شەڕێ‌ چیایێ‌ مەتینا پێنچ شەڤ و پێنچ رۆژان ڤەکێشا، نان ب...

شەڕێ‌ چیایێ‌ مەتینا پێنچ شەڤ و پێنچ رۆژان ڤەکێشا، نان ب دەست مە نەدكەفت

45

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی:

پێشمەرگێ‌ شۆڕەشا ئیلونێ‌، جاسم عومەر عەبدوللا، ژ دایك بوویێ‌ سالا 1947ێ‌ یە ل دەڤەرا بەروارییا، دەسپێكا شۆڕەشا ئیلونێ‌ دبیتە پێشمەرگە و پشكداریێ‌ چەندین شەرێن هەرە مەزن وی سەردەمی دكەت و د دیدارەكا رۆژنامەڤانی دا بەحسێ‌ چەند بیرهاتنێن خوەیێن وی سەردەمی دكەت.
پێشمەرگێ‌ ئیلونێ‌ جاسم عومەر عەبدوللا، زێدەتر بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: سالا 1961ێ‌ مالا مە ل دهۆكێ‌ بوو و بۆ جارا ئێكێ‌ مە پەیوەندی ب شۆڕەشا ئیلونێ‌ كری ب رێكا پێشمەرگە(محەمەد شەكرا شندوخی) بوو ماینە گەل و هێزا مە سەر ب (عیسێ‌ سوار) بوو و گەلەك پێشمەرگێن مەزن ل گەل بوون وەك(عەرریف سلێمان، هاشم میروزی).
ناڤبری گۆت: وی دەمی پێشمەرگە گەلەكێ‌ كێم بوو و ژیێ‌ منێ‌ بچووك بوو و گەهشتنا مە بۆ پێشمەرگەی وەك ڤیانەكێ‌ بوو و چەك نەبوو، مە چەك هەلگرت دەمێ‌ دشەرەكی دا ب سەركەفت باین دا چەكێ‌ ئەوا جندیان ل سەر خوە بەلاڤ كەین، ئێكەم شەرێ‌ پشكدار بوویم شەرێ‌ گەلیێ‌ زاخۆ بوو مە شیڤ ل گوندێ‌ (باڤیا) خوار و بەرب گەلی هاتین و بەری بگەهینە گەلی هندەك كوچەرات دەڤەرێ‌ بوون مە ڤراڤین ل گەل خوار هەتا بوویە دانێ‌ مەغرەب وی دەمی نێزیكی 300 پێشمەرگە بووین و دانێ‌ عەیشا گەهشتینە (حەسەن ئاڤا) مە شیف خوار هەتا بوویە درەنگ و ب فەرمانا (عیسێ‌ سوار) نێزیكی دوی شەڤێ‌ بەرەف دەرێ‌ گەلی ڤە چووین وی جهی پلانا مە یا شەری بوومە هاتە شەرۆڤەكرن و قول هاتنە بەلاڤەكرن ل گەلیێ‌ زاخۆ وەك كەمینە هاتەدنان و (عیسێ‌ سوار) گۆت هەتا دەنگێ‌ تڤەنگا من نەهێت هێرش نەكەن و ئەو گەلی نە یێ‌ ئاسێ‌ یە و هەر هندەك ژ مە بخوە جهەك دروست كر و ئەم ماین هەتا دەمژمێر هەشتی و چارێكەكی سپێدێ‌ مە دیت جێبا ئامر لیوای هات دا ب سەركەڤیت و بەرێ‌ ڤە بیت (عیسێ‌) هێرش كرێ‌ لێ‌ ئەو جێب قورتال بوو، ڤێجا مە هێرشكر و بەردەوام بووین هەتا پشتی نیڤرۆ مە هیچ دەلیڤەك نەدایێ‌ دەربازبن باوەركە شڕكێن خوینێ‌ زیلادا دچوون، خەلكێ‌ دەڤەرێ‌ دهژمارتن وی دەمی لدیف گۆتنا خەلكی (24) هێرشێن فرۆكان هاتنە سەرمە و مە خوە هاڤێتە ناڤ لەشكرێ‌ ئیراقێ‌ چونكە فرۆكان هێرشی لەشكری نەدكر، پشتی چووین مە هندەك خوارن خوار و دیف دا من و مستێ‌ قادر لیناڤای (سێ‌ توپێن عقدە سێ‌) دناڤا لەشكری دا ئینان ب كورسی ڤە ئینانە دەر، لدانێ‌ مەغرەب جابا خەلكێ‌ گوندی هاتە هنارتن كو دەوارێن خوە بینن بۆ كێشانا چەكی و (251) دیل هاتنەگرتن دو رۆژ بورین (عیسێ‌ سوار) گۆت كیێ‌ شارەزایە بۆ رێكا دهۆكێ‌ هەڤالان ئەز و مستێ‌ لیناڤای دەست نیشانكرین، و ئەم بووین رێبەرێن ئەوا (251) دیلان و مە ئینانە گوندێن(برجینی، بێسكێ‌، زێوا شەفیق، گرێ‌ قەسرۆكا) مە رێكا دهۆكێ‌ نیشا دا و ئەم زڤرینە جهێ‌ خوە ڤە و ئەڤە شەرێ‌ مەزن بوو.
