عبدولرهحمان مزووری بازێ ههموو كاودانان!
ئارام دهۆكی/كهنهدا
دبیت مامۆستا و رهوشهنبیر و دكتۆر و ڤهكۆلهر…هتد. هندێ ناسیار بیت د ناڤا جڤاكێ كوردستانێ دا، ب تایبهتی ل دهڤهرا بههدینان كو پێدڤی وێ چهندێ ناكهت، ئهم بدهین ناسین و بینین زمان، كانێ ل كیڤه و كهنگی هاتیه دونیایێ و ل كو دهرێ خواندن پلێن زانستی و ئهدهبی ب دهستێن خوهڤه ئانینه. بابهتێ مه پتر یێ ل سهر وێ ئێكێ به كانێ چاوا ئهڤ كهساتیێ وهسا پلیمهت و خۆگوهۆر بۆ دۆزا گهلێ خوه، خوه ماندكریه و ههلبهستهكی ههموو ئهڤرازی و نشیڤیا بوویه بۆ گههاندنا پهیاما خوه یا رۆناهیێ و پری بزاڤ. من ژ مێژه دخواست وهكو مامۆستایهكێ كو مێشكێ من و هزاران خووندكارێن پری زانست و دیرۆك و خهباتا جۆر ب جۆر كری هێژ یێ ساخ قهرهكێ بچووك ل سهر ملێن خوه راكهین، ئهو ژی نه قهره بهلكو ئهم گههاندینه وێ باوهرێ كو ئهم پێنڤیسێ خوه تهرخان بكهین ل ههمبهر كهساتیا وی دا، ژ بهر كو ب باوهریا من ئهو كهسێن مینا مزووری كو گهلهكێن ههیین ل كوردستانێ لێ وهكو پێدڤی ئهم ب خزمهتا وانا نا رابین، مزووری د باوهریا من دا ئێك ژ وانایه یێ كو شیایی دیرۆكهكێ د ژیانا خوه دا تۆمار بكه و چهندین نفشان پێ بگههینه، ئهڤجا چ ب وانهیێن خوه، یان ب هۆزان و بابهتێن خوه ب بزاڤێن خوه دیرۆكی و ڤهكۆلین …هتد.
بزڤرین سهر بابهتێ خوه كانێ بۆ مزووری چاوا خوه كریه بازێ ههمی كاودانان و ل ههر كاودانهكی ب رهنگهكی بهرخۆرد د گهل كریه و ههتا كو ئهڤرۆ ههر بهردهوام د ناڤا رێزێن رهوشهنبیر و نڤێسهر و ئهكادیمیان دا رۆلهكێ بهرز دبینیت. وهكو دیار مزووری چاڤێن خوه ب دونایێ ڤه دكه ل دهوروبهرێن دووماهیێن چلان و دهستپێكا پێنچیان ل سهدێ بووری ل گوندێ ئێتیتیێ، ئهو دهمژی د بۆ دهستپێكا ههستێن نهتهوهی و شۆرهشێن چینایهتی ل دهڤهرێ و كوردستانێ. دهمێ دگههیته ژیێ سنێلهیێ گوندێ وی دئێته سۆتن و بۆ وی روون دبیت كانێ چاوا و بۆ هات سۆتن. وی دهمێ قوتانا مێشكی و دكهڤیته بن زهنگا ناڤێ شۆرهشێ و جاشا و پێشمهرگهی و كورد و حكومهت و..