كۆچا ملیۆنی سه‌لماند ئیرادا گه‌لان ژهه‌می ئیرادا مزنتره
به‌ری 25 سالان ول 28-3-1991 وژدانا خه‌لكێ جیهانێ هاته هه ژاندن. و ئه‌وێن نه‌دزانی زانی كو ملله‌ته‌كێ هه‌ی كوردن یێن توشی گه‌له‌ك راهات وكارێن نه‌مروڤایه‌تیێ ئه‌وێن دیار جه‌م هه‌میا دژی شه‌رعییه‌تا دوه‌ولی. تا كیمیابارانكرنێ و جینوسایدیێ. ژلایێ رژێمێن دكتاتور وسیته‌م كارڤه تانوكه بێ كیان و ده‌وله‌تن. كو ب كوَچا ملیوَنی یا 28 ئاداراسالا1991 ملله‌تێ كورد بوَ خه‌لكێ جیهانێ دیاركر وسه‌لماند كو ئیرادا گه‌لان ژبلی ئیرادا ره‌ب العاله‌مینی ج ئیراده ژێ مه‌زنتر نینن. وه‌ك ڤولكانه‌كێ یه وجه‌نگه‌كێ دژواره هه‌لگرێ چه‌كه‌كێ گرانه. شیرهو گه‌لهێن سیته‌م كارا و ره‌گه‌ز په‌رستا وداگیركه‌راد په‌لخینیت وقه‌یدو زنجیرا اشكێنیت. ما ده‌م ملله‌ت خودانێ خوَ ئیراده وبریارێ یه ب ئێك دل وده‌نك و هه‌لویست وئارمانج. له‌ورا كوَچا ملیونی وه‌ك هه‌وچه‌رخانه‌كا مێژوویه درێبازا بزاڤا رزگاری خوازیا كوردی. نامه‌ك و وانه‌كا كوردایه‌تیێ یه بوَ سه‌ر به‌خویێ و ده‌وله‌ت بوونی. جه‌ماوه‌رێ كوردی هه‌می پێكڤه بیرو كال. گه‌نج ولاو. ژن وپییاو. رابونه سه‌رخو وه‌ك شێران و ئه‌لهویێن چیا (هه‌یی ونه‌یی هێلان )كرنه قوَربانی بوَ خاك وه‌لات ونیشتیمانی كوردستان ومافێ خوَ یێ ره‌وا و قه‌ستا ده‌وله‌تێن جیران كر ( ئیران وتوركیا ) وه‌ك په‌یاده ب سه‌دان كلیلمێتران. وژماره‌كا كێم قه‌ستا كوردستانا روَژئاڤا كرن. بشتی سه‌رهلدانا ئادارا1991ب 23 روَژان. ل ژێر سه‌قایه‌كێ سه‌خت یێ پر هروَبا وبه‌فرو باران وترس وبرس وسه‌هما رژێما گوربه‌گور كو سوپایێ خوَهنارته كوردستانێ وده‌ستب كارێن خوَ یێن دژاتیێ ونه مروڤایه‌تی وه‌كوسییاسه‌تا هه‌رجار. هه‌روه‌سا سه‌دا كوجبه‌ران ژ خه‌لكێ مه كوردان بوونه قوربانی ول ناف ئاخا كوردستانا باكوَر هاتنه ڤه‌شارتن. لێ سه‌ره‌رایی ڤێ هه‌می چه‌ندێ ئیرادا ملله‌تێ كورد ژڤێ هه‌میێ مه‌زنتربو وهێزتربوَ كو كوَچا ملیوَنی دهێتن وه‌ك. مه‌زنترین ریفراندوم بوَ سه‌ربه‌خویێ وچاره‌نڤیسی. پرانیا ده‌وله‌تا وخه‌لكێ جیهانێ بوونه هه‌ڤال دوستێن كوردان كو به‌رێ چییایێن كوردستانێ بتنێ هه‌ڤال دوستبوون وه‌كو هاتییه گوَتن ژلایێ بابێ روَحی یێ نه‌ته‌وا كورد بارزانی مسته‌فا. ده‌رچونا بریارا ژماره 688 ل 5 نیسانا 1991 ژ لایێ جڤاتا ئاسایشێ ( مجلس الامن )كو هه‌می كارێن سیته‌م كاریێ و نه‌مروڤایه‌تی رسواكرن (ئیدانه‌كرن) و ئێكسه‌ر بهێنه راوه‌ستاندن وهنارتنا شانده‌كێ نه‌ته‌وه‌یێن ئێگرتی بوَ دووف چونێ وبلندكرنا راپورته‌كێ سه‌ر حال قه‌یران بێ سه‌روبه‌ریا عیراقیا ب تایبه‌تی كوَردان. ده‌رچونا بریارا ده‌ستنیشانكرنا كوردستانێ ده‌ڤه‌را ئارام ل دووف هێلا 36 وقه‌ده‌غه‌كنا فروكڤانیێ ل ئه‌سمانێ كوردستانێ. هاتنا ژماره‌كا رێكخراوێن خێر خواز وپیشه‌یێ وپێشكیشكرنا ده‌ستێ هاریكاریێ. ده‌وله‌تێن هه‌فپه‌یما ب رووله‌كێ مێژوییومروڤایه‌تی وبه‌رگری رابوون ل ده‌ڤه‌رێ. ئه‌فجا بلا ب ڤێ هه‌لكه‌تا مێژوویی یا بوَرینا 25 سالان ل سه‌ر كوَچا ملیونی. ئیرادا مه ب هێزتربیت به‌رانبه‌ری جاكسازیا ونه‌هێلانا قه‌یرانا وئێكریزی وپاراستنا ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یی ورێخستنا مالا كوردی ب پارت وهه‌ی لایه‌ناڤه و به‌رب ریفراندومێ ڤه وراگه‌هاندنا ده‌وله‌تا كوردی و كوردستان بمینیت بنگه‌هێ ئاشتیێ وئازادیێ وسه‌ربه‌ستیێ تیرشكێن سه‌ركه‌فتنا ڤه‌ده‌ن بوَ هه‌می ره‌خو لایێن جیهانێ. ب قومانداریا سه‌روكێ هه‌رێما كوردستانێ رێزدار مسعود بارزنی وسه‌ركردایه‌تیا كوردی وسه‌ركه‌فتنێن پێشمه‌رگێن قاره‌مان پارێزه‌رێن خاك وه‌لات گه‌ل ونیشتیما ن. و ل بیرامه‌بیت ل ده‌مێ خودێ ژێ رازی هونه‌رمه‌ند عبدالله زێرین دسترانا خودا گوتی(ئه‌گه‌ر بیرا چه‌لێ ل بیرامه‌بیت ئه‌گه‌ر بیراحه‌له‌بچه ل بیرامه‌بیت. دێ سنگێ خو ڤه‌كه‌ین ودی دلێ ئینینه ده‌ر ودێ ل سه‌ر نڤیسین (یان كوردستان یا نه‌مان)
