ل دووماهیێ فه‌له‌ستین دچیته سه‌ر ب دادگه‌ها جینائیا نێڤده‌ولی ڤه
• ب درێژیا پتر ژ نیڤ سه‌ده‌یێ عه‌ره‌ب و ئیسرائیل د ململانه‌كا به‌رده‌وام دانه، پتر ژ شه‌ش عه‌قدان گه‌لێ فه‌له‌ستینێ د نێڤ خه‌باته‌كا درێژ دایه ژ پێخه‌مه‌ت ئازادی و كه‌رامه‌تێ و پێخه‌مه‌ت بده‌ستڤه‌ئینانا مافێن خوه و دانانا ده‌وله‌تا خوه ل سه‌ر ته‌ڤایا ئه‌ردێن خوه. ڤان روودانان هنده‌ك بارودۆخێن نه سروشتی و ده‌رده‌سه‌ری ل پاش خوه هێلان كو د ناڤدا چه‌ندین سه‌رپێچی ل هه‌مبه‌ر مافێن مرۆڤی و ناڤداچوونه‌كا ئاشكرا یا قانوونا نێڤده‌ولی و یاداشتنامه‌یێن نێڤده‌ولی و وێرانكاریه‌كا مه‌زن ل سه‌ر ده‌سكه‌فت و كه‌لوپه‌لێن گشتی و تایبه‌تی و داگیركرنه‌كا به‌رفره‌ه بۆ ده‌ڤه‌ران و ده‌ربه‌رده‌ركرن و راگوهاستنا هزاران خه‌لكی و هه‌ژماره‌كا زۆر ژ شه‌هیدان و قوربانیان، د ناڤا ڤان سالێن درێژ دا چه‌ندین گوهۆرین و پێشهاتێن نێڤده‌ولی هاتنه روودان، كارتێكرن د سیاسه‌تێن گشتی یێن ده‌ڤه‌رێ دا كرن و گشت ره‌وشا هه‌رێماتیك.. ئێك ژ ڤان روودانان گوهۆرین د ستراتیجیان دا و په‌یدابوونا فاكته‌رێ فشارێ یێ نوو به‌ر ب ئالاڤێ خه‌باتێ، ئه‌و ژی چوونا د ناڤ شه‌ڕی دا ب ئالاڤێن قانوونی، واته ب رێیا دادگه‌هێن نێڤده‌ولی.. پێنگاڤه‌كا ئه‌كتیڤ و چاكه و به‌ر ب ئاراسته‌یا دروسته به‌ر ب راڤه‌كرنا كێشه‌یا فه‌له‌ستینێ. كاراكرنا ڤێ چالاكیێ دخوازیت بچیته سه‌ر ب ده‌سته‌یێن نێڤده‌ولی ڤه، ئه‌ڤێ ژی ب رۆلێ خوه زنجیره‌كا پێرابوونێن رۆخساری دخوازیت و به‌خشكرنا باوه‌ریێ بۆ جڤاكێ نێڤده‌ولی و رایا گشتی ل دۆر راستی و دادوه‌ریا كێشێ. سه‌ركه‌فتن و شیانا گه‌لێ فه‌له‌ستینی بۆ بجهئینانا ڤی ده‌سكه‌فتی نه دهاته ئه‌نجامدان هه‌كه ئه‌و تێكۆشانێن جودا نه‌بان یێن ده‌سهه‌لاتا فه‌له‌ستینی ل سه‌ر هه‌می ئاستان مه‌زاختین و په‌نابرن ب بسپۆریێن قانوونی یێن نێڤده‌ولی یێن پێدڤی و قه‌بوولكرنا ئه‌ندامه‌تیا ده‌وله‌تا فه‌له‌ستینێ د ناڤ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی دا ب سالۆخه‌تا چاڤدێر و پاشی ژی ره‌تكرنا جڤاتا ئاسایشا نێڤده‌ولی ب پشتبه‌ستنا پرۆژێ بریاره‌كێ كو داگیركرنا ئیسرائیلی بدووماهی بینیت ب هاتنا سالا 2017.
ل گۆر ڤان پێزانینان ل رۆژا چارشه‌مبی 142015 نووچه‌یێن مزگینیا خۆش دهێن ب راگه‌هاندنا دادگه‌ها جینائی یا نێڤده‌ولی قه‌بوولكرنا ئه‌ندامه‌تیا ده‌وله‌تا فه‌له‌ستینێ ب سالۆخه‌كا فه‌رمی، كو ببیته ده‌وله‌تا هه‌ژمار (123) د زنجیرا چوونا وێ تێدا. كاریگه‌ریا ده‌وله‌تا رێخستی ناهێت ب تنێ پشتی بۆرینا 60 رۆژان ل سه‌ر قه‌بوولكرنا ئه‌ندامه‌تیا فه‌رمی. ئه‌ڤ چه‌نده یا گرنگه و دێ پشته‌ڤان بیت بۆ لڤاندن و راكرنا شكیاتان بێی چو ئاسته‌نگه‌كێ.
