شۆرهشا ئیلۆنێ بلا بمینیت سهربۆرهكا كاریگهر بۆ ئێكرێزیێ
محهمهد ئیبراهیم ئامێدی
پشتی دامهزراندنا پارتی دیمۆكراتی كوردستان ل ١٦/٨/١٩٤٦ ب سهرۆكاتیا بارزانیێ نهمر مستهفا و نهمانا سیستهمێ شاهنشاهی العراقێ و بۆ یێ كۆماری، ب ههلدانا شۆرهشا ١٤ تیرمههێ سالا١٩٥٨. چریسكێن شۆرهشا ئیلۆنێ ههلبوون ل ١١/٩/١٩٦١ژ ئهگهرێ ههلۆیستێ شۆفێنی و رهگهزپهرستی و ستهمكاریێ یێ دهستهكا حوكمدار ل گهل عهبدولكهریم قاسم سهرۆكێ كۆمارا عیراقێ و ئهو دهستهك هۆكارێن نهجێبهجێكرنا سۆز و پهیمانێن داینه كوردان بۆ بهر ب كیانهكێ كوردی یێ دیمۆكراسی ل دووڤ سیستهمێ وی دهمی. لێ ههرچهند بۆ كورد ئاشتیخوازبوون دژی شهری بوون و تێكچوونا ئارامیێ ل دهڤهرێ و ههولدانهكا ژدل ژ لایێ سهركدهیا كوردی ڤه هاته كرن دا بگههنه چارهسهریهكا ئاشتییانه ل گهل حوكمهتێ، لێ مخابن و ل جاتی ئاشتیێ و چارهسهریا كێشا مللهتێ كورد، رژێمێ هێرشێن ئهردی و ئهسمانی كرنه سهر كوردستانێ، لهورا كورد ب ڤێ شۆرهشا پیرۆز رابوون ب قومانداریا بارزانیێ نهمر مستهفا وهك شۆرهشهكا تهڤایی ب تهخوچین و نهتهوا ڤه و ههموو لایهنێنن سیاسی و ئولو ئایینا ڤه تا عهرهب و توركۆماناڤه، وهك مهزنترین ریفراندۆم بۆ عیراقهكا دیمۆكراسی و چارهنڤیسێ كورد و كوردستانیا ب ههبوونا كیانهكێ سهربهخوه ب حوكمێ لامهركهزی پاشی یێ ئوتونومێ، وهك مافهكێ شهرعی یێ رهوا، ل دووڤ یاداشتنامه و شهرعیهتا دووهلی، كو ئهڤ شۆرهشه یا دوور بوو ژ ململان و چارچووڤێ حزبایهتیێ ولایهنگریێ، ب درووشمێ بهرگریێ و خۆراكرتنا مللهتێ كورد و كوردستانیان وعیراقێ، ههرچهنده ب سهرپهرشتیا پارتی دیمۆكراتی كوردستانێ بوو و بارزانیێ باب مستهفا. ههمی پێكڤه د سهنگهرهكی دا ب ئێك دل و جان و خوینا وان تێكهلی ڤی خاكێ پیرۆز بوو و ب ئهركێ خوه یێ دلسۆز و خهمخۆر یێ نیشتیمانی و نهتهوهیی رادبوون. كو نه كورد ب تنێ ب ڤێ چهندێ رابوون، ژ نهتهوه و ئۆل و ئایینێن دی ژی پشكداری د ڤێ شۆرهشا تهڤایی دا كریه كو تهێتن وهك مهزنترین ریفراندۆما شۆرهشگێر یا سهروی دهمی، ئانكو بهری 59 سالان. كو ئارمانج و بیروباوهر و نهخشه و پلانان ڤه شۆرهشهكا پێشكهفتی بوو، ههروهسا ژ ئالیێ هزرا تهڤایی و وهكههڤیا ههمی پێكهاتیا د چارچووڤێ خهبات و بزاڤ و ژین و ژیارێ و بزاڤا رزگاریخوازیێ دا. كو ئارمانجا ههموویان ئاڤاكرنا كوردستانهكا ئازاد و سهربهخوه ب مافێن خوه یێن رهوا و چارهنڤیسێ مللهتی، ههروهسا درستبوونا عیراقهكا دیمۆكراسی یاڤالا ژ ههمی كارێن شۆفێنی و رهگهزپهرستیێ وستهمكاریێ. شۆرهشا ئێلۆنێ شۆرهشهكا مهزن بوو و جهێ بهربهحس و خهبهر و ڤهكۆلینان بۆ سهر ئاستێ عیراقێ و جیهانێ، كو بهرههمێ وێ رێكهفتنا ١١ ئادارێ بۆ سالا١٩٧٠. ل بیرهوهریا (59) سالی یا شـۆرهشا ئیلۆنێ یا پیرۆز. رۆژا بهرخودانێ و ههلبوونا خهتیرا ئێكهمین شۆرهشهكا كوردی یاسهردهم، ههمی رۆژێن سهخت و دژوار و تهڤایێ و جانفیدایێ و شهڕێن دژی ستهمكاریێ و دكتاتۆریهتێ و سهركهفتن و دهستكهفتیێن ڤێ شۆرهشێ دهێنه بیرا مه ههمیان و ب رێز و نهوازشا ڤه بهژنا خوه دچهمینین بۆ شههیدێن نهمر یێن ڤێ شۆرهشا پیرۆز و تهڤایا شههیدێن كورد و كوردستانێ. ئهڤرۆ ژی مللهتێ مه یێ شهرهفمهند، یێ دلسۆزه و ب ئیرادهیه بۆ بدهستڤهئینانا مافێ خوه یێ رهوا و خودانێ خوه قارهمانایه و خورتهمێر و عهگید و پێشمهرگانه وكهسانێن ب ناڤودهنگ، د بیاڤێ خهبات و جانفیدایێ و بدهستڤهئینانا سهركهفتنان د گهلهك شهڕ و داستانان دا و سینگێ خوه ژ گوللهیێن دوژمنی نهدایه پاش ل پێشیا ڤێ رێبازێ پیرۆز سهرۆكێ خۆشتڤی مهسعود بارزانی. ئهڤچا بلا شۆرهشا ئیلۆنێ بمینیت ههردهم درووشم و سیمایێ تهڤایێ و سهربۆرهكا خۆرت و دژوار بۆ ئێكرێزیا مللهتێ كورد.