هێلین عبدالسلام ئاكره‌ی، شاره‌زایا نه‌خۆشیێن پیستی دیاركر كو گه‌رمخاندن(فتریات-fungal infections) هه‌ودانا پیستی یه‌، ژ ئه‌گه‌رێ‌ هنده‌ك میكروبان دروست دبیت دبێژنێ‌ (fungi) و گه‌له‌ك جورێن هه‌ین، یا ژهه‌میا به‌ربه‌لافتر دبێژنێ‌(condidia)، ئه‌ڤ میكروبه‌ ب شێوه‌كێ‌ سروشی یێ‌ لسه‌ر پیستێ‌ مروڤی، هه‌روه‌سا د ناڤ پرچێ‌ دا یێ‌ هه‌ی و ژبه‌ر هنده‌ك ئه‌گه‌ران ل سه‌ر پیستێ‌ مرۆڤی و نینوك و هه‌روه‌سا پرچێ‌ دبیته‌ هه‌ودان و گۆت: په‌یدابوونا نه‌خوشیێ‌ ل ده‌ف هه‌ردو ره‌گه‌زان هه‌یه‌ و ئه‌گه‌رێن تووشبوونێ‌ ل ده‌ف كه‌سێن قه‌له‌و پتره‌، هه‌روه‌سان پشكێن گه‌رم و شهدار ژ له‌شی، وه‌كو ناڤڕان و بنجه‌نگا و ناڤ تلان پتر هه‌یه‌، هه‌روه‌سا كه‌سێن نه‌خوشیا شه‌كرێ‌ هه‌ی و كه‌سێن به‌رگریا له‌شێ‌ وان یا كێمبیت یان ئه‌و نه‌خوشیێن به‌رگریا له‌شێ‌ مروڤی كێمدكه‌ن وه‌ك ئایدزێ‌ پتر تووشی گه‌رمخاندنێ‌ دبن و گۆتژی: ب كارئینانا ده‌رمانێن به‌رگریا له‌شی كێمدكه‌ن وه‌ك كورتیزون، كیمیاوی، په‌نجه‌شێرێ‌، هه‌روه‌سا ل ده‌ف زارۆكان ب تایبه‌ت ل جهێ‌ ب كارئینانا حه‌فازان په‌یدادبیت.

ل دور نیشانێن فتریاتان، د.هێلین عبدالسلام، شاره‌زایا نه‌خۆشیێن پیستی دیاركر نیشان پێك دهێن ژ سۆربوونا جهێ‌ تووشبوونێ‌ و دناڤبه‌را تلاندا سپی دبن، یان وه‌كو  په‌قیشكان چێدبن و هنده‌ك جور ژی د هشكن و هنده‌ك د ته‌ڕن، ئه‌گه‌ر ل ناف پرچێ‌ په‌یدابوون دێ‌ كه‌ڤشك په‌یدابیت، هه‌روه‌سا خوریان و سۆربوون و پرچ د وه‌ریێت، هه‌روه‌سا ل ده‌مێ‌ په‌یدابوونا نه‌خوشیێ‌ خوریان دكه‌ڤیته‌ وی جهی، هه‌روه‌سا  ناف ده‌ڤی سپی دبیت، هه‌كه‌ ل نینوكان په‌یدابوو دێ‌ بیته‌ ئه‌گه‌ر نینوك ستویر ببن و ره‌نگێ‌ وێ‌ زه‌ر یان سپی ببیت و زوو نینوك دشكێت و هنده‌ك جاران هه‌ودان ل ده‌وروبه‌رێن نینوكێ‌ په‌یدا دبیت.

ده‌رباره‌ی رێكێن چاره‌سه‌ریێ‌ ژی دیاركر كو پێدڤیه‌ نه‌خۆش جهێ هه‌بوونا (فتریاتان) ته‌ڕ نه‌هێلیت و بده‌ته‌ به‌ر هه‌تاڤێ‌ و هندی دشیاندا ته‌رنه‌بیت، پێدڤیه‌ جلكێن خوه‌ روژانه‌ بگوهۆریت و ب كارنه‌ئینانا وان جلكان كو نایلون زوور دناڤدا هه‌بیت و زوهاكرنا وان جهێن شهدار و لێكخشاندن تێدا په‌یدادبیت.

شاره‌زایا نه‌خۆشیێن پیستی دیاركر كو ئه‌ف نه‌خوشیه‌ نه‌یا ڤه‌گره‌، به‌لكو ل ده‌مێ‌ كه‌سه‌ك جلوبه‌رگێن نه‌خوشی بكاربینیت، هه‌كه‌ به‌رگریا له‌شێ‌ وی یا لاواز بیت دێ‌ تووشی نه‌خۆشیێ‌ بیت، هه‌روه‌سا دیاركر ئه‌گه‌ر نه‌خۆش زاروك بیت پێدڤیه‌ تاقیكرنا نه‌خوشیا شه‌كرێ‌ بو بهێته‌كرن و  پێدڤیه‌ نه‌خۆش بێی شیره‌تێن نۆشدارێ‌ تایبه‌تمه‌ند نابیت ده‌رمان و ملحه‌مان بكاربینیت، چونكو بكارئینانا هندك ملحه‌مان چاره‌سه‌ری ب زه‌حمه‌ت دكه‌ڤیت، پێدڤیه‌ نه‌خۆش ل دووڤ وان رێكێن ژلایێ نۆشداریڤه‌ بو هاتینه‌ دانان و شلوڤه‌كرن چاره‌سه‌ریێ‌ بكاربینیت.

کۆمێنتا تە