ل داستانا لۆمانا حوكمەتا ئیراقێ دربەكێ مەزن خوار كـو چو جـاران نەدیت بـوو
ديدار، سالار محةمةد دۆسكى:
1 – 2
پێشمەرگەیێ شۆڕەشا ئیلۆنا مەزن بەحسێ ژیانا خوە یا پێشمەرگاتیێ دكەت و ئەو كاودانێن تێدا دەربازبووی و شەرێن تێدا پشكداربووین و تایبەت ل شۆڕەشا ئیلۆنا مەزن.
پێشمەرگەیێ شۆڕەشا ئیلۆنا ئسماعیل محەمەد ئسماعیل بیگداودا بەرواری ژووری د دیدارەكێ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ، بەحسێ دەسپێكا پەیوەندیا خوە دكەت ل گەل هێزێن پێشمەرگەی و گۆت: شەڤا 10 -11/9/1961 پشكداربووم ل ئازادكرنا قشلا زاخو دا ئەوا پێشتر هاتیە كونترۆلكرن ژلایێ رژێما ئیراقێ یا وی سەردەمی ڤە وی دەمی تڤەنگا من یا (نێچیرێ) بوو ئانكو (جفت) بوو، و رێكەفتی 19/9/1961 پێشمەرگە (عەبدولرەحمان) خەلكێ سلێمانیێ، (مستەفا نێروەیی، میرو چافشین، سەعیدێ شرینێ) ئەم هەر پێنچ پێكڤە و نێزیكی دەمژمێر سێ و نیڤ بۆ چارێ بوو و نەچار بووین ژ زاخو دەربكەڤین، چونكە هێرشا حوكمەتا ئیراقێ هات و نەچاربووین بچینە دەڤەرێن ئازاد وی دەمی گوند بەر گوند چووین هەتا چووینە ناڤ نێروەیا وی دەمی هەڤالێن من گەل خوە نەبرم و گۆتن تو گەلەكێ بچوویكی، وی دەمی (18) سالی بووم و (محەمەد تاهرێ نێروەیی) گۆت مام تو بچوویكی و ئەگەر تو گەهشتیە مە دێ ژ دایك وبابا ب دووماهی هێی، و ل گەل نەبرم و زڤریمە گوندێ بیگدادا ناڤ مرۆڤ و كەس و كارێن خوە، و مامە ل گوندی هەتا هەیڤا (11) ل گەل (ئالیخان عومەرێ) كور خالێ خوە و (عەبدوللا محەمەد عەبدوللا) گەهشتینە پێشمەرگەی ل (كانی بەلاڤێ)، وی دەمی 3/11/1961 بوو و هەتا ئەڤرۆ ژی ل گەل پێشمەرگەیێ پارتی دیموكراتی كوردستانم، و ئێكەم كەسێ وێ رۆژێ من دیتی (توفیق بەگ) و مامێ دایكا من (سالح) گەهشتنێ و هاتینە بانك و ئەرزا و هاتینە دیهێ و دووڤدا بامەرنێ، وی دەمی مالا داپیرا من ل بارمەنێ بوو (محەمەد عەلی یونس) خالێ منە و گوند بۆ گوند ل گەل خودێ ژێ رازی (مەلا مستەفا بارزانی) گوندێ چەك دابا مە دا ل گەل خوە چەكی بەین، و یێ ببا پێشمەرگە دا هێتە ل گەل مە و ئەم هەتا (لێفێ و ئەرمشتێ) هاتین، وی دەمی ل گوندێ (دولا) بووم و هندەك چوونە گوندێ (بێزێ) و شەرەك ل (بالقوسێ) چێبوو، و هندەك چوونێ و شەرەك ێبوو ل (گەرماڤا سەعید ئاغا)ی دو پێشمەرگێن مە ب شاشی ڤە هاتنە شەهیدكرن، ئەم ماین هەتا دەسپێكا هەیڤا (12) جارەكا دی گوند بەر گوند زڤرینە ڤە هەتا چووینە گەلیێ زاویتە، وی دەمی شەرەك دروست بوو و شەرێ گەلیێ لومان دروست بوو و ئەز پشكداربووم لێ ئەز ل پشتێ بووم و نە ل سینگێ شەری بووم، داستانا لومانا حوكمەتا ئیراقێ دربەكێ مەزن خوار چ جارا د مێژوویا ئیراقێ دا ئەو دربە نەدیتی نە و نەخوارینە، ئەو شەر ل گەلیێ زاویتە دا دروست بوو و گەلەك چ چەك و تەقەمەنیێ یێن لەشكرێ ئیراقێ كەفتنە دەستێ پێشمەرگەی دا، و گەلەك ژ لەشكری ب ئێخسیری كەفتنە دەستێن پێشمەرگەیێ كوردستانێ، و دووڤدا ئەم چووینە سەرسنگ و زڤرینە (دیهێ و بامەرنێ) وێرێ گەهشتمە (عەلی عەلی ) خودێ ژێ رازیبت خەلكێ زاخۆ و هەڤالێن مەیێن لژنا مەحلی هاتنە رێكخستنێ (مەلا سالح) و هەڤالێن وی خودێ ژ هەمیان رازیبت، و ئەم ماین هەتا دووماهی یا هەیڤا (12) دووڤدا هاتینە ناڤ بەرواری یا گوندەكێ دبێژنێ (ئاقارێ چەلكێ) ل مالا كەسەكێ مەسیحی، دبێژنێ( ئاقو) و (مریم) خێزانا وی و بتنێ ئەو مابوون و زارۆكێن وا هاتوونە خوارێ وی دەمی ئەم (13) پێشمەرگە ل مالا (یاقو)ی بووین، وی دەمی