هتد. مالا وان وهكو ههموو گوندیان قهستا دهۆكێ دكهن و وی دهمی ژاری گهلهك یا بهربهلاڤ بوو، لهوا پتریا قوتابیان خواندنگههان دهێلێن و دبنه ههڤكار ل گهل باب و دایكان دا پاریێ ژیانێ پهیدا بكهن. ههرچهنده دبه دایك و بابێن وی قوسیری ل خوه كربن دا كو ئهو بهردهوامبیت، لێ مهرهم ئهڤه كاودانا ئێكى یه كو مزووری وهسا دیاره ژ بیرتیژیا خوه خواندنگهه نه هێلایه و ب ژارى و ژێری ئامادهی بدووماهی ئانیه و رێیا خواندنا بلند گرتیه بهر و ههتا كو زانكۆ ژی ب دووماهی ئانیه. كاودانا دن د سهر هندێرا مزووری دشیا بێژه كو ئهو بۆچی بچه ئهڤراز و ل گهل شۆرهشا ئیلۆنێ پشكدار به مادهم زانكۆیا خوه ب دووماهی دئینه و دكاری بیر ل بهرژهوهندیا خوه بكه و نهچه بن ژیانا پر فشارا شۆرهشێ لێ تێگهها و بۆ ژیانێ و بهرخودانێ و ژیانا ئازاد مینا بازهكی دفره و نا راوهسته ههتا دگه سهر كاریگهرترین بنگههێ شۆرهشێ كو ئهوژی دهزگههێ راگههاندنێ بوو ل دهنگێ كوردستانێ، ب ڤی ئاوای خوه دگهل وی كاودانی ژ درههمینه و وهكو پێدڤی رۆلێ خوه دبینه. كاودانا سیێ كو كاودانهك ههر كاریگهر و ب ترس و پر مفا بوو بۆ گهلێ خوه، ئهو ژی پشتی شكهستنا شۆرهشا ئیلۆنێ بوو، مزووری زانی كو دڤێت كهڤلوژانكێ خوه بگوهۆره و دهست پاڤێژه قهلهم و وهرقا و گۆتنا وانهیان، لهوان پێنڤیسێ وی ل ئالیهك و دو دهوامیا وی ل خواندنگهها بنگهه و شۆرهش كو ئهوژی خواندنگهها (برایهتی) ل حهفتیان و ههشتیان ل سهدێ چووی. ب وی ئاوای مزووری دهستدا نڤێسا هۆزانا ئازاد كو دئێت زمان ژ كهسێن بهراهیێ یێ هۆزانا ئازاد ل دهڤهرا بادینان. خرڤهكرنا پهیڤان و لێكدانا وان جارهكا دی چاند و زمان و شۆرهش ساخكرن ب رهنگهك رهمزی، كی ههبوو گوه ل هۆزانا (ئهگهر ئهز) نه گرتی یان نهخواندی و مییێن سهر و لهشێ وی ههموو گرژ نهبین ب تایبهتی ل خواندنگهها سهلاحهددین د سالێن نایڤا دووێ ل حهفتیان، ئهڤ ژ لایهك دنڤه مامۆستا شیا ب سهدان قوتابیان بكهته كادرێن ئهكادیمی و شۆرهشگێری و دناڤ جڤاكیدا چالاكانه كار بكهن، ئهڤجا نوكه ژناڤ دا یان یێن مینا من ل دووماهیا دونیایێ، هۆسای مامۆستای ئهركێ مامۆستایێ و رهوشهنبیرێ بیر تیژ بره سهر مینا چهندین مامۆستایێن دن ل بن ههرهشا رۆژێن رهشێن بهعسیان و سیخوران دهرباس كر. كاودانهك دن، كاودان ژیانا تالا سالێن نۆتان كو مینا ههموو خێزان و تاكهك كورد دبن پهریشانیا ئابلوق سیاسی و ئابووری و ژ ههموویان مالوێرانتر شهڕێ برا كوژی كو ههستا ههموو تاكهك كورد ههژاند نهمازه كهسهك مینا مزووری خهمخۆرهك هزری، لهوا مزووری بێ دودلی ههستا چوونا ژ دهرڤه كر. مزووری ههر زوو دگۆت دهمان ئهم قوتابیێن وی گهر بۆ من دهرفهت بوو ئهزێ ههرم و دهست ب خواندنێ بكهم ل وهلاتێن پێشكهفتی، ههر چهنده