كورد و نه‌خشێ نوو یێ رۆژهه‌لاتا ناڤین
ره‌وش به‌ر ب وێ چه‌ندێ ڤه دچیت كو رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست یا ژێكڤه دبیت و سایكس پیكۆیه‌كا دی دروست ببیت و چه‌ندین وه‌لاتێن دی ببنه ئه‌ندامێن نوو د جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی دا. ل ده‌مێن پێداچوونان ل لاپه‌رێن دیرۆكێ بكه‌ین و فه‌رهه‌نگا مێژویا جیهانێ ببینین دێ زۆر تشتێن سه‌یر و نه دادپه‌روه‌رانه بۆ مه دیار بن و ئه‌و لایه‌ن و جهێن بووینه قوربانی به‌رژه‌وه‌ندیێن تایبه‌ت هێنه پێشچاڤ و زۆر جاران ژی نه‌خشه و ستراتیجیه‌ت هاتیه گوهۆرین ژ بۆ جێبه‌جێكرنا به‌رژه‌وه‌ندیێن هنده‌ك لایه‌نان. بۆ نموونه (د. جێرمی سۆلت) د پرتووكا خوه دا یا ب ناڤێ (تفتیت الشرق الاوسگ)دبێژیت, ل وه‌لاتێ ل ناڤبه‌را هه‌ردو ریباران دا ده‌وله‌ته‌كا نوو هاتیه‌چێكرن و ل ده‌مێ ل چه‌رخێ (16) به‌غدا هاتیه ستاندن ل وی ده‌می ده‌ڤه‌ر یا دابه‌شكری بوو وه‌كو پارێزگه‌هێن ئوسمانی ئانكو (ویلایه‌ت) و ئه‌ردێ بوویه عیراق زۆر كۆمێن مرۆڤان ژ هۆز وملله‌ت و نه‌ته‌وه و ئایینان لێ دژیان و ئه‌ڤ پێكڤه هاتنه گرێدانه ژبه‌ر گازێ بوو ئه‌گه‌ر نه چ رامان ومانه نه‌بوون بۆ گرێدانا ڤان ده‌ڤه‌ر و مرۆڤان. بیرێن گازێ ب سه‌ركه‌فتیانه ل ده‌ڤه‌رێن كه‌ركووك ل سالا (1927) هاتنه كۆلان و گاز هاته ده‌رخستن و ڤه‌گوهاستن ب بۆرییان بۆ فه‌له‌ستین و سووریێ و به‌رهه‌مئینانا گازێ به‌رفره‌ه بوو هه‌تاكو به‌سرا و مووسل ژی ڤه‌گرتی و پتر حه‌ز و ڤیانا دوژمنان ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێن كوردان زێده بوو و ئه‌و مرۆڤێن ل سه‌ر ڤی یه‌ده‌كێ مه‌زنێ گازێ ل ناڤبه‌را هه‌ردو رووباران دژیان ئه‌و تێكه‌له‌یه‌كێ ئایینی و نه‌ته‌وه‌یی و هۆزاتی بوون و ژ بوسلمانێن سونی و كورد و عه‌ره‌ب و توركمان و كریستیان و هه‌می ئایینێن جودا و كێمه نه‌ته‌وه و هۆز بوون. هه‌روه‌سا ئێزیدی و جوهی و هنده‌ك ژ كوردێن شیعی و مه‌زهه‌بێن جودا بوون. هه‌ر ژ كه‌ڤندا دا مووسل و كه‌ركووك و ده‌ڤه‌رێن دی یێن كوردانه لێ ژێ هاتینه ستاندن. سه‌باره‌ت كوردان مووسل و كه‌ركووك و ده‌ڤه‌رێن دی ب مولكێ خوه دزانن و ب تایبه‌ت كه‌ركووك پشكه‌كا نه‌ژێكڤه‌كری یه ژ وه‌لاتێ مێژویێ كوردان ئه‌وێ كو رۆژه‌كێ ژ رۆژان هه‌ر دێ هێته ب سه‌ر ده‌وله‌تا كوردسانێ یا سه‌رتاسه‌ری و سه‌ربه‌خوه ڤه. ئانكو وه‌كو ل سه‌ری مه ئاماژه پێ كری و ل دووڤ بۆیه‌رێن ده‌ڤه‌رێ و ب تایبه‌ت ل رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست بۆیه‌ر پتر گه‌رم بووینه و نوكه گه‌رمتر لێ هاتینه و ئه‌و ژێده‌رێن كو به‌حسا چێكرنا چه‌ندین