شۆرشا مه‌زنا ئیلونێ. .. .. .. . شورشه‌ك ل پێناڤ ئازادی و سه‌رفرازیا گه‌له‌كێ
ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌رپه‌رێن دیروَكا پڕ سه‌روه‌ریا بزاڤا رزگاریخوازا كوردستانێ هه‌لده‌ین و ب هویری ل سه‌ر راوه‌ستین كو ملله‌تێ كورد گه‌له‌ك سه‌رهلدان و به‌رخودان و شوَڕش به‌رپا كرینه ل پێناڤ رزگاریا كوردستانێ و گه‌هشتن ب مافێن خوه یێن ره‌وا مینا هه‌می نه‌ته‌وه‌یه‌كێ كوَ ئه‌و ژی سه‌رخوَ بوونه، لێ شوره‌شا مه‌زنا ئیلونێ كو ل 11- 9 – 1961 به‌رپابوو دهێته هژمارتن ب مه‌زنترین و رێكخستیترین شورش كو ب له‌شكره‌كێ رێك و پێك و ب باوه‌ری یه‌كا موكم ب هه‌ستا نه‌ته‌وه‌ی یا شوَڕشگێری بوویه و خودان دیروَكه‌كا پڕشنگدار و ئه‌ڤ شوَرشه نه ب تنێ بوَ رزگاریا كوردستانێ بوویه به‌لكو بوَ رزگاربوونا عیراقێ ژی بوویه ل حوكمرانیا تاكره‌وی و دكتاتوری و به‌لگه لسه‌ر گوتنا مه كو درویشمێ ڤێ شوَرشێ (دیموكراسی بوَ عیراقێ و ئوتونومیا راسته‌قینه بوَ كوردستانێ) بوو و درویشمێ پێشمه‌رگه‌یی ژی (كوردستان یان نه‌مان) بوو.
ئه‌ڤ شوَرشه ب رێبه‌رایه‌تیا پارتی دیموكراتی كوردستان و ب سه‌ركردایه‌تیا مه‌لا مسته‌فا بارزانی بوویه، هه‌رچه‌نده د دیروكا ئه‌ڤێ شوَرشێ دا زوَر جاران هه‌ول و بزاڤ دناڤبه‌را سه‌ركردایه‌تیا شوَرشێ و حكومه‌تا ناوه‌ندیا عیراقێ یا وی سه‌رده‌می دهاتنه‌كرن كو وان كێشه‌یێن د ناڤبه‌را هه‌ردوو لایاندا بهێنه چاره‌سه‌ركرن و بزڤرنه‌ڤه بوَ سه‌ر مادێ ده‌ستووری كو ل شوره‌شا 14 ته‌موزێ دا دانپێدانان ب مافێن گه‌لێ كورد هاتبوو كرن و د به‌نده‌كا ده‌ستووری دا هاتبوو كو كورد و عه‌ره‌ب هه‌ڤپشكن دعیراقێ دا، لێ ب مخابنی ڤه مروَڤ دبێژیت كو ل سه‌ر ده‌مێ حوكمرانیا عه‌بدولكه‌ریم قاسمی ل بن كارتێكرنا ده‌وروبه‌رێن وی یێن ره‌گه‌زپه‌رست و ده‌ستێن ده‌رڤه‌یی ژی ئه‌ڤ ماف و داخوازیێن ره‌وا هاتنه پاش گوه ئێخستن، دیسان ئه‌و زولم و سته‌ما ل ڤی گه‌لی دهاته كرن و هه‌روه‌ها ل پشتی نه‌مانا حوكمرانیا عه‌بدولكه‌ریم قاسم و هاتنا هه‌ر دوو برایان عه‌بدولسه‌لام و عه‌بدولره‌حمان عارفی ژی و هاتنا رژێما به‌عسا گوَر بگوَر هه‌مان هه‌لویستێ دوژمنكارانه به‌رامبه‌ر ب گه‌لێ كوردستانێ و زێده‌تر ژی ل كوردستانیان دهاتنه كرن و له‌وما روَژ ب روَژێ هه‌لویستێ نه‌ته‌وه‌یی و نیشتیمانی ل جه‌م تاكێ كورد و كوردستانی موكم دبوو و كوم ب كوم و ب هه‌می ئایین و نه‌ته‌وه و مه‌زهه‌ب و ته‌خ و چیناڤه خه‌لكێ ب شه‌ره‌فێ كورد و كوردستانێ په‌یوه‌ندی ب شوَرشێ ڤه دكر و دبوونه پێشمه‌رگه بێ به‌رامبه‌ر و ب نان و چه‌ك و پارزینكێ پڕ بیروباوه‌ر.
دڤێ شوَرشێ دا چه‌ندین داستانێن بێ وێنه ل سه‌ر ده‌ستێن پێشمه‌رگه‌ی هاتنه توماركرن و دربێن مه‌زن ل دوژمن ودویڤه‌لانكان د هاتنه وه‌شاندن مینا داستانا زاویته و مه‌تین و هندرین و زوزك . .. هتد.
