ل شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ كار گەلەك ب نهێنی دهاتنەكرن و حوكمەتا ئیراقێ‌ پێزانین...

ل شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ كار گەلەك ب نهێنی دهاتنەكرن و حوكمەتا ئیراقێ‌ پێزانین ل سەر بزاڤێن پێشمەرگەی نەبوون

47

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی:

ئەحمەد بداغ گۆت: ل رۆژا 29/2/1969ێ‌ ل راستا گوندێ‌ (شێخان) ئەم توپچی ب كەلەكێت چوپان ژ (زیێ‌ پردێ‌) دەربازبووین چووینە ئالێ‌ دیێ‌ زێ‌ ل سنورێ‌ (كەركووك و هوزا سالەیی دا) هێشتا ئەم نوزانین ئەم دێ‌ كڤیە چین ئێڤارەكا درەنگە و سەقایەكێ‌ بوهاری یە لبن گركەكی ل هنداف (زێی) مە هند دیت شەهید(سامی عەبدوالرحمان) و چەند پێشمەرگە یێ‌ ل گەل دا هانە پێشیا مە و بخێرهاتن ل مە كر، و جەنابێ‌ وی گۆت ئەم بۆ ئەنجامدانا كارەكێ‌ مەزن و گرنگ هاتینە دەڤەرێ‌ و جەنابێ‌ بارزانی بخوە یێ‌ سەرپەرشتیا ڤی كارێ‌ مە دكەت و دڤێت هوون خوە زیرەك و چەپیت بكەن و ب هووری و هشیاری كارێ‌ خوە ئەنجام بدەن و ئەگەر دڤی كاری دا ب سەركەفتین دێ‌ دربەكێ‌ گوژەك ل رژێما عیراقێ‌ و ئابوورێ‌ عیراقێ‌ دەین و راگەهاندن و میدیا هەمی جیهانێ‌ دێ‌ بەحسێ‌ ڤی كارێ‌ چەلەنگێ‌ پێشمەرگەی كەت و حوكمەتا هیرقێ‌ دێ‌ نە چار بیت و دانوستاندنا ل گەل شورەشێ‌ و سەرۆك بارزانی ئەنجام بدەت، ل شەڤا 29/2 سەر 1/3/ سالا 1969ێ‌ مە توپخانا هێزا (هەلگورد) وپێن خوە دانان و بەرهەفكرن بۆ لێدانا گازخانا كەركوك و مە توپێن دانابوونە گەلیێ‌ (سێكانیان) بەری ئەم بچینە بۆ ئەنجامدانا ڤێ‌ چەلەنگیێ‌ (ئستلاعا) ئارمانجێ‌ ل جهێ‌ وپا لێدانێ‌ هاتبزوو دیاركرن، چەوا مە توپێن خوە دانان مە بلەز و بەز خوە ب سەروبەر كر بۆ تەقكەكرنێ‌ كار هابوو رێكخستن و ب ساناهیكرن و لەوما چەوا ئەم گەهشتینە جهێ‌ بریارێ‌، سەركردایەتیێ‌ بریار دا كو جارێ‌ بتنێ‌ ئێك توپا (106 ملم) یا كو ئەز بەرپرسێ‌ وێ‌ بووم گولەكێ‌ ب هاڤێژمە ئارمانجێ‌ و ئەگەر مە ئارمانج ئینا ژ نوو هەر چار توپێن دی دێ‌ ل سەر هەمان هژمار هێنە هاڤێتن زو تەقێ‌ كەین بۆ وێ‌ ئارمانجێ‌ یا بوومە هاتیە دەست نیشانكرن، توپا (106ملم) گوللا وێ‌ (25) كیلو غرامە و ئاسن بڕە و هەمی دبیتە ئاگر و مەبەستا پیادا عەملیاتێ‌ ئەو بو هەر زووی ئاگری مە دەینە گازخانا كەركووكێ‌ و هنارتنا پەترۆلێ‌ بۆ دەرڤە بهێتە راگرتن و حوكمەتێ‌ نەچاربكەین دانوستاندنێ‌ ل گەل شورەشا ئیلونێ‌ بكەن و هەر توپەكێ‌ (25) گولە هاڤێتن و ب ئەنجامدانا ڤی كارێ‌ ب سەرپەرشتیا بارزانی مە شیا نامەكا راست و ڤەكری بگەهینە رژێما بەعس یا وی سەردەمی كو ئەم ناهێلین هوون ب رحەتی بژین و پەترۆلا كوردستانێ‌ ب دلێ‌ خوە ب فرۆشن و بدەنە ب