ل دێرەلۆكێ مشەبوونا بەرازان كارتێكرن ل سەر زەڤیێن برنجی كریە
دێرەلۆك، مەحمود نهێلی:
ژ بۆ رێكگرتنێ ژ هاتنا بەرازان و پاراستنا دەرامەتێ خوە، جوتیارێن دەڤەرێ چەندین رێكاران بكار دئینن، بۆ وێ یەكێ تا رادەیەكێ بشێن زیانێن دگەهیننە دەرامەتێ وان كێم بكەن، مینا داڤان و تەقتەقوشكان و ڤەدانا هەلامەتان و چەندین رێكێن دیتر، لێ تشتێ ئەڤ سالە بەربەلاڤ ئەڤە دوو سالە جوتیارێن دەڤەرێ ئەنجام ددەن، پەرژانكرنا بیستان و زەڤیانە ب نایلونێن تەیسوك و تێلێن قایم، هەروەسا دانانا گلوپێن شەحنێ یێن سمارت و چوونا شەڤانە یا ب نوبەت ل بەر چەمی.
د ڤێ دەربارێ دا جوتیارەكی بناڤێ جەبار هاریكی دیاركر، شەڤانە بەراز دكەڤیتە چەمێ وانا و چ تێناهێلیت، ب تایبەتی ژی زەڤیێن بەرنجی و گۆت: ئەو بارا پترێ ب شەڤێ دچنە چەمی و ب نوبەت ل بەر بەرازان د راوەستین، دا كو بەراز نەكەڤیتە چەمێ وان و ب تایبەت زەڤیێن برنجی، ئەو شەڤا ئەو نەهێت ژی فانوسكا رۆناهییێ ل بەر برنجی ڤەدەن، دا بەراز خوە نێزیكێ دەرامەتێ وانا نەكەن، لێ تشتێ باش ئەڤ سالە دەركەڤتی جورەكی نوویێ گلوپێن شەحنێ یێن سمارتە كو د گەل هەر لڤینەكێ گلوپ هەل دبن و هەروەسا ب هێزا رۆژێ كار دكەن.
ل گۆر ئاخفتنێن جوتیاران ب شەڤێ چەندین كەس ب تڤنگێ دهێنە چەمی و تا بەری سپێدێ ژی دمینن بۆ وێ یەكێ بەراز زیانان نەگەهیننە دەرامەتێ وان بتایبەتی ژی زەڤیێن برنجی، لێ ئەڤ یەكە یا مەترسیە كو بەری چەند سالان ژی ببوو ئەگەرێ گیان ژ دەست دانا كەسەكی.
وەلاتیەكی دی ب ناڤێ بەدەل سەرگەلی دبێژیت: مە ئەڤ سالە زەڤیێن خوە یێن برنجی پەرژانكرینە بۆ وێ یەكێ ئەم ب شێن ئارامی بنڤین، هەروەسا گەلەك ژ جوتیارێن دن ژی هەلامەت و تەقتەقوشك، دناڤ زەڤیێن خوە ڤەداینە و گۆت: نوكە باشترین رێك بۆ رێگرتنێ ژ بەرازان پەرژانكرنا زەڤیانە و ب ڤێ یەكێ بەراز خوە ل بەرژانێن تێلەكری نادەت و زەڤیێن وان ژ زیانێن بەرازان دهێنە پاراستن.
هەروەسا جوتیارەكی دی ب ناڤێ مەهدی سلێمان خۆیاكر، وان ئەڤ سالە رێیەكا دی ب كارئینایە بۆ دوورخستنا بەرازان ل چەمی ئەو ژی ب رێیا بەرژانكرنا بیستانا و زەڤیێن برنجی ب نایلونێن تەیسوك و تێلێ یە و گۆت: (ئەڤە ژی رێیەكا گەلەكا باشە بۆ دوورخستنا بەرازان ل چەمی و ئەم شیانە مفایەكی باش ژی ژ ڤێ رێیێ وەرگرین).
ناڤهاتی ئاشكرا ژی كر، گەلەك رێیێن دی هەنە مرۆڤ بشێت بەرازا ل چەمی دوور بكەت بێی ب كارئینانا چەكی یان كوشتنا وان، چونكو ب كارئینانا چەكی و كوشتنا وان ب شەڤێ یا ب مەترسیە و هەروەسا قەدغەیە ژی و چێدبیت ببیتە ئەگەرێ دروست بوونا روودانان.
ئەندازیار عسمەت ئیبراهیم بەرپرسێ هۆبا چاندنێ ل دێرەلوكێ د ڤێ دەربارێ دا دبێژیت: (ئەڤ سالە هەژمارەكا زۆرا جوتیاران برنج ل چەمێن سنورێ دەڤەرێ چاندینە و ب رەنگەكی دیار ژی بەراز حەز ژ زەڤیێن برنجی دكەت بۆ دابینكرنا خارنا خوە، ژ بەر وێ یەكێ بارا پترێ ژ زەڤیێ برنجی یێن دەڤەرێ تووشی رەڤدێن بەرازان دبن، ب تایبەتی ژی ئەو زەڤیێن نەهاتینە پەرژانكرن.
