كۆچا ملیونی و بریارا 688
محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدی
پشتی بۆرینا 23 رۆژان ل سه‌ر راپه‌رینا ئادارا سالا 1991 یا پیرۆز، رژێما عیراقێ یا گۆربه‌گۆر ده‌ست ب هێرشێن سۆپایی كر ل سه‌ر باژێر و باژێركێن كوردستانێ ب فرۆكێن هێلیكۆبته‌ر و تۆپ و زریپۆشان. خه‌لكێ مه یێ شه‌رفمه‌ند نه‌چاربوو ده‌ست ب كۆچا ملیۆنی كر ل 28/3/1991 و به‌ر ب ده‌وله‌تێن جیران ڤه چوون، توركیا و ئیران و سووریا، مه‌ترسی ژ سته‌مكاریا رژێمێ و كارێن چه‌په‌ل ئه‌وێن ب سه‌رێ كوردان ئیناندی دوباره بكه‌نه‌ڤه، كۆچا ملیۆنی ب وان رۆژێن سه‌خت دژوار و روودانێن دلته‌زین و برس و ره‌ڤینێ بێ جه و باگه‌ه و په‌یاده ل ژێر سه‌قایه‌كێ پر به‌فر و باران، زه‌میر و وژدانا جیهانێ هه‌ژاند، كو بوو ئه‌گه‌رێ ده‌رچوونا بریارا ژماره 688 ل 5 نیسانێ ژ جڤاتا ئاسایشا نه‌ته‌ویێن ئێكگرتی، تێدا هه‌موو كارێن سته‌مكاریێ و نه‌ره‌وا ئه‌وێن خه‌لكێ سڤیل ژ ئاكنجێن شارستانی یێن عیراقێ و ده‌ڤه‌رێن كوردان یێن ئاكنجیان، ئیدانه و رسواكرن كو ئه‌ڤه ده‌قێ بریارێ یه. ل په‌ی برگا حه‌فت ژ مادێ سێ ژ یاداشتناما نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی و ئه‌رك و به‌رپرساتیێ دانینه به‌رچاڤێن خوه، ئه‌وێن یاداشتنامى دا و ئاماژه پێ دای، و نه ئارامیا مه یا هه‌ستیار ژ ئه‌گه‌رێ كارێن سته‌مكاریێ ئه‌وێن ئاكنجیێن عیراقێ تووشپێ دبن ل سه‌رانسه‌ری عیراقێ، هه‌ره‌سا ل ڤان ماوێن دووماهیێ ده‌ڤه‌رێن كوردان یێن ئاكنجیێ، بۆ ئه‌گه‌رێ چوونا ژمارێن مه‌زن ژ كۆجبه‌ران وه‌ك پێلا به‌رب توخیبێن توركیا و ده‌ربازبوون، ودووڤچوونا فرۆكان و ده‌ربازبوون ژ توخیبان كو ئه‌ڤه‌ژی گه‌فان ل ئاشتیێ و ئازادیێ و ئاسایشا ده‌ولی دكه‌ن ل ده‌ڤه‌رێ. و هه‌ست ب داخباریێ ژ تووشبوونا مرۆڤان ل وێرێ ژ حاله‌تان، پشتی پێداچوون ل سه‌ر هه‌ردو راپۆرتان ئه‌وێن بلندكرین ژ لایێ نوونه‌رێ فره‌نسا و یێ توركیا ل نه‌ته‌ویێن ئێكگرتی ل سێی نیسانا 1991، هه‌روه‌سا هه‌ردو راپۆرتێن ئه‌وێن نوونه‌رێ كۆمارا ئیرانا ئیسلامی یێ هه‌رده‌م ل نه‌ته‌ویێن ئێكگرتی ل رۆژێن 3 و 4 نیسانا 1991. دزڤرنه