كورد و كه‌ڤر وه‌رێسێ خه‌لكێ بیانى
بێگومان دیار و ئاشكه‌رایه كو نها ده‌ڤه‌را رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست د گرژى و ئالۆزیان دایه، كو دشێین بێژین ل سه‌ر سێله‌كا شاریایه و ته‌ڤن زۆرێ ئالۆزه ل زۆربه‌ى وه‌لاتێن وێ و ب تایبه‌تى پشتى هاتنا ئه‌ڤا دبێژنێ بابه‌لیسكا بوهارا عه‌ره‌بى وه‌ك دبینین چ ل عیراقێ یان ژى ل سووریێ، هه‌ر وه‌سا ل یه‌مه‌ن و لوبنان بیت، ژ ئه‌گه‌رێ ئالۆزى و ناكۆكیێن به‌رده‌وام د ناڤبه‌را پێكهاتێن ڤان وه‌لاتان دا وده‌ستێوه‌ردانێن ده‌ره‌كى ژ وان ژى توركیا و ئیران وه‌لاتێن كه‌نداڤا عه‌ره‌بى، سعوودیه وه‌ك نموونه هه‌ر وه‌سا د ده‌مه‌كى دا وه‌ك هه‌بوونا رێكخراوا قاعیده یا تیرۆرستى و پشتى هینگێ هاتنا داعش ل 2014، ئه‌و ژى كو چه‌ندین ده‌ڤه‌رێن عیراقێ و سووریێ كونترۆلكرن و راگه‌هاندنا ده‌وله‌تا خیلافه‌تا خوه یا ب ناڤێ ده‌وله‌تا ئیسلامێ ل عیراق و شامێ كو ڤێ یه‌كێ كارتێكرنه‌كا نه‌رێنى و باندۆره‌كا هه‌ره خراب كریه سه‌ر ده‌ڤه‌رێ ب گشتى ژ هه‌مى لایان ڤه، ژ وان ژى په‌یدابوونا قه‌یرانێن سیاسى و ئابوورى و مرۆڤایه‌تى و.. هتد. ئه‌ڤه ژلایه‌كى ڤه و ژ لایه‌كێ دیڤه، ئه‌و ژى كو بابه‌تێ مه یێ پێڤه‌گرێدایه كو وه‌ك یا هه‌ره گرنك ئه‌وه كو دڤێت ئه‌م كورد د ڤى بارودۆخى دا دهشیار بین و دهشیار باینه و ژ هه‌ر ده‌مه‌كێ دیتر مه چێتر ناڤمالیا خوه ئێكگرتى كربا و رێخستبا و ئێكرێزیا خوه پاراستبا و باوه‌ریا خوه ب چو كه‌س و لایه‌نه‌كى نه ئینابا چ لایه‌نێ شیعى بیت یان ژى یێ سوننى بیت یان ده‌ره‌كى بیت تا یێ جیهانى بیت و ب وه‌ریسێ وان نه‌چووباینه كه‌ڤرى، چنكو وه‌ك دبێژن (سیارێ خه‌لكى هه‌ر یێ په‌یایه) ئه‌ڤێ گۆتنێ ژى واته‌یا خوه هه‌یه، ئه‌گه‌ر ئه‌ڤا مه دیتى نه‌دهاته د رۆژه‌ڤێ دا ژ وان ژى بۆیه‌رێن ل ڤێ داویێ ل كه‌ركووكێ و ده‌ڤه‌رێن كێشه‌دارل 16\10\2017 كو ئه‌ڤه هه‌مى ڤه‌دگه‌رێت بۆ ئه‌ڤ چه‌ندنا مه ئاماژه بێ داى. چنكو مه بڤێت و مه نه‌ڤێت ئه‌م كورد ژى ڤێ گاڤێ یێن ل سه‌ر ئه‌ڤ سێلا شاریاى ئه‌ڤا مه به‌حس ژێ كرى، چنكو وه‌ك دبینن دوژمنێن مه دده‌ته نگاڤیان دا دێ بۆ مه ده‌ستێ برایینیێ درێژ كه‌ن و دێ په‌یوه‌ندیێن خوه ل گه‌ل مه نۆرمال كه‌ن به‌س گاڤا بۆخوه ب ده‌رفه‌ت دیت یانژى گاڤا پیچه‌كێ به‌ر پێ خوه دیت و خوه ل سه‌ر پیان گرت، دێ ره‌فتارێن خوه ل گه‌ل مه گوهۆرن و دێ ب زه‌مانێ زڤر ره‌فتارێ و سه‌ره‌داریێ د گه‌ل مه دا كه‌ن و هه‌ر گاڤه‌كا مه كوردان كێشه‌یه‌ك یان ئارێشه‌یه‌ك ژى په‌یدابوو ل گه‌ل لایه‌نه‌كى ل عیراقێ چ شیعه بیت