• دادگه‌ها جینائی یا نێڤده‌ولی هاتیه دامه‌زراندن ل سالا 2002 ب بریاره‌كا نێده‌ولی كو ژ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی ڤه ده‌ركه‌فتیه، ئه‌ندامه‌تی و رێخستنا وێ یا هه‌لبژارتنا وێ یه، گرنگترین مه‌رجێن ڤێ چه‌ندێ ئه‌ون كو ده‌وله‌تا دخوازیت بهێته رێكخستن، یا ئێزاكر بیت و په‌سه‌ندكری بیت د ناڤ یاداشتناما رۆما یا بینات دا ل سالا(1998) یا گرێدای قانوونێن نێڤده‌ولی، هنده‌ك ده‌وله‌ت د دودلن بۆ پێشكێشكرنێ بۆ دادگه‌هێ ئه‌و ژی دا كو پێگیریێ ب برێار و قانوونێن وێ نه‌كه‌ت و پاشی یا دویێ دا كو ڤه‌كۆلین نه‌گه‌هیته كه‌س و به‌رپرس وێ، یا سیێ ژی دا ده‌وله‌ت په‌نایێ نه‌به‌ته راستڤه‌كرنا قانوونێن وێ و ئه‌حكامێن وێ یێن دادوه‌ری، كو بگونجیتل گه‌ل قانوونێن نێڤده‌ولی وه‌كو (عیراق، ئیسرائیل، ولاتێن ئێكگرتی. . هتد). خاله‌كا گرنگ پێدڤیه ئاماژه پێ بهێته كرن، ئه‌و ژی تاوانێن دچنه د ناڤ تایبه‌تمه‌ندیا دادگه‌هێ دا ناكه‌ڤنه ل ژێر (ا لتقادم القانونی) دا، لێ دهێته هه‌ژمارتن ژ وێ هه‌یاما په‌سه‌ندكرنێ ل سه‌ر سیسته‌مێ بنیات یێ دادگه‌هێ ل (2002) ئه‌و تاوانێن دچنه د ناڤ تایبه‌تمه‌ندیا دادگه‌هێ دا، ئه‌و تاوانێن شه‌ڕینه و تاوانێن ژناڤبرنا ته‌ڤایی و تاوانێن دژی مرۆڤاتیێ.
* پریسیارا دهێته پێش ئه‌وه، ئه‌رێ ده‌سهه‌لاتا فه‌له‌ستینی دێ كاریت لێپرسینا حوكمه‌تا ئیسرائیلێ و به‌رپرس و سه‌ركردێن له‌شكری كه‌ت ل دۆر وان تاوانێن هاتینه كرن ل غه‌زه و ل دۆر بابه‌تێ ئاكنجیكرنێ و باجێن ل سه‌ر فه‌له‌ستینیان كو ژ لایه‌كی ڤه ئارمانجه‌كا ئاشكرایه بۆ سه‌ر خه‌لكێ سڤیل و پێشلكرنا مافێن مرۆڤی و سه‌رۆپێچكرنه‌كا ئاشكرایه ل هه‌مبه‌ر قانوونا نێڤده‌ولی یا مرۆڤاتی.
• به‌رسڤ ئه‌و ده‌وله‌تا ئیمزا ل سه‌ر سیسته‌مێ رۆما یێ بنه‌ره‌ت نه‌كری ل سالا 1998 و چوویه سه‌ر ب دادگه‌ها جینایی یا نێڤده‌وله‌ی ڤه، نابیت به‌ڤلاتیا قانوونی ئاراسته بكه‌ت و بلندكرن و لڤاندنا شكیاتان ل دژی وێ یان دژی به‌رپرسێن وێ.. دبیت ده‌وله‌تا ئیسرائیلێ په‌نایێ ببه‌ته پێشكێشكرنا هنده‌ك هاریكاری و پێزانینان بۆ ده‌سته‌یێن فه‌رمی یێن راسپارده‌كری بۆ ڤه‌كۆلینێ د ڤان كاران دا ب هۆیێ دابرینا رێكێ ل به‌رامبه‌ر ئیدانه‌كرنا ده‌ولی یا كو دگه‌هیتێ هه‌كه ره‌ت بكه‌ت هاریكاریێ بكه‌ت ل گه‌ل ده‌سته‌یێن ڤه‌كۆلینێ یێن نێڤده‌ولی. بۆ زانین ده‌وله‌تێن جیهانێَ له‌زێ دكه‌ن بۆ پێشكێشكرنا هه‌می جۆرێن هاریكاریێ بۆ دادگه‌ها نێڤده‌ولی ژ ترسێن سزا و دووڤچوونا ده‌ولی یا دێ لێ هێته كرن كو ژ ئه‌گه‌رێ ئه‌نجامێن توند و كارتێكه‌ر ژێ ده‌ردكه‌ڤن. ب كورتی چنكو ئیسرائیل نه ئه‌ندامه د دادگه‌ها جینایاتان دا، لێ ده‌سهه‌لاتا فه‌له‌ستینی نه‌شێت قه‌ستا دادگه‌هێ بكه‌ت راسته‌وخوه بۆ لڤاندنا شكیاتا قانوونی.. تاكه رێیا ب تنێ ل به‌رامبه‌ری وی ئه‌وه كو ب رێیا جڤاتا ئاسایشێ و ب رێیا ماده‌یێن (39/40/41/42/43) ژ پشكا حه‌فتێ ژ یاداشتانامێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتی، چونكو گه‌فه‌ك هه‌یه ل به‌رامبه‌ر ئاسایش و ئاشتیێن یێن ده‌ولی. سه‌ركرداتیا فه‌له‌ستیی باش دزانیت كا دێ ئه‌و كێشه گه‌هیته چ ئه‌نجام، ئارمانجا وێ یا گرنگ ژ ڤێ پرۆسێ ئه‌وه به‌لگه‌كرنا وان تاوانان یێن هاتینه كرن ل هه‌مبه‌ر وه‌لاتیێن وێ و پێشكێشكرنا ڤان به‌لگه‌یێن قانوونی بۆ رایا گشتی یا جیهانی و رێكخراوێن نێڤده‌ولی دا كو كارته‌كا فشارێ پێكبینیت ل سه‌ر حوكمه‌تا ئسرائیلێ، كو وێ راسپارده‌بكه‌ت ل ده‌سپێكێ كو پێگیر بیت ب بریارێن ده‌ولی و هه‌ر چار رێككه‌فتنێن جنێڤ، دو بۆ پالدانا وێ بۆ پێشكێشكرنا هنده‌ك ته‌نازولاتان ل د ناڤ گه‌رێن دانوستاندنێن عه‌به‌ری ـ ئیسرائیلی دا ب ئارمانجا گه‌هشتنا ئه‌نجامه‌كێ ته‌ڤایی و یێ دووماهیێ بۆ كێشه‌یا فه‌له‌ستیی و به‌رقه‌راربوونا ئاشتیا گشتی ل ده‌ڤه‌رێ.. شه‌ره‌كێ نوویه پشتبه‌ستیێ د ئالاڤێن خوه دا ل سه‌ر قانوونێ دكه‌ت. قووناغه‌كه جودایه ژ یێن به‌ری وێ.
• ب ناڤێ خوه و ناڤێ گه‌لێ كوردی پیرۆزباهیا گه‌لێ فه‌له‌ستنێ یێ تێكۆشه‌ر دكه‌ین بۆ ڤی بده‌ستڤه‌ئینانا مه‌زن. . كو به‌رهه‌مێ خه‌باتا دیر و درێژه و ئه‌و قوربانیێن مه‌زنه، به‌لێ ب رژدیێ ل سه‌ر بجهئینانا ئۆمێد و هیڤیێن ملله‌تان.
• گه‌لێ كورد وه‌كو یێ فه‌له‌ستینی خه‌باتا خوه برێڤه‌دبه‌ت ب ساله‌ها سالان و چه‌ندین قوربانیێن مه‌زن داینه و رووبارێن خوینێ ژپێخه‌مه‌ت بده‌ستڤه‌ئینانا سه‌ربه‌رزیێ و خه‌ونا وی یا مه‌زن د دانانا ده‌وله‌ت خوه دا، مافێن داگیركری پێدڤیه بهێنه زڤراندن خوه كه‌نگی بیت، كێشه دیاربوو و بلندتر لێهات، قێریا حه‌قیێ چو نه‌ما ل هه‌می سه‌رانسه‌ری جیهانێ هاته به‌لاڤكرن، تشتێ ئه‌م ئه‌ڤرۆ پێدڤی ئێكرێزی و ئێكبوونا په‌یڤێ و دۆستێن راست بین و پشته‌ڤانیا ده‌ولی. سه‌ركه‌فتن یا دهێت، سلاڤه‌كا شانازیێ بۆ هه‌می شه‌هیدێن بزاڤێن رزگاریخوازیێن ملله‌تێن جیهانێ. بۆ شه‌هیدێن بزاڤا فه‌له‌ستینی وه‌كو(خه‌لیل ئه‌لوه‌زیر، ئه‌لوه‌زیر زیاد ئه‌بۆ عێن، سه‌میر ئه‌لقه‌نتاڕ، ئاكۆب ئاكۆبیان، هه‌لبه‌ستڤان غه‌سان كه‌نفانی، سه‌لاح خه‌له‌ف، قه‌یس عه‌بدولكه‌ریم سامه‌رای، شادیا ئه‌بۆ غه‌زاله، له‌یلا خالد. . هتد)، سلاڤ بۆ شه‌هیدێن پێشمه‌رگه.
