شیانێن کەسێن تووڕە ل ئاستێ پێدڤی نینن
د.ئاڤا غازی، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن دەروونی ل نەخۆشخانا وان گلوبال دیارکر توورەبوون هەستەکێ نورمالە و ل دەف هەموو کەسان هەیە، ل وی دەمی پەیدادبیت دەمێ ئەو کەس هەستپێ دکەت گەفێن ل سەر هەین، یان دەمێ دهێتە ئێشاندن چ ئێشاندنەکا جەستەی یان دەروونی بیت و دەمێ هزر دکەت مافەک ژ مافێن وی یان پێدڤییەکا وی بەردەست نەبوویە، هەروەسا نیشانەکە کو هندەک تشتێن نەدروست ل دەوروبەرێن وی پەیدابووینە.
و گۆت: هندەک رەفتار دگەل هەنە کا ئەو توورەبوون یا باشە یان یا خرابە، چونکو هندەک جارا هندەک رەفتار دگەل تورەبوونێ دەرئەنجامێن زیانبەخش پەیدادکەن، بۆ نموونە کارتێکرنێ ل پەیوەندیێن جڤاکی دکەت و هندەک ئاریشێن خێزانی و ساخلەمی و یاسایی ژێ پەیدادبن، دگەلدا ل جهێ کاری ژی پەیدادبن و ئاستێ بجهئینانا کاری کێم دبیت، هندەک جاران ژی تاوان و هەتا خۆکوشتن ژی چێدبیت.
د.ئاڤا غازی دیارکر دەمێ مرۆڤ تورە دبیت، هندەک نیشانێن جەستەی ل سەر لەشێ وی دیاردبن، بۆ نموونە زێدەلێدانا دلی و هەناسێ و سۆر دبیت و دلەرزیت و خوهدان ژی پەیدادبیت، هەروەسا هندەک جارا بۆ نموونە دێ دەنگێ خوە بلند کەت و هندەک پەیڤا بێژیت و رەنگە یێ ل بەرامبەر پێ ب ئێشیت و هەستێن وی بشکێنیت و ببیتە ئەگەر شەڕ دروست ببیت.
هەروەسا دیارکر ل دەمێ تورەبوونێ دا هندەک هزروبیر وی کەسی یێن هەین، بۆ نموونە ئەو کەس هزردکەت ئیهانا وی هاتەکرن و هاتیە شکاندن، یان هزردکەت حیلە یا لێ هاتیەکرن، یان شوولێ وی ب دروستی نەهاتیەکرن و مافێ وی نەهاتیەدان.
تایبەتمەندێ نەخۆشیێن دەروونی دیارکر ئەگەرێن تورەبوونێ ل سەر دو تەوەرا دهێنە دابەشکرن، تەوەرێ ئێکێ ئەوە کو گەلەک کەس یێن هەین شیانێن وان دگەل خوگۆنجاندنێن دەروونی یان گڤاشتنێن رۆژانە ل ئاستێ پێدڤی نینن، دێ بینی گڤاشتنەکا بچووک پەیدابوو ئەوی ب تورەییڤە سەرەدەری دگەل کر، لەورا توورەبوون گەلەک جارا دگەل گڤاشتنێن رۆژانە پەیدادبیت، بەلێ هندەک جارا تێکچوونێن دەروونی دبنە ئەگەرێ تورەبوونێ بۆ نموونە تێکچوونێن کەسایەتی، خەمۆکی و ب تایبەت د ژیێ سنێلیەیێ دا و ب کارئینانا ماددێن هوشبەر و دیسا تێکچوونا دوجەمسەری و تێکچوونێن کو مرۆڤ نەشێت کونترولێ لسەر خوە بکەت، دەمێ ئاراستێ وی بەرەف جهەکێ دی دبەت.
ل دۆر چارەسەریێ دیارکر کو چارەسەریا تورەبوونێ ل دووڤ ئەگەری دهێتە گۆهارتن، هەکە خەمۆکی یان ماددێن هوشبەر بن، پێدڤیە چارەسەریا وان بهێتەکرن، ئانکو پێدڤیە هەلسەنگاندنەک بو رەوشا وی بهێتەکرن و ل دووڤ رێکێن زانستی بهێنە چارەسەرکرن.
بەلێ هەکە شیانێن وی یێن خۆگونجاندنێ دلاواز بن، پێدڤیە ئەو شیان بهێنە بهێزکرن و ئەو کەس بهێتە فێرکرن کا دێ چاوا خوە دگەل ژیانێ گۆنجینیت.
بەهرا پتر یا نەخۆشیێن دبنە ئەگەر مرۆڤ تورهببیت، ئەو کەس بەرپرسە ژ رەفتارێن خوە ل بەرامبەر یاسایێ، ڕامان ژێ ئەوە هەکە کەسەک یێ تورەبیت وی چ لێبوورین نینن بەرامبەر یاسایێ.
