قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ دێ هێته‌ راستڤه‌كرن

قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ دێ هێته‌ راستڤه‌كرن

1

هه‌ولێر، قائید میرۆ

به‌رپرسه‌كێ رێڤه‌به‌ریا گشتییا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ دژی خێزانێ و ئافره‌تێ بۆ ڕۆژنامەیا ئەڤرۆ دیار کر، هه‌ولێن راستڤه‌كرنا قانوونا توندوتیژیێ هاتینه‌ ده‌ستپێكرن و گۆتژی، هه‌ر ناڤ و نیشانێن قانوونێ هه‌تا دوماهیێ دێ گۆهۆڕین تێدا بهێنه‌كرن و ئێك ژوان خالێن هه‌تا نوكه‌ نه‌هاتیه‌ ئه‌نجامدان دانه‌مه‌زراندنا دادگه‌هێن تایبه‌ت ب ئاریشه‌یێن خێزانێ بوویه‌، كو گوره‌ی قانوونێ پێدڤی لهه‌ر پارێزگه‌هه‌كێ دادگه‌هه‌كا تایبه‌تمه‌ند بهێته‌ پێك ئینان.
ئاری ره‌فیق، جێگرێ رێڤه‌به‌ریا گشتییا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیا خێزانێ دیار كر، ل گوره‌ی په‌یره‌وێ ناڤخۆیێ په‌رله‌مانێ كوردستانێ هه‌رده‌مێ بزاڤ دهێنه‌كرن بۆ راستڤه‌كرنا قانوونه‌كێ یان ده‌ركرنا قانوونه‌كێ دگه‌ل دووماهی هاتنا خۆلا په‌رله‌مانی سفر دبن و گۆت؛ له‌وڕا بزاڤێن زۆر هاتنه‌ كرن قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ بهێته‌ راستڤه‌كرن، چونكه‌ قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ ل سالا 2011 هاتیه‌ ده‌ركرن و چوارده‌ سال ده‌رباز بووینه‌ لسه‌ر ده‌ركرنا ئه‌ڤێ قانوونێ، ل گوره‌ی پیڤه‌ران هه‌ر 10 سالان جاره‌كێ قانوونێ پێدڤی ب راستڤه‌كرنێ هه‌یه‌، ژبه‌ركو گۆهۆڕین په‌یدا دبن و پێدڤی ب گۆهۆڕینان هه‌یه‌.
ئاری ڕەفیق گۆتژی: ل چه‌ند رۆژێن بۆری رێكخراوا ئاسووده‌ كو ئێكه‌ ژ ریكخراوێن كه‌ڤن یێن هه‌رێما كوردستانێ کو د بیاڤێ ئافره‌تاندا كار دكه‌ت چالاكیه‌ك ئەنجام دا، رێڤه‌به‌رێن توندوتیژیێ و به‌رپرسێن نڤیسینگه‌هان و وه‌زاره‌تا كارۆبارێن كۆمه‌لایه‌تی تێدا به‌رهه‌ڤبوون، هه‌تا كه‌سێن شاره‌زایێن قانوونی پشكداربوون و تێدا به‌حسێ هویركاریێن دوباره‌ به‌رهه‌ڤكرنا پرۆژه‌ قانوونه‌كێ هاته‌كرن بۆ راستڤه‌كرنا قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ دژی ئافره‌تێ.
جێگرێ رێڤه‌به‌ریا گشتییا توندوتیژیا خێزانی دیار کر ژی، ره‌شنڤیسه‌ك هاته‌ به‌رهه‌ڤكرن و تێدا هه‌ر ل ناڤ و نیشانێن قانوونێ هه‌تا دووماهی به‌ندا دناڤا قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ گۆهۆڕین تێدا هاتینه‌ كرن، د چوارچوڤێ راپۆرته‌كێ دا به‌رهه‌ڤكریه‌ و گۆت؛ بڕیاره‌ د قۆناغا داهاتی دا كۆمبوونه‌كا دی بهێته‌ ئه‌نجامدان و دگه‌ل لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار دانوستان لدور ئه‌ڤی ره‌شنڤیسێ نوكه‌ هاتیه‌ به‌رهه‌ڤكرن بهێته‌ كرن.
