شۆرشا مهزنا ئیلۆنێ مهزنترین شۆڕشا رزگاریخوازیا گهلێ كوردستانێ یه
ساڵح محهمهد تهیرۆ
ئهگهر ئهم بهرپهرێن دیرۆكا پڕ سهروهریا بزاڤا رزگاریخوازا كوردستانێ ههلدهینه و ب هویرى لسهر رابوهستین كو مللهتێ كورد گهلهك سهرهلدان و بهرخودان و شۆرش بهرپا كرینه ل پێناڤ رزگاریا كوردستانێ و گههشتن ب مافێن خوه یێن رهوا مینا ههمى نهتهوهیهكێ كۆ ئهو ژى سهرخوهبوونه، لێ شۆرشا (11 ئیلۆنێ /1961) كو هاتیه هژمارتن ب مهزنترین و رێخستیترین و ب لهشكرهكێ رێوپێك و باوهریهكا موكم ب ههستا نهتهوى یا شۆرشگیرَى بوویه و خودان دیرۆكهكا پڕشهنگداره و ئهڤ شۆرشه نه ب تنێ بۆ رزگاریا كوردستانێ بوویه، بهلكو بۆ رزگاربوونا ئیراقێ ژى بوویه ل حوكمرانیا تاكرهوى و دكتاتۆرى و بهلگه لسهر گوتنا مه، كو درووشمێ ڤێ شۆرشێ (دیمۆكراسى بۆ ئیراقێ و ئۆتۆنۆمیێ راستهقینه بۆ كوردستانێ) بوو و درووشمێ پێشمهرگهى ژى (كوردستان یان نهمان) بوو، ئهڤ شۆرشه ب رێبهرایهتیا پارتى دیمۆكراتى كوردستان و ب سهركردایهتیا بابێ روحى یێ نهتهوا كورد بارزانى مستهفا بوویه، ههر چهنده د دیرۆكا ئهڤێ شۆرشێ دا زۆر جاران ههول و بزاڤ دنێڤبهرا سهركردایهتیا شۆرشێ و حوكمهتا ناڤهندیا ئیراقێ یا وى سهردهمى دهاتنهكرن كو وان كێشهیێن د ناڤبهرا ههردو لایاندا بهێنه چارهسهركرن و بزڤرنهڤه بۆ سهر مادێ دهستوورى كو ل شۆرشا (عهبدولكهریم قاسم) دا دان ب مافێن گهلێ كورد هاتبوو دان و د بهندهكا دهستوورى دا هاتبوو كو كورد و عهرهب ههڤپشكن د ئیراقێ دا، لێ ب مخابنیڤه مرۆڤ دبێژیت كو لسهردهمێ حوكمرانیا عهبدولكهریم قاسمى و ژ بهر كاریگهریا دهوروبهرێن عهبدولكهریم و یێن دهرهكى ژى ئهڤ داخوازیێن رهوا دهاتنه پاشگوهخستن و دیسا ئهو زولم و ستهما ل ڤى گهلى دهاتهكرن و ههروهتوڤ ل پشتى نهمانا حوكمرانیا عهبدولكهریم قاسم و عارفى ژى و هاتنا رژێما بهعسا گۆر ب گۆر ههمان ههلویستێ دوژمنكارانه بهرامبهر گهلێ كوردستانێ، مرۆڤ دكاریت بێژیت زێدهتر ژ دهستههلاتا قاسمى ل كوردستانیان دهاته كرن، لهوما رۆژ ب رۆژێ ههلویستێ نهتهوى ل جهم تاكى كورد موكم دبوو و كۆم ب كۆم ب ههمى ئایین و نهتهوه و مهزههب و تهخ و توێژڤه خهلكێ ب شهرهفێ كورد و كوردستانێ پهیوهندى ب شۆرشێ دكرن و دبوونه پێشمهرگه بێ بهرامبهر و ب نان و چهك و پارزینكێ پڕ بیروباوهر، د ڤێ شۆرشێ دا چهندین داستانێن بێوێنه لسهر دهستێن پێشمهرگهى هاتنه تۆماركرن و دربێن مهزن ل دوژمن و دویڤهلانكان دهاتنه وهشاندن مینا داستانا زاویته و مهتین و هندرین و زۆزك… هتد.
ئهگهر هندهك بزڤرینهڤه بۆ دهستكهفتیێن ڤێ شۆرشێ بۆ گهلێ كوردستانێ دزۆرن و ئهوێن كو ههتا نوكه ئهم ههمى شانازیێ پێڤه دبهین ئهوه كو بۆ جارا ئێكێ و د مێژوویا حوكمرانیا دهستههلاتا ئیراقێ دانپێدانا نهتهوێ كورد بوویه ل ئیراقێ كو نهتهوێ كورد دووهم نهتهوهیه ل ئیراقێ و ئهڤهژى ل رێكهفتنا دیرۆكیا (11/ئادارا/1970) دا بوو، دیسا د ڤێ شۆرشێ دا پارتى دیمۆكراتى كوردستان و ب رێبهرایهتیا بارزانیێ نهمر شیان كورد و كوردستانیان لبن ئێك چادرگهه رێك بێخن، ڤێجا بگره ل خانقین ههتا زاخۆ و ب بێ جوداهى و ههمى د ئێك سهنگهر دا بوون كو ئهڤهژى دهستكهفتى یهكا ههره مهزنه یێ ڤێ شۆرشێ.
د دهمهكێ دا كو ئهم یادا (60)مین ساڵڤهگهرا ئهڤێ شۆرشێ دكهینهڤه، رۆژههڵاتا ناڤین و ئیراق و ههرێما كوردستانێ یێن د قۆناغهكا ههستیار دهرباز دبیت و ههتاكو بكارین بهرسینگێ پیلانێن دوژمن و داگیركهرێن كوردستانى بگرین فهره بزڤرینهڤه بۆ ههمان ههستا نهتهوى و نیشتیمانى و وهلاتپارێزیا یا شۆرشا مهزنا ئهیلۆلێ و ریكخستنا ناڤماڵا كوردى یه.
دیسا ئهم یێن بهر ب ههڵبژارتنێن پهرلهمانێ ئیراقا فیدرالڤه دچین كو لبهره ل 10-10-2021 بهێته ئهنجامدان، راسته گلهو گازنده ههنه لێ فهره بۆ ڤان ههلبژارتنان ئهوان گله و گازندهیان بدهینه ئالیهكێ و ههمى ب جۆش و خرۆشڤه قهستا لسهر سندوقێن دهنگدانێ بكهین و دهنگێن خوه بدهین ههتاكو بكارین پتر كورسیان ل پهرلهمانێ ئیراقێ بدهستڤه بینین و نوونهرێن مه بكارن پتر بهرهڤانیێ ژ مافێن دهستوورى و یاسایى یێن ههرێما كوردستانێ بكهن ژبهركو ب نهچوونا مه ئهو گلهو گازنده چارهسهر نابن بهلكى دێ زێدهتر بن.