ئه‌گه‌ر هنده‌ك بزڤرینه‌ڤه بوَ ده‌ستكه‌فتیێن ئه‌ڤێ شوَرشێ بوَ گه‌لێ كوردستانێ گه‌له‌كن و ئه‌وێن كو هه‌تا نوكه ئه‌م هه‌می شانازیێ پێڤه دكه‌ین ئه‌وه كو بوَ جارا ئێكێ و د مێژوویا حوكمرانیا ده‌ستهه‌لاتا عیراقێ دان پێدانا نه‌ته‌وه‌یێ كورد بوویه ل عێراقێ كو نه‌ته‌وێ كورد دووه‌م نه‌ته‌وه‌یه ل عیراقێ و هه‌ڤبه‌شكرن ل رێڤه‌برنا عێراقێ دا و ئه‌ڤه ژی ل رێكه‌فتنا دیروكیا (11/ئادارا/1970) دا بوو، هه‌روه‌سا د ڤێ شوَرشێ دا پارتی دیموكراتی كوردستان و ب رێبه‌رایه‌تیا بارزانیێ نه‌مر شیان كورد و كوردستانیان د بن ئێك چادرگه‌ه رێك بێخن و ڤێجا بگره ل خانه‌قین تا زاخوَ و ب بێ جوداهی و هه‌می د ئێك سه‌نگه‌ر دابوون كو ئه‌ڤه ژی ده‌ستكه‌فته‌كێ هه‌ره مه‌زنه بۆ ڤی شورشێ ژ به‌ر كو شوَرشێن به‌ریا وێ نه‌شیان ئه‌ڤێ چه‌ندێ په‌یدا بكه‌ن.
د ده‌مه‌كێ دا كو (54)مین ساڵڤه‌گه‌را ئه‌ڤێ شوَرشێ دكه‌ینه‌ڤه، ئه‌ڤروَ كوردستان یا د قویناغه‌كا مه‌ترسی و هه‌ستیار دا ده‌رباز دبیت كو ئه‌م دبینین كو پێشمه‌رگه‌یێن قاره‌مان ل سه‌نگه‌رێن به‌رخودان و به‌ره‌ڤانیێ دا به‌رامبه‌ر درنده‌ترین رێكخراوا تیرۆرستی كو ئه‌و ژی رێكخراوا تیرۆرستیا داعشه لێ پێشمه‌رگه‌یێن قه‌هره‌مان دویر ل بیرو بوچوونێن سیاسی كو ب راستی بیرا مروَڤی ل هه‌مان هه‌لویستێ نه‌ته‌وه‌یی و نیشتیمانی یێ شوَرشا مه‌زنا ئیلونێ دهێته ڤه ب سه‌ركردایه‌تیا سه‌روَك بارزانی و د سه‌نگه‌رێن به‌رخودانێ دانه و ب پالپشتیا خه‌لكێ كوردستانێ و ب هه‌ڤكاری د گه‌ل هێزێن هه‌ڤپه‌یمانان به‌رگریێ ل كوردستانێ و ده‌ستكه‌فتیان دكه‌ن، و قه‌یرانه‌كا دی كو ئه‌و ژی یا ئابوری یه كو ئه‌ڤه زێده‌تر دوو ساڵانه موچه و بودجه‌یێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژلایێ حكومه‌تا ناڤه‌ندیا به‌غدا هاتیه برین، لێ ب خوراگری و دلسوزیا خه‌لكێ كوردستانێ شیاینه به‌رسینگێ ئه‌ڤێ قه‌یرانا ئابوری رابگرن و ئه‌ڤه‌ژی نیشانێ هه‌لویستێ نه‌ته‌وه‌یی و نیشتیمانیێ كوردستانیانه، هه‌ر ل ڤێ سالڤه‌گه‌رێ دا لایه‌نێن سیاسی یێن هه‌رێما كوردستانێ داخوازكرینه كو ب زویترین ده‌م بگه‌هنه سازان و ل هه‌ڤگه‌یشتنه‌كی ل دۆر پرسا سه‌روكایه‌تیا هه‌ریمێ و كوردستانیان ل ڤێ دوودلی و ئالوزیێ رزگار بكه‌ن.
دڤێت ئه‌م ئه‌ڤێ ژی ل بیر نه‌كه‌ین كو دشوَڕشا مه‌زنا ئیلونێ دا ب تنێ چیا و دولێن كوردستانێ هه‌ڤالێن پێشمه‌رگه‌ی بوون ، لێ ئه‌ڤروَ ده‌وله‌تێن زلهێزێن جیهانی مینا ئه‌مریكا و ده‌وله‌تێن ئه‌وروپی بووینه پشته‌ڤان كو ئه‌ڤه ژی د زڤریته‌ڤه بوَ سیاسه‌تا حه‌كیمانه یا سه‌روَك بارزانی و سیاسه‌تا سه‌ركردایه‌تیا كوردی و پێشمه‌رگه ژی بوویه سیمبوولا به‌رخودانێ و ئێكه‌م هێزا سه‌ركه‌فتی بیت ل دژی رێكخراوا تیروریستیا داعش ل جهێ هه‌می جیهانی شه‌ری بكه‌ت، له‌وما دبێژین سه‌ركه‌فتن یا مسوگه‌ره و شكه‌ستن و سه‌رشوری بوَ دوژمنێن كوردستانێ یه، ل دویماهیێ و ب هه‌لكه‌فتا بورینا (54) سالیادا هه‌لگیرساندنا چریسكا ئاگرێ شوَرشا مه‌زنا ئیلونێ سه‌رێ رێز و ته‌قدیرێ دچه‌مینین بوَ گیانێ پاقژێ شه‌هیدێن ئه‌ڤێ شوَڕشێ و شه‌هیدێن به‌رگریكرنێ ل ئاخا هه‌رێما كوردستانێ ئه‌وێن ب ده‌ستێن تیروریستێن داعش دهێنه شه‌هیدكرن و ته‌ڤایا شه‌هیدێن رزگاریخوازیا كوردستانێ و سه‌رقافلێ كاروانێ شه‌هیدان بارزانیێ نه‌مر.