یان سوننه بیت، وێ گاڤێ ژبه‌ر مه كوردان دێ بنه ئێك كو ئه‌م كورد هه‌ر ده‌م وان دكه‌ین ئێك و هه‌ر د ڤى چارچووڤه‌ى دا ئه‌و ژى كو هه‌ر كه‌سكى یان هه‌ر لایه‌نه‌كى كو بڤێت بسه‌ربكه‌ڤیت یان ئه‌نجامێن باش ب ده‌ستخوڤه بینیت و ب تایبه‌تى دهه‌لبژارتنان دا، دێ بینى كو دێ دژایه‌تیا كوردان كه‌ت ئه‌ڤه ژى قه‌ده‌را مه كوردانه كو ئه‌م دبینه ئه‌گه‌رێ ئێكبوونا وان. واته كو چ جاران عه‌ره‌ب عه‌ره‌بان ناده‌نه ب مه كوردان ئه‌گه‌ر ئه‌م خو وان بكه‌ینه دبیبیكا چاڤێن خوه‌دا و د هه‌ر هه‌ڤكێشه‌كێ دا ئه‌م كورد ده‌ردكه‌ڤین د بیانى و ل ده‌ره‌ڤه‌ى بازنه‌ى و د بێ پرسیار و د بێ مام خال. هه‌ر د ڤى كڤانى دا وه‌سا دیاره سه‌پاندنا بارودۆخى ژى یێ بوویه فاكته‌ره‌ك كو ب ڤێ ئێكێ رابن، ئاشكه‌رایه كو زۆربه‌ى وان ئه‌ون كو هێشتا نه‌شێن بێژن هه‌رێما كوردستانێ (كو دبێژن شمال العراق) ژبه‌ر كه‌ربوكینا وان یا شۆفێنى و هه‌ر وه‌سا په‌یڤا پێشمه‌رگه د ده‌ڤێ وان را ناهێت كو پێشمه‌رگه ئه‌وه یێ به‌ره‌ڤانى ژئاخا عیراقێ كرى ب گشتى و بێ جوداهى ئه‌گه‌ر دا ڤێ گاڤێ ژى زۆربه‌ى باژێر و باژێركێن وان دبن كونترۆلا داعش ڤه‌بن كو ڤى پێشمه‌رگه‌ى نوونه‌راتیا هه‌مى جیهانێ دكر د شه‌ڕێ داعش دا و ئه‌فسانه‌یا داعش شكاند كو هه‌ر ئه‌وبوون ل سه‌ر ده‌مێ رژێما سه‌دامى د ڤه‌حه‌واندى بوون ل كوردستانێ و رێز لێ دهاته گرتن، به‌س ئه‌ڤه ئه‌و جۆره مرۆڤن یێن به‌ران دهاڤێژنه كانیا ئاڤداى كو هنده‌ك جاران نانێ مرۆڤى ژى دبیته به‌لا سه‌رێ مرۆڤى. كو مخابن ۆ، چونكو د درێژاهیا دیرۆكێ دا هه‌رده‌م باب و باپێرێن مه هه‌ر ڤان عه‌ره‌بان رۆژه‌كێ ژى ده‌ستێ دلۆڤانى و براینیێ بۆ نه‌درێژكریه و هه‌رده‌م زولم و سته‌م و فێلبازى و نه‌حه‌قێ لێ كریه و دێ هه‌ر كه‌ن، هه‌ر گاڤه‌كا ده‌رفه‌ت بۆ چێبوو واته كو دڤێت ئه‌م بزانین كو چ جاران دوژمنێ بابێ نابیته دۆستێ كوڕى و هه‌ر وه‌سا سه‌باره‌ت تورك و عه‌جه‌مان ژى ب هه‌مان ره‌فتار سه‌ره‌ده‌رى ل گه‌ل مه كوردان كریه و مه گه‌له‌ك رۆژانێن ته‌حل و ره‌ش د گه‌ل دا بۆراندینه و سه‌ربۆرێن نه‌خۆش مه د گه‌ل دا هه‌نه، د درێژاهیا دیرۆكێ دا كو ئه‌م تووشى چه‌ندین تراژیدیا كرینه و هه‌رده‌م ب زه‌مانێ هه‌ره‌شه و توندوتیژیێ سه‌ره‌ده‌رى د گه‌ل مه دا كریه، چونكو مه كوردان باوه‌ریا خوه پێ ئینایه ژ بۆ نموونه وه‌ك مه دیتى رێككه‌فتنامه‌یا خیانه‌تكاریا جه‌زائیر ل سالا\1975 و ژناڤبرن و سه‌ركوكرنا چریسكا شۆره‌شا ئیلۆنێ و سه‌ركوتكرنا سه‌رهلدانا بهارا سالا1991 و بۆیه‌رێن كه‌ركووكێ و ده‌ڤه‌رێن كێشه‌دار وه‌ك مه ئاماژه پێ داى ل 16\1.