نه ب وی رهنگی كو وهسا ههره، لێ ئهو پێشهات هاتن و ئهوی دیسا مینا بازی خو ل گهل گونجاند و قهستا دهرڤهكر دبیت دو ئهگهر د دلیدا بن، ئێك خوه ژ كاودانێن تهنگاڤیا براكوژیێ دوور خه و گهر دهرفهتا خواندنێ ژی ههبه باشتر. ههلبهت ئهز ڤان بۆچوونان دئیم زمان وهكو بۆچوون كانێ چاوا خوه ل گهل كاودان گونجان د نه وهكو ڤهكۆلهرێن راست كو من پرس ژ مامۆستای كر بن، لهوا گهر كێم زێده د بۆچوونێن من دا ههبن، گهلهك نهكهن مهرهق ههر چهنده ئهو ژی دگرنگن. د ڤێ كاودانی دا دیار دیسا ب دهستكورتیهك دیار مینا ههزاران كوردان قهستا وهلاتیێن ژدهرڤه كر و ل وێرێ وهكو دیار دهمێن خوه قهد بێ مفا نهبرن و رۆلهكێ مهزن د تهمامكرنا بدهستڤه ئانینا دكتۆرایا خوه ئانی و خوه فێر زمانێن و چاندێن دن كر و رۆلهك هێژا د ئاڤاكرنا كۆمهلهیێن جڤاكی و هونهری و ئهدهبی دا كر، هۆسا سهربهخۆیانه بهرخۆرد ل گهل وان كاودانان ژی دا كرن. كاودانێ دووماهیێ كو ب هیڤینه تهمهنهك درێژ ببه د ژیانێ دا. كاودانێ زڤرینا كوردستانێ و رۆل دیتن د ئاڤاكرنا دیمۆكراسی و گهشهدانا ئابووری و زانستی. دیسا ڤه مینا هزارهها رۆلێن كوردستانێ قهستا كوردستانێ كر و د بیاڤێن سهركهفتیێن خوه یێن دهرڤه و ئهزموونا خوه یا پر درێژ د كور و كۆمبوونێن زانستی و ئهندامهتیا كۆمهلا زانیسیا كوردستانێ رۆلێ خوه دگێریت. خهباتكرن و بهردهوامیدان نه تهنێ رێكهكه و ئهو ژی مینا پێشمهرهگهك قارهمان ل بهر سینگی راوهستی د چهپهرێن شهری دا. خهباتكرنا مللی ب گهلهك ئاوایانه و ههموو ژی دفهرن مینا وی قارهمانێ تڤهنگی ژ دل وجان دهلگریت و ههر دهمهكی ئامادهیه كو خوه بكه قوربانی ههبوونا ئاخ پێناسا گهلێ خوه، خهباتكرنا مزووری د ههر قووناغهكا مه ئانی زمان چ ژ هندێ كێمتر نه بوویه مینا ههر قارهمانهكی بهلكی گهلهك جاران ههبوونا وی ب وی ئاوای قارهمان و كادر دروستكرینه ژ بنهبوونێ. ئهز ب هیڤیمه ئهم خوه ل كهساتیێن نخافتی و مینا سهربازهك وون خهباتكری خوه، لێ بكهین خودان، ئهڤرۆ مزووری و سوبه سهدێن دی بینین زمان و هێژی ئهو ساخ بشكۆرهكێ بێخین سهر لێڤێن وان بێژینی یا وه كری مه ل بیره و دیرۆك وێ وه ب سهرفهرازی بینه زمان. ب ئۆمێدم كو شیابم پچهك ژ خزمهتا ههره مهزنا مزووری ب وهی و دروستی ختست بیت بهر چاڤێن خواندهڤانان.
وێنهكێ مزووری ل خواندنگهها برایهتی ل دووماهیا سالێن 70 ل گهل مامۆستا و خوێدنكاران.