چەك و دژی خەلكێ‌ كوردستانێ‌ بكاربینن، ب ئەنجامدانا ڤی كاری هێزێن حوكمەتێ‌ گەلەك ئالوز و شەپرزە بوون و هەر نەزانی بابەت چیە بۆچی هاتیە روودان و لدەسپێكێ‌ حوكمەتا عیراقێ‌ باوەرنەدكر كو پێشمەرگە دێ‌ گەهنە ڤێ‌ دەڤەرێ‌ ودربێن مەزن دێ‌ ل ئابوورێ‌ حوكمەتا عیراقێ‌ دەن وی دەمی هێزا جەلالیا ل كەل كەركوكێ‌ هەبوو و بزاڤكرن بهێنە بەرا مە لێ‌ هێزا پێشمەرگەی شیان وانژی بشكێنن و نەشیان چ بكەن و فرۆكە هاتنە دەڤەرێ‌ و گەلەك دیفچوون كر و نەزانی بابەت چیە و جهێ‌ ئەم تێدا چووینە دەڤەرێ‌ مە ل هاتنێ‌ رێكا خوە گوهوری و ئەم ل دەڤەرا (شوان) دا هاتین و ژ نشكەكێ‌ ڤە ترۆمبێلەكا مە چافكێ‌ خوە هەلكر و فرۆكا جهێ‌ مە دیت و پەراشوك بەردان و ب دوشكا هێرشی ترۆمبێلێن مە كرن و (2) پێشمەرگە بریندار بوون وێ‌ شەڤێ‌ هەتا سپێدێ‌ فرۆكە ل دەڤەرێ‌ دگەریان و هەر تشتێ‌ دیتبا توپ باران دكر، دووڤ دا سامی عەبدوالرحمان ئەم دیتین و دەست خوەشی ل مەكر.
هەمان توپچی گۆت: رێكەفتی 14/4/1969ێ‌ پشتی بورینا (9) هەیڤان دویری مالا خوە و وەستیان و غەریبیێ‌ ئەم چەندین پێشمەرگێن توپچی و خەلكێ‌ دەڤەرێن (دوسكیا، بەرواری بالا، بامەرنێ‌، باتیفا، زمار) زڤرینە دەستیرانێ‌ و رێكەفتی 22/4/1969ێ‌ گەهشتینە گوندێ‌(مەمانێ‌) بۆ خوشی من و پشتی بورینا شەڤەكێ‌ زڤرینە گوندێ‌ خوە و مە تەقا خوشیێ‌ كر و پێشمەرگەی بەرسڤا مەدا و ئەوا ژی تەقەكر و ئەڤە دەمێ‌ پێشمەرگە ژ شەرەكی زڤریبا و ب سلامەتی دا تەقا خوشیێ‌ كەن.
ئەحمەد بداغ پێشمەرگێ‌ هەر دو شورەشێن ئیلون و گولانێ‌ زێدەتر گۆت: رێكەفتنا 11ی ئادارێ‌ یا سالا 1970ێ‌ كو دناڤبەرا شورەشا ئیلونێ‌ دا ب سەرۆكاتیا خودێ‌ ژێ‌ رازی (مەلا مستەفا بارزانی) و حوكمەتا عیراقێ‌ یا وی سەردەمی هاتیەكرن، سەركەفتنەكا مەزن بوو ژ ئالیێ‌(سیاسی، جڤاكی، ئابوری، لەشكەری، ڤە بۆ مللەتێ‌ كورد و هەمی خەلكێ‌ كوردستانێ‌ و ئێكەم جار بوو د دیرۆكێ‌ دا حوكمەتەكا دكتاتور و داگیركەر ب رەنگەكێ‌ ئاشكەرا و فەرمی دانپیدانێ‌ ب مافێ‌ ئوتونومیێ‌ بۆ مللەتێ‌ كورد بكەت، ل هەمان سال حوكمەتا عیراقێ‌ وەزارەتەك بناڤێ‌ (وەزرەتتا ئاڤەدانكرنا باكور) پێك ئینا و وەزیرێ‌ وێ‌(سامی عەبدوالرحمان) بوو و مەرەم ژڤێ‌ وەزارەتێ‌ ئاڤاكرنا هەمی گوندێن كوردستانێ‌ بوو ئەوێن هاتینە سوتن و ێرانكرن و جارەكا دی ب رەنگەكێ‌ ئاسایی ژیان ل گوندان ئاسایی ببیتە ڤە، (عەبدوالرزاق گەرماڤی) گۆت لدەف رەحمەتی مەلا مستەفا بارزانی بووم و سامی عەبدوالرحمان هاتە دەف و رەحمەتی مەلا مستەفا بارزانی گۆتێ‌ هەوە بۆ ئاڤاكرن و قەرەبووكرنا گوندێ‌ كەمەكا چ كریە؟ و سامی گۆت ئەزبەنی ئەم یێ‌ پێ ڤەینە و چ نەمایە دێ‌ قەرەبوویا خوە وەرگرن، رەحمەتی مەلا مستەفا گۆت: نابیت هیچ خەمساریەك بۆ كەمەكیا بێتەكرن چونكە كەمكەكی گەلەك ماندیبووینە و گەلەك قوربانی داینە و هەر زوو بزاڤا بكەن خانیێن وان بۆ بەدەلڤەكەن ە ئاڤاكەن، ل هاڤینا سالا 1970 ێ‌ وەزارەا ئاڤاكرنا باكور قەرەبوویا (60) مالان ل گوندێ‌ كەمەكا كر و هەر مالەكێ‌(300) هزار دینار بۆ مەزاختن ل گەل ئەرزاقەكێ‌ بەرفرەه كو تێرا سالەكێ‌ دكر، مخابن سالەك ژی ب سەر رێكەفتن ئادارا سال 1970ێ‌ نەبوری حوكمەتا عیراقێ‌ ئاریشە و پیلان لدیف پیلانێ‌ بۆ مللەت كورد و بزاڤا وی یا سیاسی چێكرن و راچاندن، ل سالا 1970ێ‌ ئدریس بارزانی چوو بەغدا دا پیرۆوزباهی یا جەژنا رەمەزانێ‌ ل سەركردێن حزبا بەعس بكەت وی دەمی پاراستنا پارتی گەلەك یا بهێز بوو دناڤا دامو دەزگەهێن حوكمەتا عیراقێ‌ دا و پێزانین گەهاندنە ئێدریس بارزانی كو دیڤەلانكێن حوكمەتا عیراقێ‌ ل بەرە هەوە تیروبكەن، دڤێت ل خوە هشیاربن بلەز ترۆمبێلێن ئدریس بارزانی هاتنە گوهورین و ل جهێ‌ وی (حەمید بەرواری) ل گەل وان سووار بوو بۆ جهێ‌ مەبەستێ‌ دیڤەلانكێن بەعسیا تەقەكا دژوار ل رێزكا ترۆمبێلێن رەحمەتی ئدریس بارزانی كرن و دئەنجامدا (حەمید بەرواری) ب دژواری هاتە برینداركرن ئەوێن تەقەكرین كورد بووم و هەر زی سەركردایەتیا پارتی نیاسین و ناڤێن وا دانە حوكمەتا عیراقێ‌ بۆ رویمەتی حوكمەتێ‌ گرتن وی دەمی (سەعدون غێدان) وەزیرێ‌ نافخویا عیراقێ‌ بوو، بلەز فەرمان دا ئەف كەسێن هاتینە دەستەسەركرن بهێنە ئازادكرن.
هەمان پێشمەرگێ‌ شورەشا ئیلون و گولانێ‌ گۆتژی: ل نەوروزا سالا 1973ێ‌ هێزا پشتەڤانیا هێزا دهۆك كو وی دەمی شەهید (محەمەد حەسەن باجلوری) بەرپرسێ‌ وێ‌ بوو ل نێزیك بارەگایێ‌ زێرەڤانیا سنوران ل فەوجا هەشت ل گوندێ‌ (مەمانێ‌) ڤیا رەنگە پانورامایەكا لەشكەری نیشا بدەت و بێژیتە ئامر هێزێ‌ دهۆك كو پشست راسبن مە كادرێ‌ خوە یێ‌ هێزا پشتەڤانیا هێزا دهوك دهەمی بیاڤێن بكارئینانا هەمی جورێن چەكێ‌ گران و ناڤنجی یێ‌ پەروەردەكری و یێ‌ پێگەهاندی مەشیانێن یێن هەین بەرسینگێ‌ هەمی پیلان و دوژمنكاریا و داگیركەرا بگرین، ئەڤە بۆ ئامر هێزێ‌ دهۆك(عەلی خەلیل ) و (عەلی شنگالی) بەرپرسێ‌ لقێ‌ ئێك ب سەدەها كادرێن لەشكەری و حزبی و پێشمەرگە دڤێ‌ پانوراما سەربازی دا بەرهەڤبوون، هەمی جورێن چەكی ب رەنگەكێ‌ زندی هاتنە بكارئینان، ئەژی وەك رەسەدێ‌ توپخانێ‌ و بەرپرسا توپا (82ملم) دڤێ‌ هەلكەفتێ‌ دا پشكداربووم و ب دووراتیا (2) كیلومەتران دارەكا هەڤرستێ‌ وەك ئارمانچ بوومە هاتبوو دەست نیشانكرن گولا دووێ‌ مە ل نیڤا ئارمانجا خوە دا ئەڤ رولێ‌ مەدیتی بۆ جهێ‌ حێبەتیا ئامادەبوویان هەر ئەڤە بوو ئەگەر درەسەدیێ‌ و توپخانێ‌ دا ئەم بووینە یێن ئێكێ‌ دڤێ‌ چالاكیێ‌ دا.

کۆمێنتا تە