كـارتێكرنـا فشارا خویـنێ ل سـه‌ر دلـی
دهۆک، بێوار شکری:
د.هەڤال عبدالمحسن عیسی، تایبه‌تمه‌ندیا هویر ب نه‌خۆشیێن دلی و قه‌سته‌رێ دیاركر فشارا خوینێ به‌ربه‌لاڤترین نه‌خۆشییه كو كارتێكرنێ ل دلی دكه‌ت و ل دووڤ ئاماریان هه رسێ مرۆڤان ئێكی فشارا وی یا خوینێ یا زێده‌یه، و فشارا زێده ژ ئه‌گه‌رێ گه‌له‌ك نه‌خۆشیانه و ده‌ستنیشانكرنا وێ یا ب سانه‌هی به، به‌لێ برێیه‌كا باش بزانیت، چونكو ئه‌و نه‌خۆشێ فشارا خوینێ هه‌بیت پێدڤیه هه‌می ژیێ خو ده‌رمانا بخۆت و دروست وه‌رگریت دا كارتێكرن ل سه‌ر دلێ وی نه‌بیت، وگۆت: فشارا درویت پێدڤیه دوازده ل سه‌ر هه‌شتێ كێمتربیت و دناڤبه‌را دوازدێ هه‌تا چواردێ و یا خۆارێ ژ هه‌شتێ تا نه‌هێ دبێژنێ قۆناغا به‌ری بلندبوونا فشارا خوینێ و فشارا خوینێ یا زێده یا سه‌ری ژ چواردێ زێده‌تر بیت و یا خوارێ ژ نه‌هێ زێده‌تر بیت، دڤی ده‌می دا پێدڤیه نه‌خۆش پێگیری چه‌ندین رێنماییان بیت دا كارتێكرنێ ل دلێ وی نه‌كه‌ت، وگۆتژی: 95% ژ ئه‌گه‌رێن بلندبوونا فشارا خوینێ ویراسییه و گرێدایی جیناتایه و 5% گرێدایی نه‌خۆشیێن گۆلچیسكان و غودا سام و نه‌خۆشیێن هۆرومونایه، و پێدڤیه بزانین نه‌خۆشیا فشارا خوینێ نه وه‌ك نه‌خۆشیێن دی یه، چونكو چ نیشان نینن و نه‌خۆش هه‌ست ب چ ناكه‌ت و 50% ژ نه‌خۆشان پێناحه‌سن، ژبه‌رهندێ دبیژنێ كۆژه‌كێ بێده‌نگ و ره‌نگه كاتێكرنێ ل چاڤان و گۆلچیسكان بكه‌ت بێ بزانیت و دێ گه‌هیته قۆناغه‌كێ و دێ سه‌رباررک بو دروست بن و دێ ژ نوی پێحه‌سیێت و ئه‌و ده‌م ژی یێ یێ بوری و دێ چاره‌سه‌ریێن وی ژی ب زه‌حمه‌ت كه‌ڤن، ژبه‌ر ڤێ بێده‌نگیا وێ پێدڤیه بهێته قیاسكرن، و سه‌ر ئێشان و گرانی و گێژبوون و بێهێنته‌نگی ل ده‌مێ هاتن و چوونێ ئه‌ف نیشانه 50% ل ده‌ف وان دمینیت و یا گرنگ ئه‌وه هه‌ر كه‌سه‌ك ب كێمی سالێ جاره‌كێ فشارا خۆیا خوینێ بگریت، چونكو یا به‌رزه‌یه بێ هاژێ هه‌بیت.
د.هەڤال عبدالمحسن عیسی دیاركر ژی ئه‌گه‌ر ماوه‌یه‌كێ درێژ فشارا خوینێ یا زێده‌بیت و نه‌هێته چاره‌سه‌ركرن دێ بیته ئێك ژ ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كی بو زه‌عیفبوونا دلی و كاتێكرنێ دكه‌ت بو گرتنا ده‌مارێن دلی و دبیته ئه‌گه‌رێ سه‌ره‌كی بۆ دروستبوونا جه‌لتا و زه‌بحا و ژ فشارێ یه ده‌مار دهێنه‌گرتن و كارتێكرنه‌كا مه‌زن هه‌یە ل سه‌ر دەمارا سه‌ره‌كی یا ئه‌وێن ژدلی ده‌ردكه‌ڤن و گه‌له‌ك جاران ئه‌و ده‌ماره فره‌هبوون بو دروست دبیت و ره‌نگه كارتێكرنێ ل صه‌ماما بكه‌ت ئه‌وژی فره‌هببن و دروست كارێ خۆ نه‌كەن، وگۆت: فشارا خوینێ كارتێكرنێ ل سه‌ر هه‌می ئه‌ندامێن له‌شی دكه‌ت، چونكو فشارا خۆینێ ده‌ره‌جه یێن هه‌ین ئه‌وێن فشارا وان پیچه‌ك یا بلند دشێن ب پارێزێ چاره‌سه‌ریا خۆ بكه‌ن وه‌ك ئینانا خۆار یا كێشا خۆ و خوارنه‌كا ساخله‌م بخۆت و خۆێ یا زێده بكارنه‌ئینت و وه‌رزشێ بكه‌ت و هاتن و چوونێ بكه‌ت، چونكو ئینانا خوار یا ده‌هـ كیلۆیان دو ده‌ره‌جه یێن فشاری دگه‌ل دا دهێنه خوار، وگۆتژی: ئه‌و نه‌خۆشیێن ئه‌ف خالێن مه گوتین ئه‌نجامدان و فشارا وان نه‌هاته خوار ئه‌و پێدڤی ده‌رمانانه و هه‌ر ئێك ل دووف ده‌رجا وان كا پێدڤی ب چه‌ند ده‌رمانانه و یا دلخۆشكه‌ر دنوكه‌دا ده‌رمانێ هه‌ی دو سێ ده‌رمان د ئێك حه‌ب داهه‌یه، ئێك حه‌ب بو 24 ده‌مژمێرا نه و چ سه‌ربارك بو دروستنابن، و ده‌رمانه‌ك هاتیه دروسنكرن لێ هێش نه‌كه‌فیته دبازاری دا هه‌ر ده‌رزیه‌ك بو شه‌ش هه‌یڤان بۆسالێ هه‌میێ دو ده‌رزیا دێ دانیت و دێ یێ پاراستی بیت، و تووشی چ سه‌رباركان نابیت، دوباره دووفچوونا فشارا خوینێ خالا ساخله‌میا هه‌ركه‌سه‌كی یه.