\ 2017 ژێر ناڤێ پرۆسه‌یا سه‌پاندنا یاساى و ببهنه یا ریفراندۆمێ كو ئه‌مریكا وه‌لاتێن زلهێز یێن بریار د ده‌ستان دا رێك دایه دوژمن و نه‌حه‌زێن كوردان و پشتا خوه دایێ كو وه‌سا دیاره هه‌ڤالینیا وان وه‌كو دیوارێ ل سه‌ر به‌فرێ یه كو ئه‌م كورد بۆخوه سه‌ربۆران ژێ ناوه‌رگرین هندێ ئه‌ڤ ئه‌مریكایا بێ وژدان و نه‌خودان هه‌لویست هه‌رده‌م فێلبازیان ل هه‌ڤال و هه‌ڤپه‌یمانێن خوه ده‌ت ئه‌م كورد وه‌ك نموونه و ئه‌م هه‌ر ده‌م باوه‌ریا خوه پێ دئینین، ژ به‌ر كو ئه‌م كورد ملله‌ته‌كێ ساده‌ینه و دلۆڤانین و خودان بیروباوه‌رین، ئه‌ڤجا ل ده‌ڤ كوردان كو لایه‌نێ به‌رامبه‌ر ژى وه‌ك خوه ددانن ئه‌ڤه‌یه هه‌لویستێ وه‌لاتێن بریار د ده‌ستان دا و زلهێز و نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتى و جڤاتا ئاسائیشا نیڤده‌وله‌تى و رێكخراوێن گرنگیێ دده‌نه مافێ مرۆڤ و مرۆڤاتیێ و ملله‌تێن هه‌ژار و ته‌په‌سه‌ر و بنده‌ست كو نه‌خودان هه‌لویست بوون و چاڤێن خوه ل ڤان ره‌فتارێن ڤێ داویێ ل كه‌ركووكێ و ده‌ڤه‌رێن كێشه‌دار نقاندین و ئه‌م كورد هێلاینه ب تنێ د ده‌ستێن ڤان گرۆپێن توندره‌وێن گرێداى ب ئیرانێ ڤه كو رۆژانه بكارێن پێشیلكارانه رادبن دژى مرۆڤایه‌تیێ و مافێ مرۆڤ كو ئه‌م كورد بووینه ئارمانجێن هۆڤانه یێن عه‌ره‌بێن شۆفینى و ڤان گرۆپێن توندره‌و ل عیراقێ وب پشته‌ڤانیا راسته‌وخوه یا رژێما ئیرانا سێداره‌دانێ و نه‌ڤیێن ئه‌تاتوركى كو بۆ مه كوردان دیار و ئه‌شكه‌رابوو كو مه كوردان كه‌سه‌ك نینه، ژبلى پێشمه‌رگه‌ى كو د ناڤ خوینا هه‌ر كورده‌كى دایه كو هه‌ستا نه‌ته‌وه‌یێ ل جه‌م هه‌بیت و هه‌ر وه‌سا چیایێن مه كو هه‌ر ده‌م هه‌ڤال و هه‌ڤ سه‌نگه‌رێن مه‌نه. ل دووماهیێ مه پێدڤى ب ئێكرێزیه‌كا باش هه‌یه و بیر و باوه‌ره‌كا راست و دروست و موكوم و هه‌ر ئێك ژ مه ته‌فشیێ به‌روكێ خوه نه‌بیت و باوه‌ریا خوه ب كه‌سه‌كێ نه‌ئینین و ب وه‌ریسێ كه‌سه‌كێ نه‌چینه كه‌ڤرى دابشێن د پاشه‌رۆژێ دا ببینه خودان ئێك گۆتار و ئێك ده‌نگ بین و ببینه ئێك سه‌نگه‌ر د رێیا دوژمن و دوژمنكاران دا چونكو ئه‌ڤا چووى چو نازڤرته ڤه دڤێت بخوه مفایى ژێ وه‌ربگرین و پتر مه ژ دو چاڤان و دو گوهان هه‌بن و ب عه‌قلانه سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل بارودۆخى بكه‌ین و ئه‌م ل دووڤ فیتكا و حه‌ز و ئاره‌زویێن چ كه‌س و چ لایه‌نان نه‌چین و كار نه‌كه‌ین كو دڤێت د ڤێ هه‌ڤكێشه‌یێ دا مه كوردان هه‌لویسته‌كێ هه‌ڤسه‌نگ هه‌بیت هه‌مبه‌ر هه‌ر كێشه‌یه‌كێ د پاشه‌رۆژێ دا.