ده‌وله‌تان كری ل رۆژهه‌لاتا ناڤین نوكه نیشانێن وێ چه‌ندێ دیار دبن و ل دووڤ وی نه‌خشه‌یێ ل سالێن بۆری ژ په‌نتاگۆنا ئه‌مریكی ده‌ركه‌فتی كو تێدا عیراق ببیته سێ زۆن ئه‌و ژی زۆنا كوردی و شیعی و سنی و پشتی په‌یدابوونا شه‌ڕێن گران ل ده‌ڤه‌را سونی و كوردان ل عیراقێ ئه‌ڤه وێ چه‌ندێ دسه‌لمینیت كو ده‌م نێزیكه ژ بۆ ژێكڤه‌بوونێ. هه‌روه‌سا داخویانیێن مه‌زنه به‌رپرسێن وه‌لاتێن مه‌زن مینا ئه‌مریكا و بولگاریا و ئه‌لمانیا و فره‌نسا و توركیا ل سه‌ر دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا كوردی كو ل (22/5/2015) سه‌رۆكێ تركیا ب ئاشكه‌رایی بۆ میدیایا جیهانی گۆت ئه‌م نه دژی دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا كوردینه نه‌مازه پشتی بزاڤێن بارزانی یێن بێ راوه‌ستیان ژبۆ راگه‌هاندنا سه‌رخوه‌بوونێ و وێ پێشوازیا ل جه‌نابێ وی دئێته‌كرن وه‌كو سه‌رۆك ده‌وله‌ت نه سه‌رۆكێ هه‌رێمه‌كێ و بلندكرنا ئالایێ پیرۆزێ كوردستانێ. دیسا ل یه‌مه‌نێ و په‌یدابوون و گرتنا ده‌ستهه‌لاتێ ژ لایێ حوسییان ڤه و هێرشێن سعوودیێ ئه‌ڤه ژی گرۆڤه‌كێ ب هێزه بۆ ژێكڤه‌بوونێ، دیسا ل ده‌ڤه‌رێن سووریێ، تركیا، ئیرانێ، لیبیا و لبنانێ بۆیه‌ر غاردانێ دكه‌ن و ب له‌زتر لێ هاتینه و به‌ر ب ژێكڤه‌بوونێن رۆژهه‌لاتا ناڤینن, هه‌ر دیسا ل هه‌می ده‌ڤه‌ر و جهان ژێك نه‌گرتنێن مه‌زهه‌بی و ئاینی و نه‌ته‌وه‌یی و ده‌ڤه‌ری سه‌رێ خوه هه‌لدایه. دیسا سونی و شیعی و سابئه‌وعه‌له‌وی و جه‌ركه‌س و درۆز و كریستیان و ئیزدی و بسلمان و هتد. ب هه‌ڤدو ڤه ماینه و هه‌می داخوازا مافێن خوه یێن نه‌ته‌وه‌یی و ئایینی و مه‌زهه‌بی دكه‌ن. چاوا مه به‌حسكر كو مووسل كه‌فته ب سه‌ر عیراقێ ڤه و بوویه تشته‌كێ ئاسایی نوكه ئاسانتره كو ڤان ده‌ڤه‌ران ژێكڤه‌بكه‌ن و سه‌رخوه‌بوونێ بده‌نی ل دووڤ رێكه‌فتنامه‌كا نێڤده‌وله‌تی, هه‌می ملله‌ت و نه‌ته‌وه و ئایین و مه‌زهه‌ب ب مافێن خوه شاد ببن، ژ لایه‌كێ دی ڤه به‌رژه‌وه‌ندیێن وه‌لاتێن زلهێز ژی ل رۆژهه‌لاتا ناڤین دێ بده‌ستڤه‌ئێن، چونكو جڤاكێ نێڤده‌وله‌تی و وه‌لاتێن زلهێز گرنگیا رۆژهه‌لاتا ناڤین دزانن و ئه‌و هه‌می مفا و سامان و ئایندێ د ڤێ ده‌ڤه‌رێ دا هه‌یی ژ هه‌می ئالیان ڤه. ل داویێ دخوازین ئومێد و خه‌ونا ملله‌تێ كورد بهێته بجهكرن و ئه‌و سته‌ما ب درێژاهیا سالان ل كوردان هاتیه كرن و بێ به‌هریا وانان ژ كێمترین مافێن وان كو ببنه وه‌لاتیێن ده‌وله‌ته‌كا سه‌ربه‌خوه و هه‌ست ب وه‌لاتیبوونێ بكه‌ن و كورد ژی ببنه خودان ده‌وله‌ته‌كا سه‌ربه‌خوه خودان ئالایه‌ك تایبه‌ت كو ل ناڤه‌ندێن جیهانێ بهیته بلندكرن و دانپێدان پێ بهێته‌كرن.