دوپاتكرن ب بێگریا هه‌موو ده‌وله‌تێن ئه‌ندام ب ئاساییش و ئاشتی و سه‌ربه‌خویا سیاسی یا عیراقێ و هه‌موو ده‌وله‌تێن ده‌ڤه‌رێ، دا نینه به‌ر چاڤێن خوه راپۆرتا سكێرتێرێ گشتی ل 5 ئادارێ 1991 و ئه‌ڤێ بریاریێ ئه‌ڤا هاتی. 1ـ جڤاتا ئاسایشێ ئیدانا كارێن سته‌مكارێ دكه‌ت ئه‌وا ئاكنجیێن شارستانی یێن عیراقی ل پرانیا ده‌ڤه‌رێن وه‌لاتی، كو ل ڤان رۆژێن دووماهیێ ده‌ڤه‌رێن كوردی یێن ئاكنجیێ ڤه‌كرت. 2ـ جڤات داخوازێ ژ عیراقێ دكه‌ت راوه‌ستاندنا كریارین سه‌ركوت وه‌ك پشكداری ژ وێ بۆ ناڤبرنا مه‌ترسی ئه‌وا گه‌فان ل سه‌ر ئاشتیێ و ئاسایشێ ل ده‌ڤه‌رێ دكه‌ت، و جڤات هه‌موو ئه‌و ده‌ربرینه ب هیڤی و ئۆمێد ب گفته‌گۆیا رابن ل دوور دابینكرنا مافێ مرۆڤان و مافێ سیاسی یێ هه‌موو هه‌ڤوه‌لاتیێن عیراقی. 3ـ داخواز ژ سكرتێرێ گشتی بهێته‌كرن بۆ به‌رده‌وامبوونا بزاڤ و چالاكیێن مرۆڤایه‌تی، و رابیت ب له‌ز ب هنارتنا شانده‌كێ دى بۆ ده‌ڤه‌رێ چ گاڤا بریار پێدڤی ڤێ چه‌ندێ بیت. و پێشكێشكرنا راپۆرته‌كێ ل دۆر ره‌وشا ئاكنجیێن شارستانی یێن عیراقی. نه‌خاسمه كوردان ئه‌وێن ل به‌ر هه‌موو جۆرێن سته‌مكاریێ ل سه‌ر ده‌ستێ ده‌ستهه‌لاتا عیراقێ. 4ـ هه‌ر وه‌سا داخواز ژ سكرتێرێ گشتی بهێته‌كرن، بكارئینانا هه‌موو داهاتیێن ل ژێر ده‌سهه‌لاتا وی ئانكو ره‌فتارا وی، و ژ وان داهاتیێن رێكخراوێن نه‌ته‌وه‌یێن ئێكگرتی یێن په‌یوه‌ندیدار بۆ دابینكرنا پێدڤیێن په‌نابه‌رێن عیراقی ب له‌ز، هه‌روه‌سا بۆ ئاكنجیێن عیراقی یێن په‌نابه‌ر. 5ـ هیڤخواز ژ ده‌وله‌تێن ئه‌ندام و رێكخراوێن مرۆڤایه‌تی پشكداریێ د كارێن هه‌وارهاتنێن مرۆڤایه‌تیێ بكه‌ن. 6ـ داخواز ژ عیراقێ بكه‌ن هاریكار یێ ل گه‌ل سكرتێرێ گشتی بكه‌ت سه‌خمه‌راتی ئه‌نجامدانا ڤان مه‌ره‌مان. 7ـ بریاردان بابه‌ت ل خشتێ كارێ وی بیت. ئه‌ڤچا بلا كۆچا ملیۆنی ب وێ بریارێ بمینیت سه‌ربۆره‌كا كاریگه‌ر و هه‌ستیار بۆ ئێكرێزی و ته‌ڤایێ و ریفراندۆمه‌كا زێندی د ناڤ ملله‌تێ مه دا پێخه‌مه‌ت ده‌ستڤه‌ئینانا مه‌ره‌مێن داخوازكرین و مافێ خوه یێ ره‌وا و سه‌ربه‌خوه‌یێ، كو ببنه به‌لگه‌نامێن ره‌گه‌ز و بنه‌مایێن ده‌وله‌تبوونێ.
