فشـار و ڕاسـتیێن دەروونـی
دانـا محەمـەد عەبدولا
ئەم گەلەك شاش د بابەتێ فشارێن دەروونی یێن تێگەهشتین، ئەم هزر دكەین فشار و زۆربوونا وێ نە د بەرژەوەندیا مە دانە و مرۆڤی لاواز دكەن و دویماهیا وێ نەخۆشیێن دەروونینە و شێتبوونە، بەلێ د راستی دا هەبوونا فشارێ د بەرژەوەندیا مرۆڤی دایە، چونكی فشار مرۆڤی بهێز دئێخن هەروەسا فشار پالدەرێن مرۆڤی یێن سەرەكینە بۆ گەهشتن ب ئارمانجا و رابوونا مرۆڤی ب ئەرك و چالاكیان، بۆ نموونە روینشن ژ بۆ خواندنا پەرتووكان زەحمەتیا خۆ هەیە و فشارا خۆ هەیە، بەلێ مێشكی ب هێز دكەن، چونكی مێشك ل بن فشارا هزركرنێ و زانینێ بهێز دكەڤیت، هەروەسا وەرزشكرن یا ب زەحمەتە و فشارە، بەلێ لەشێ مرۆڤی بهێز دئێخیت، چونكی ماسۆلكە دبن گرانیێ ڤە و فشارێ ڤە ب هێز دكەڤن، نڤێژ دبیت زەحمەتیێ بۆ تە چێكەن یان ژی دبیت دەمێ بانگێن نڤێژێ بۆ تە نەیێن گونجای بن، بەلێ كرنا وێ دەروونێ تە ئارام دكەت و بێهنا تە فرەه دكەت و ئیمانا تە بهێز دئێخیت، هەر تشتێ دبن فشارێ ڤە بیت بهێز دكەڤیت نە بتنێ مرۆڤ، بەلكو گیانەوەر ژی، كو هندەك جاران فشارا ترسێ و برسێ وانا نەچار دكەت هێرشێ بكەن یان بەرەڤانیێ بكەن. هەتا نە زیندی ژی، بۆ نموونە ئەلماس د كویڕاتیا ئەردی دا دروست دبیت ل بن فشارەكا مەزن. ژ بەر بەرێخودانا مە یا خەلەت بۆ بابەتێ فشارێ، مرۆڤ بەردەوام پێكۆلان دكەت ل بن فشارێ دەركەڤیت، بەلێ نەشێت ل بن فشارێ دەركەڤیت، چونكی دەمێ مرۆڤ ل بن فشارێ دەردكەڤیت، دچیتە د بن فشارەكا گرانتر یان ژی دژوارتر ڤە و ژ فشارێن گران بۆ یێن گرانتر و هەتا دوماهیێ. بۆ نموونە دەمێ مرۆڤ خوارنا شرینی دهێلێت دا ل بن فشارا خرابیا شرینی دەركەڤیت، دچیتە دبن فشارەكا دویڤە ئەو ژی كو دلێ وی دچیتە خوارنا شرینی، ئانكو ب نەمانا فشارەكێ فشارەكا دی جهێ وێ دگریت و دمینتە سەر مرۆڤی كا دێ چ جۆرە فشارێ هەلبژێریت. هەر دیسا دەمێ مرۆڤ وەرزشێ دهێلیت دا ل بن فشارا وێ بدەركەڤیت، چونكی وەختێ وی پێڤە دچیت، دكەڤیتە د بن فشارەكا دویڤە ئەو ژی تەندروستیا وی تێكدچیت. ل ڤێرێ بۆ مرۆڤی دیاردبیت كو ژناڤبرنا فشارەكێ ب رامانا دویماهیا فشاران ناهێت، ب بۆچوونا من مرۆڤێ بهێز ل فشارێ دگەرن و ل زەحمەتیێ دگەرن و مرۆڤێن لاواز ژ فشاران درەڤن و ل پاریێ ب ساناهی دگەرن، ئەڤجا ژ فشارێ نەڕەڤە بەلكو ئەگەری بزانە كا تو بۆچی د بن ڤێ فشارێ دای.