پێشمەرگێ‌ شۆڕەشا ئیلونێ‌ زێدەتر گۆت: ل سالێت شێستان دیسا شەرێ‌ مەزنێ‌ هاتیەكرن شەرێ‌ مەتینا بوو و (44) رۆژا ل چیای ماین و مە شەر دكر، ئەگەر بخێرا گوندێن (بەرواری) یا نەبا دا مرین ژ برسا، هەمی جورێن خوارنێ‌ بوومە دهنارتنە ناڤ شەری و هوزا بەرواری رۆلەكێ‌ مەزن هەبوو وی شەری و دانا خارنێ‌ بۆ پێشمەرگەی و پێشمەرگە هەمی هوزا پێك دهات و بێ‌ جوداهی(دۆسكی، بەرواری، سندی و گولی) بوون.
ناڤبری گۆت: جارەكێ‌ دانێ‌ ئێڤاری بوو (عیسێ‌ سوار) دیاركر، كو دێ‌ سبە (ئاسهێ‌) یا بەرواری یا دەن و هندەك چەتە چووبوونە وێرێ‌ و پێشتر هێزێن پێشمەرگەی چوبوونێ‌ و گۆت سوبە دێ‌ چینە هنداڤ گەلیێ‌(میسا بەگێ‌) و هەر ئێك ژ مە ژ لایەكی ڤە دێ‌ هێرش كەتێ‌ و ژ هەر دو لایا ڤە مە هێرش كر، و هەتا نوكە پستالێن لەشكرێ‌ ئیراقێ‌ وی گەلی دا ماینە و گەلەك شەرێن دی ژی مە كرین وەك شەرێ‌ گوندێ‌(ئاسهێ‌، گولیێ‌ سپیی، مەتین، تەنگا بانكێ‌) شەرێ‌ تەنگا بانكێ‌ گەلەكێ‌ مەزن بوو و بتنێ‌ هندەك دار و هەڤرست وێرێ‌ بوون وی شەری ئەم نەشیاین ب سەركەڤین، گوندێ‌(پیرۆمەرا) چەتە هاتبوونە مە و مە شیا خوە دەرباز بكەین.
جاسم بناڤی ئەو ژی گۆت: پتریا شەرێن ئیلونێ‌ پشكداربوویم د نەخوش بوون لێ‌ شەرێ‌ گەلیێ‌ زاخۆ نەخوشترین شەر بوو، و گەلەك تەنگاڤ ب بووم و كەسەك نەمابوو ل هیڤیا من فرۆكان نەهێلا سەرێ‌ خوە بلند بكەین و لەشكرێ‌ ئیراقێ‌ ژی هێرش دكر و هەما مە گۆت ئەڤرۆ سەرمە دەرباز نابیت و دووماهی یا مەیە.
جاسمی ئەو دیاركر كو جوداهی یا شۆڕەشا ئیلونێ‌ ل گەل شۆڕەشا گولانێ‌ ئەو بوویە، شۆڕەشا گولانێ‌ بەرهەمێ‌ شۆڕەشا ئیلونێ‌ بوویە، شۆڕەشا ئیلونێ‌ ئەم دبرسی و تهێنی بووین ل سەر ملێن خەلكێ‌ كوردستانێ‌ و خەلكێ‌ گوندان بووین، گوندێن كوردستانێ‌ نەماینە هەر چەند پێشمەرگە ل مالەكێ‌ وی دەمی خەلكێ‌ برسی بووو خەلكی نان دامە، نوكە بەرفرەهی یە، شەرێ‌ مەتینا جارەكێ‌ پێنچ شەڤ و پێنچ رۆژان نان ب دەست مە نەكەفت، هندەك جاران نان بوومە دهات مە بخوە ڤەدشارت ب شەڤ دا هرچ هێن لدیف بهێنێ‌ وی نانی خوەن.
پێشمەرگێ‌ ئیلونێ‌ جاسم عومەر عەبدوللا، گۆتژی: هەر دو شەرێن (مەتینا و گەلیێ‌) زاخۆ گەلەك نەخوش بوون و چ جان ژ بیرا من ناچیت و ئەوان شەران گەلەك دەنگڤەدان ل سەر ئاستێ‌ ناڤخو و دەرڤە و گەلەك مەزن بوون، وی دەمی حوكمەتا بەعس ئاگەهدار بوو كو ناهێنە شكاندن و مە ئیرادە هەیە و ئەڤ پێشمەرگە یێ‌ خودەتە كوشتن بۆ ئاخ و مللەتێ‌ خوە و بێ‌ هیڤی بوون، وی دەمی خوە وەلاتێن مەزن هایداری هێز و ناڤ و دەنگیا پێشمەرگەی بوون، وی دەمی راگەهاند یا كێم بوو لێ‌ رۆژنامەڤانێن بیانی گەلەك جاران دەنگ و باسێن شۆڕەشێ‌ بۆ دەرڤە ڤە دگوهاستن، و هەتا چەند وەلاتێن عەرەبی ژی هایدار بوون و نیڤەكا پێشمەرگەی دبێ‌ چەك بوون.
هەمان پێشمەرگە گۆت: شۆڕەشا گولانێ‌ گەلەك دبرسی نەبووین و ئەو برساتی چ جاران ژ بیرا مە ناچیت و گەلەك جوداهی شۆڕەشا گولانێ‌ ل گەل یا ئیلونێ‌ هەبوو، شۆڕەشا ئیلونێ‌ ئەم ب هیڤیا خەلكی ڤە بووین و گەلەك برسی بووین و شۆڕەشا گولانێ‌ هوسا نەبوو بەلكو گەلەك جوداهی هەبوو و زێدەتر نان ب دەست پێشمەرگەی كەفت و زێدەتر پشتەڤانی هەبوو و پێشمەرگەی مووچە هەبوو و پێشمەرگە یێ‌ ب خودان بوو.
پێشمەرگێ‌ ئیلونێ‌ جاسم عومەر عەبدوللا، هێشتا گۆت: وی دەمی كەیفا مە دهات دەمێ‌ دشەران دا ب سەركەفتین و شەهید بوون دێ‌ هەر هەبیت لێ‌ سەركەفتن ل شەران دا تشتەكێ‌ گەلەك خوش بوو، ئەڤجا ئەو شەرێ‌ بچوووك با یان مەزن با وی دەمی پێشمەرگە هەمیێ‌ دلخوش بوو، وی دەمی مە بۆ ئاخا خوە دكر نەبو پاران بوو دەفكێن موسا و جلك دایك و بابێن مە بوومە دهنارتە چیایی .
پێشمەرگێ‌ ئیلونێ‌ جاسم عومەر عەبدوللا، گۆت: داخازێ‌ ژ سەركردێن كوردا دكەم چاڤدانێ‌ ل خەلكێ‌ خوە بكەن و بیرا وان رۆژا ل بیرێ‌ بیت دەمێ‌ كەلەخێن پێشمەرگەی ل ئەڤان چیا، بلا چاڤدانا خەلكی هەبیت و پتر چاڤدێری یا خەلكی بهێتەكرن، ڤی مللەتی چەند چاڤدانی لێ‌ بهێتەكرن مافێ‌ وانە، چونكە گەلەك بۆ ڤی مللەتی كریە، شەرێ‌ مەتینی بەرواری یا گەلەك كریە و 44 رۆژان خوارن و ڤەخوارنێن پێشمەرگەی ل سەر گوندێن بەرواری یا بوو.
پێشمەرگێ‌ ئیلون وگولانێ‌ جاسم عومەر عەبدوللا، گۆت: (عیسێ‌ سوار) خودان كەسایەتیەكێ‌ بهێز بوو و پێشمەرگەكێ‌ زیرەك بوو و دیسا پێشمەرگێن باش ژی ل گەل هەبوو تایبەت (سندی) و گەلەك كار بێی (عیسێ‌ سوار) ژی ئەنجامدان و خودان شیان بوون و هەر دو كەسایەتی (عەریف سلێمان و هاشم مێروزی) سەرۆك قول بوون و گەلەك خوش زەلام بوون.
هەمان پێشمەرگە گۆت: بەیانا 11ی ئادارێ‌ ل سالا 1970ێ‌ دەمێ‌ هاتیە راگەهاندن هند كەیفا مە هات و مە تڤنگ هاڤێتن و مە گۆت دێ‌ رابین چینە دهۆكێ‌ و ئەم یێ‌ دخەریب بووین.
پێشمەرگێ‌ ئیلونێ‌ جاسم عومەر عەبدوللا، گۆت: جارەكێ‌ تڤەنگا من خرابوو و چوومە دەف (ئەسعەد خوشەڤی) من گۆتێ‌ تڤەنگا من ب گوهورە گۆت مانێ‌ تڤەنگ نینە، من نەچار كر تڤەنگا من گوهوری و بڤی رەنگی بوو.
هێشتا گوت: ل سالا 1975ێ‌ دەمێ‌ خیانەتكارییا جەزائیر دژی شۆڕەشا ئیلونێ‌ هاتیەكرن هەمی مللەتێ‌ كورد عاجز بوو و هەتا ئەمن و ئستخبارات ژی عاجز بوون، چونكە نانێ‌ وان هاتە برین و گەلەك فێلبازی دكرن و ئەو ژی نەمان، و دەمێ‌ هاتیە راگەهاندن ئەو رێككەفتن خەلكی وەكی بچویكا دكرە گری و جلك ل بەر خوە نەهێلان.

کۆمێنتا تە