ئاری ره‌فیق ئەو چەندە ژی ئاشكرا كر، ئێك ژ وان خالێن لاواز یێن قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ ناڤ و نیشانێن قانوونێ نه‌، چونكه‌ قانوون سالا 2011 هاتیه‌ به‌رهه‌ڤكرن و ئارمانج تێدا ئه‌ڤه‌ بوو كار لسه‌ر ئاریشه‌یێن دناڤا خێزانێ و ده‌رڤه‌ی خێزانێ ژی بكه‌ت، به‌لێ ده‌مێ قانوون هاتیه‌ په‌سه‌ند كرن و ل گوره‌ی مادده‌ و به‌ندێن قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ ده‌زگه‌هێن په‌یوه‌ندیدار و رێڤه‌به‌ریێن توندوتیژیێ تنێ دشێن كار لسه‌ر ئه‌ڤان ئاریشه‌یان بكه‌ن یێن د چوارچوڤێ خێزانێ دا و گۆت؛ واته‌ هەکە ئافره‌ته‌كێ ل ده‌رڤه‌ی مال ئاریشه‌یه‌ك هه‌بوو یانژی توندوتیژی هه‌مبه‌ر هاته‌ كرن، ده‌زگه‌هێن توندوتیژیێ ب چو شێوه‌یه‌كی نه‌شێن سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل بكه‌ن، ئه‌ڤه‌ژی ئێكه‌ ژ ئاریشه‌یان و نوكه‌ هاتیه‌ رێكخستن و قانوون دێ چاره‌سه‌ریا ئاریشه‌یێن ده‌رڤه‌ی خێزانێ ژی كه‌ت.
جێگرێ رێڤه‌به‌ریا گشتییا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیا خێزانێ، دا زانین کو ئاریشه‌یه‌كا دی نه‌بوونا دادگه‌هێن تایبه‌ت، لگوره‌ی قانوونا به‌رهنگاربوونا توندوتیژیێ پێدڤیە ل هه‌ر پارێزگه‌هه‌كا هه‌رێما كوردستانێ دادگه‌هه‌كا تایبه‌ت ب ئاریشه‌یێن خێزانێ هه‌بیت، به‌لێ لسالا 2011 هه‌تا نوكه‌ ئه‌و دادگه‌هێن تایبه‌تمه‌ند نه‌هاتینه‌ ڤه‌كرن و گۆت؛ هه‌روه‌سا ئاریشه‌یه‌كا دی ب دیتنا من ئێكه‌ ژ ئاریشه‌یێن مه‌زن لگوره‌ی قانوونا سالا 2011 دڤێت ئاریشه‌ بچیته‌ هه‌مبه‌ر دادوه‌ری و پشتی ڤه‌كرنا باده‌كێ ژلایێ دادوه‌ری دووڤدا بهێته‌ هنارتن بۆ لیژنا ئاشتیێ، نوكه‌ دیار بوویه‌ پێنگاڤه‌كا شاشه‌ ده‌مێ ئاریشه‌ په‌یدا دبیت بچیته‌ هه‌مبه‌ر دادوه‌ری و دووڤدا بۆ لیژنا ئاشتیێ بهێته‌ هنارتن، به‌رۆڤاژی پێدڤیه‌ ده‌مێ ئاریشه‌ دهێته‌ تۆماركرن ده‌ستپێكێ بچیته‌ لیژنا ئاشتیێ بۆ چاره‌سه‌ركرنێ و هەکە هات و چو ئه‌نجام نه‌بوون دووڤدا بهێته‌ هنارتن بۆ هه‌مبه‌ر دادوه‌ری، ژبه‌ركو ده‌مێ ئاریشه‌ دگه‌هیته‌ دادگه‌هێ هنده‌ك جاران ئالۆزتر دبیت و رێك نامینن بۆ چاره‌سه‌ركرنێ ل ده‌رڤه‌ی دادگه‌هێ.

کۆمێنتا تە