پێشمەرگە ل سەر مالان دهاتنە بەلاڤەكرن، و خوارن و ڤەخوارنا پێشمەرگەی ل سەر خەلكێ گوندان بوو، و ئەم ماین هەتا بوهارێ دەسپێكا هەیڤا چوار، پێشمەرگە بوونە قول بۆ دەڤەرا زاخۆ (عیسێ سوار) هاتە دەست نیشانكرن بۆ لایێ مزیری یا شێخان و ئاكرێ (حسو میرخان) بوو، بۆ دەڤەرا دهۆك و دوسكیا (عەلیێ خەلیل) ئەز چوومە ل گەل (عیسێ سوار) ژ وێ كومێ ژی ل گەل (هاشم مێروزی) سەر قول بوو، و (عەلی هالو) و (عەزیز دەروێش) خودێ ژ هەمیان رازیبت ئەو ژی سەر قول بوون، هاتینە دەڤەرا (لێفێ) و گەنگەشە هاتەكرن كو دێ فەوجا زاخو ڤەگەریت و دێ فەوجەكا دی جهێ وێ گریت، و بەرپرسێ مەیێ گەنگەشێ دكەن كو ئەم رێكێ ل فەوجا بهێت بگرین و پشتی مە جهێن خوە دانین و چەكێ مە هەمیێ نورمال بوو (ئنگلیزی و جفت) شەرێ دەباب و مدرعا گەلەك یێ بزحمەتە و دەشت بوو، مە گوتێ خوسارتیەكا مەزن دەین و ئەم رابووین رۆژا پاشتر هاتینە (حەسەن ئاڤا) مە نانێ خوە خوار، و پێنجی سپێدێ هەر دو ئالیێن گەلیێ زاخو مەگرتن، ئەڤە نیسانا سالا 1962 ئەم چووینە ئالیێ راستێ دورێن رەبیێ مەگرتن و هەڤالێن (عەلی هالو هاشم مێروزی) بۆ لایێ راستێ وی دەمی ل گەل (هاشم مێروزی) بووین، و كومەكا هەڤالێن مە چوونە دورێن رەبیێ و ئەم هەمی نەچووین و دەمێ رەمی هاتیەكرن دووڤدا مە هێرشكر، (عەلی هالو) نێزیكی دووماهی رەبیە بوو وەكی من گوهداری كری (عیسێ سوار) گۆت هەتا تڤەنگا (عەلی هالو) نەهێتە تەققاندن كەسەك رەمیێ نەكەت، و دووڤدا بۆ شەر و فرۆكە هاتن و هەر چار دهاتن و چار دچوون و هەتا بانگێ ئێڤاری، و دووڤدا ئەم چووینە دناڤا گەلی دا و یێ هاتیە كوشتن خودێ ژێ رازی بیت و یێ بریندار مە ل گەل خوە ئینان و پێشمەرگەی بتنێ دو شەهید ل شەرێ گەلیێ زاخۆ دان، پشتی ب دووماهی هاتنا شەری ل گوندێ (حەسەن ئاڤا) نێزیكی رەبیێ مە بریندار ئازادكرن و (171) دیل ژی مە ل گەل خوە برن، و چەك و تەقەمەنی كەفتنە دەستێ مە (32) ترۆومبێلێن دوژمنی بوون و مە دو دەبابە ژ كارئێخستن، و بتنێ مە دو شەهید دان و چەك و تەقەمەنی ل گەل دیلێن هاتینە دەستەسەركرن، هەمی هاتنە رەوانەكرن بۆ بێتاسێ و رۆژا دووڤدا هەمی دیل بۆ برجینی هاتنە رەوانەكرن.
هەروەسا ناڤبری گۆت: پلانا لەشكری یا (گەلیێ زاخۆ) هەر هەمی ژلایێ (عیسێ سوار) و هەڤالێن ل گەل دا هاتبوو دانان و هەر هەمی پلانا وی بوو.
پێشمەرگەیێ شۆڕەشا ئیلۆنێ ئسماعیل محەمەد ئسماعیل بیگداودا بەرواری، گۆت: شەرێ باتیفا ل سالا 1962 هەیڤا شەش هاتەكرن و وی دەمی ل مالا (تەعلو قاسمی) بوو و جاب هات گۆتن تەقدم ریە بۆ (باتیفا) هاتینە گەهشتینە وێرێ بەرپرسێ لەشكری هاتیە كوشتن، و پێشمەرگەی شەهیدەك دابوو و لەشكر گەهشتە وێرێ و مە جەبهە دانا و ئەو دا سپێدێ هێن كەنە شەر و ئەم دا سپێدێ هیێن چینە سەرێ چیا و (45) رۆژا ئەم ماینە وێرێ، دووڤدا فەرمان بۆ لەشكرێ ئیراقێ هات و ئەو لەشكر هاتە ڤەكێشان، و پشتی چووین ئەم هاتین مە باتیفا و دەڤەرا زاخۆ هەمی ئازادكرن بتنێ پێشابیرێ و ئەم دو جارا چووینێ و مالا ئێكێ عەرەب تێدا بوو، و پشتی چووینێ درەڤی چوو زاخۆ و پشتی ڤەدگەریاین ئەو دا هێتە جهێ خوە .
پێشمەرگەیێ شۆرەشا ئیلۆنێ ئسماعیل محەمەد اسماعیل بیگداودا بەرواری، گۆت: بەری شەرێ گەلیێ زاخۆ من پشكداری شەرەكێ دی كربوو، دەمێ سێ ترۆمبێلێن لەشكری هاتنە ئاستێ و هەڤالێن مە چوونێ و هەتا گەهشتینێ ترۆمبێل هاتنە سوتن، و مە شەهیدەك دا و مە شەهیدێ خوە راكر و ئەم ژ بەر فرۆكان چووینە (هاجسنێ) .
